Wsiewołod Pudowkin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
WP:SK, filmografia, źródło
Linia 20:
 
== Biografia ==
Urodził się w [[Penza|Penzie]], wa rodziniegdy rosyjskichmiał inteligentówcztery lata rodzina przeniosła się do [[Moskwa|Moskwy]]. Początkowo wykazywał zainteresowania biologiczno-chemiczne, i w tym kierunku podjął edukację. W roku [[1914]] przerwał studia nad chemią fizyczną na [[Uniwersytet Moskiewski|Uniwersytecie Moskiewskim]] aby na ochotnika udać się na front 1[[I Wojnywojna Światowejświatowa|I wojny światowej]], gdzie walczył w rosyjskiej artylerii. Na wojnie został ranny i w roku [[1915]] dostał się do niemieckiej niewoli. Po trzech latach pobytu w obozie, uciekł z niewoli w roku [[1918]]. Wrócił do porewolucyjnej Moskwy gdzie ukończył studia. Rozpoczął również pracę jako chemik oraz plakacista. Rozwijał w tym okresie swoje zainteresowania związane ze sztuką, początkowo ignorując film.
 
Kinematografią Wsiewołod Pudowkin zainteresował się pod wpływem filmu [[David Wark Griffith|Davida W. Griffitha]] ''[[Nietolerancja (film)|Nietolerancja]]'' z [[1916 w filmie|1916]]. Równie silnym bodźcem było poznanie przez Pudowkina młodego wówczas scenografa i teoretyka filmu [[Lew Kuleszow|Lwa Kuleszowa]]. W roku [[1920]] rozpoczął studia w [[Wszechrosyjski Państwowy Instytut Kinematografii im. S.A. Gierasimowa|Goskinszkole]]. Początkowo współpracował z [[Władimir Gardin|Władimirem Gardinem]] przy filmach propagandowych ''W dni walki'' ([[1920 w filmie|1920]]), ''[[Sierp i młot (film 1921)|Sierp i młot]]'' ([[1921 w filmie|1921]]), ''Ślusarz i kanclerz'' ([[1923 w filmie|1923]]). Jako jego najbliższy asystent pomagał w reżyserii, pisaniu scenariuszy, zajmował się scenografią. Wystąpił w nich również jako aktor.
Linia 37:
 
[[Plik:Vsevolod Pudovkin Novod 2.jpg|thumb|210px|Nagrobek Wsiewołoda Pudowkina na [[Cmentarz Nowodziewiczy|Cmentarzu Nowodziewiczym]]]]
Radziecki aparat państwowy docenia reżysera odznaczając go w [[1932]] Orderem Lenina i Nagrodą Stalina. Pierwszym filmem dźwiękowym wyreżyserowanym przez Wsiewołoda Pudowkina, ze zdjęciami [[Anatolij Gołownia|Anatolija Gołowni]] był ''Dezerter'' z [[1933 w filmie|1933]] kontynuujący eksperymenty z montażem. W roku [[1935]] Wsiewłod Pudowkin uczestniczył w wypadku samochodowym, w którym zginął jego wieloletni współpracownik, scenarzysta [[Natan Zarchi]]. W roku [[1938 w filmie|1938]] zrealizował wspólnie z Gołownią ''Zwycięstwo'' o tematyce lotniczej, nie jest to obraz zaliczany do udanych. W latach [[1939]]-[[1946]] zrealizowali wspónie trzy monumentalne filmy o tematyce historycznej, ''Minin i Pożarski'' ([[1939 w filmie|1939]]), ''Suworow'' ([[1941 w filmie|1941]]) i ''Admirał Nachimow'' ([[1946 w filmie|1946]]) nagrodzony kolejną już Nagrodą Stalina. W latach 2 Wojny Światowej Wsiewołod Pudowkin wyreżyserował jeszcze dwa dramaty ''Uczta w Żyrmunce'' do scenariusza L. Leonowa i ''W imię ojczyznyOjczyzny'' na podstawie sztuki K. Simonowa. Występował również jako aktor zarówno w swoich jak i cudzych produkcjach, m.in. w ''[[Iwan Groźny (film)|Iwanie Groźnym]]'' [[Siergiej Eisenstein|Eisensteina]].
 
