Szmaragd: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
usunięcie szablonów {{bibliografia start}}, {{bibliografia stop}} |
WP:SK, drobne redakcyjne, poprawa linków,, ujednoznacznienie |
||
Linia 1:
{{DisambigR|minerału należącego do grupy krzemianów|[[Smaragd|imię Szmaragd]]}}
{{Minerał infobox
| pusty wiersz =
| Nazwa = ''Szmaragd''
| grafika4 = Beryl-130023.jpg
| grafika4_opis =
| grafika5 = Beryl-gem7-72b.jpg
| grafika5_opis =
| grafika6 =
| grafika6_opis =
| Inne nazwy =
| Skład chemiczny = Be<sub>3</sub>Al<sub>2</sub>(SiO<sub>3</sub>)<sub>6</sub> - glinokrzemian berylu
| Twardość w skali Mohsa = 7,5 — 8,0
Linia 15 ⟶ 16:
| Pokrój kryształu = masywny, wyraźne uformowane kryształy
| Układ krystalograficzny = heksagonalny, (6/m 2/m 2/m)
| Topliwość =
| Właściwości mechaniczne = kruchy
| Gęstość minerału = 2,63 — 2,80
Linia 23 ⟶ 24:
| Współczynnik załamania = n<sub>ω</sub> = 1.564–1.595,<br /> n<sub>ε</sub> = 1.568–1.602
| Inne własności optyczne = jednoosiowy, optycznie ujemny (-), [[Luminescencja]] - w bliskim UV słaba, w dalekim UV świecenie zielone, niekiedy różowo-fioletowe (dla szmaragdów bez domieszki żelaza), [[dwójłomność]] δ = 0.0040–0.0070
| Postacie alotropowe =
| Szczególne własności =
}}
'''Szmaragd'''
▲'''Szmaragd''' - odmiana [[beryl (minerał)|berylu]], [[minerał]]u należącego do grupy krzemianów. Nazwa pochodzi od ''[[gr.]] smaragdos (a także [[łac.]] smaragdus - zielony)''. Nawiązuje do charakterystycznej barwy tego minerału, wywołanej podstawieniami jonów [[chrom]]u, rzadziej [[wanad]]u i [[żelazo|żelaza]].
== Właściwości ==
Linia 36:
Minerał związany ze skałami metamorficznymi (łupki mikowe, przeobrażone wapienie), w żyłach pegmatytowych granitów, oraz w piaskach i żwirach złóż wtórnych.
'''Występuje w:''' [[Austria|Austrii]] (dolina rzeki Habachtal, okolice Salsburga, Mittersill, Felbertal), [[Australia|Australii]] (Broken Hill, Aga-
'''W Polsce''' występują szmaragdy nie nadające się do celów jubilerskich, jako jasnozielone słupki do kilku centymetrów długości w skałach pegmatytowych. Znajdowane są na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]] w okolicach [[Strzelin]]a i [[Strzegom]]ia.
Linia 45:
Największy szmaragd o wartości jubilerskiej wydobyto w [[Kolumbia|Kolumbii]], miał masę 7 025 [[karat|ct]]. W tym rejonie bywają większe okazy, niestety spękane, największy miał masę 16 020 ct. Z [[Brazylia|Brazylii]] pochodzi kryształ o ponad 10 cm długości i wadze 6 399 ct. Rekordowy kamień wydobyty na [[Ural (góry)|Uralu]] w [[Rosja|Rosji]] ważył 1 438 ct.
Prawdopodobnie największym wyrobem wykonanym z jednego kryształu jest ciemnozielona rzeźbiona waza o wysokości 10 cm i masie 2 681 ct, która znajduje się w [[Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu|Kunsthistorisches Museum w
Obecnie szmaragdy są również produkowane syntetycznie. Od naturalnych różnią się kształtami inkluzji, co pozwala na ich odróżnienie od naturalnych. Stosuje się również kamienie naturalne ulepszone poprzez wygrzewanie w olejach, aby ukryć skazy, rysy i pęknięcia.
|