W [[1950 w filmie|1950]] reżyseruje ostatni film wraz z operatorem [[Anatolij Gołownia|Anatolijem Gołownią]] ''Zwycięzca przestworzy'' o tematyce lotniczej. Ostatnim filmem reżysera było ''Odzyskane szczęście'' z [[1953]], zwiastujący koniec epoki schematycznego kina propagandowego w kinematografii ZSRR. Autorem zdjęć do ostatniego obrazu Pudowkina był [[Siergiej Urusiewski]]. Reżyser zmarł [[30 czerwca]] [[1953 w filmie|1953]] roku w [[Ryga|Rydze]]. Po śmierci reżysera, w latach 70. wydano jego dzieła zebrane.
Linia 45:
== Filmografia ==
=== Reżyser ===
* [[1921 w filmie|1921]] ''[[Sierp i młot (film 1921)|Sierp i młot]] (Серп и молот)'' wspólnie z [[Władimir Gardin|Władimirem Gardinem]]
* [[1925 w filmie|1925]] ''[[Gorączka szachowa]]'' (''Шахматная горячка'') wraz z Nikołajem Szpikowskim
* [[1921 w filmie|1921]] ''Голод… голод… голод…'' wspólnie z Władimirem Gardinem
* [[1926 w filmie|1926]] ''Mechanika mózgu'' (''Механика головного мозга '')
* [[19261925 w filmie|19261925]] ''[[MatkaGorączka szachowa]] (filmШахматная 1926горячка)|Matka]]'' (''Мать'')wspólnie z Nikołajem Szpikowskim
* [[19271926 w filmie|19271926]] ''[[KoniecMechanika Sanktmózgu Petersburga]](Механика головного мозга)''
* [[19321926 w filmie|19321926]] ''[[ZwykłyMatka przypadek(film 1926)|Matka]]'' (Мать)''Простой случай'')
* [[19331927 w filmie|19331927]] ''[[DezerterKoniec (filmSankt 1933)|DezerterPetersburga]]'' (Конец Санкт-Петербурга)''Дезертир'')
* [[19381928 w filmie|19381928]] ''Zwycięstwo''[[Burza nad Azją]] (Потомок Чингис-Хана)''Победа'')
* [[1932 w filmie|1932]] ''[[Zwykły przypadek]] (Простой случай)'' wspólnie z [[Michaił Doller|Michaiłem Dollerem]]
* [[1939 w filmie|1939]] ''Minin i Pożarski'' (''Минин и Пожарский'')
* [[19411933 w filmie|19411933]] ''Suworow''[[Dezerter (film 1933)|Dezerter]] (Дезертир)''Суворов'')
* [[19421938 w filmie|19421938]] ''УбийцыZwycięstwo выходят на дорогу(Победа)''
* [[19431939 w filmie|19431939]] ''WMinin imięi Ojczyzny''Pożarski (''ВоМинин имяи РодиныПожарский)'')
* [[19461941 w filmie|19461941]] ''Admirał Nachimow''Suworow (Суворов)''Адмирал Нахимов'')
* [[19481941 w filmie|19481941]] ''ТриUczta встречиw Żyrmunce (Пир в Жермунке)'' wspólnie z Michaiłem Dollerem
* [[1942 w filmie|1942]] ''Убийцы выходят на дорогу'' wspólnie z [[Jurij Taricz|Jurijem Tariczem]]
* [[1950 w filmie|1950]] ''Żukowski'' (''Жуковский'')
* [[1943 w filmie|1943]] ''[[W imię Ojczyzny]] (Во имя Родины)'' wspólnie z [[Dmitrij Wasiliew|Dmitrijem Wasiliewem]]
* [[1950 w filmie|1950]] ''Zwycięzca przestworzy''
* [[1946 w filmie|1946]] ''[[Admirał Nachimow]] (Адмирал Нахимов)'' wspólnie z Dmitrijem Wasiliewem
* [[1953 w filmie|1953]] ''Odzyskane szczęście'' (''Возвращение Василия Бортникова'')
* [[1948 w filmie|1948]] ''[[Trzy spotkania]] (Три встречи)'' – druga z trzech nowel wchodzących w skład filmu
* [[1950 w filmie|1950]] ''Żukowski''[[Zwycięzca przestworzy]] (''Жуковский)'') wspólnie z Dmitrijem Wasiliewem
* [[1953 w filmie|1953]] ''Odzyskane szczęście'' (''Возвращение Василия Бортникова)'')
 
=== Aktor ===
* [[1920 w filmie|1920]] ''W dni walki (В дни борьбы)'' reż. [[WładimirIwan GardinPierestiani]]
* [[1921 w filmie|1921]] ''[[Sierp i młot (film 1921)|Sierp i młot]]'' reż. [[Władimir Gardin]], Wsiewołod Pudowkin
* [[1923 w filmie|1923]] ''Ślusarz i kanclerz (Слесарь и канцлер)'' reż. [[Władimir Gardin]]
* [[1924 w filmie|1924]] ''[[Niezwykłe przygody Mister Westa w krainie bolszewików]] (Необычайные приключения мистера Веста в стране большевиков)'' reż. [[Lew Kuleszow]]
* [[1924 w filmie|1924]] ''[[Promień śmierci]] (Луч смерти)'' reż. [[Lew Kuleszow]]
* [[1926 w filmie|1926]] ''[[Matka (film 1926)|Matka]]'' (''Мать'') reż. Wsiewołod Pudowkin
* [[1927 w filmie|1927]] ''[[Koniec Sankt Petersburga]]'' (''Конец Санкт-Петербурга'') reż. Wsiewołod Pudowkin
* [[1928 w filmie|1928]] ''[[Żywy trup (film 1928)|Żywy trup]] (Живой труп)'' reż. [[Fiodor Ocep]]
* [[1929 w filmie|1929]] ''Wesoły kanarek (Весёлая канарейка)'' reż. [[Lew Kuleszow]]
* [[1929 w filmie|1929]] ''[[Nowy Babilon]] (Новый Вавилон)'' reż. [[Grigorij Kozincew]], [[Leonid Trauberg]]
* [[1943 w filmie|1943]] ''WЮный imięФриц Ojczyzny'' (''Воreż. имяGrigorij Родины'') reż.Kozincew, WsiewołodLeonid PudowkinTrauberg
* [[19461943 w filmie|19461943]] ''Admirał[[W Nachimow''imię (''Адмирал НахимовOjczyzny]]'') reż. Wsiewołod Pudowkin
* [[1946 w filmie|1946]] ''[[IwanAdmirał Groźny (film)|Iwan GroźnyNachimow]]'' reż. [[SiergiejWsiewołod Eisenstein]]Pudowkin
* [[1946 w filmie|1946]] ''[[Iwan Groźny (film)|Iwan Groźny]] (Иван Грозный)'' reż. [[Siergiej Eisenstein]]
 
=== Scenarzysta ===
* [[1923 w filmie|1923]] ''Ślusarz i kanclerz'' reż. [[Władimir Gardin]]
* [[1924 w filmie|1924]] ''[[Niezwykłe przygody Mister Westa w krainie bolszewików]]'' reż. [[Lew Kuleszow]]
* [[1924 w filmie|1924]] ''[[Promień śmierci]]'' reż. [[Lew Kuleszow]]
* [[1926 w filmie|1926]] ''Mechanika mózgu'' (''Механика головного мозга '') reż. Wsiewołod Pudowkin
* [[1942 w filmie|1942]] ''Убийцы выходят на дорогу'' reż. Wsiewołod Pudowkin
* [[1943 w filmie|1943]] ''[[W imię Ojczyzny]]'' (''Во имя Родины'') reż. Wsiewołod Pudowkin
 
== Bibliografia ==
Linia 92 ⟶ 96:
 
=== Przedmiotowa ===
* '''Jelena{{cytuj książkę |nazwisko = Bauman,|imię Rostisław= Jelena|nazwisko2 = Jurieniew'''|imię2 = Rostisław| tytuł = ''Mała Encyklopediaencyklopedia Kinakina Radzieckiego'',radzieckiego| Wydawnictwowydawca = Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe,| miejsce = Warszawa| rok = 1987| isbn ISBN= 83-221-0446-4}}
* '''Zbigniew Czeczot-Gwarak''' –, ''Zarys dziejów teorii filmu pierwszego pięćdziesięciolecia 1895-1945'', Zakład Narodowy imienia OsslolińskichOssolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1977, s. 177 – 191
* '''Rostisław Jurieniew''', ''Historia filmu radzieckiego''
* {{cytuj książkę |nazwisko = Karaganow| autor link = | imię = Aleksander| tytuł = Wsiewołod Pudowkin| wydawca = Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe| miejsce = Warszawa| rok = 1986| isbn = 83-221-0341-7}}
* [http://movies.nytimes.com/person/107195/Vsevolod-Pudovkin Vsevolod Pudovkin - About This Person - Movies & TV - NYTimes.com] {{lang|en}}