Taraszkiewica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m sporo poprawek redakcyjnych, ujednolicenie cudzysłowów (zamiast 4 różnych), transkrypcja w tekście itp.
AlohaBOT (dyskusja | edycje)
m dodanie daty do szablonu
Linia 5:
== Taraszkiewica a inne warianty ==
Nazwa podkreśla bliski kontakt alternatywnego wariantu do języka stosowanego w twórczości [[Bronisław Taraszkiewicz|Taraszkiewicza]] w [[1918]] roku. Spór odnośnie „taraszkiewicy” nabrał rozmachu po powstaniu [[Białoruś|Białorusi]] w [[1991]] roku. Od około [[1994]] roku jako synonim zalecany do pierwszorzędnego wykorzystania używana jest nazwa „klasyczny (wariant)” (np. w artykule [[Wincuk Wiaczorka|Wincuka Wiaczorki]] w periodyku [[Spadczyna]], 1994).
Wydawany w [[Białystok|Białymstoku]] tygodnik [[Niwa (tygodnik)|Niwa]], nie zajął w tym sporze żadnego oficjalnego stanowiska<ref group=uwaga>Jakkolwiek sympatyzuje z „taraszkiewicą” nieoficjalnie.</ref> i w dalszym ciągu posługuje się akademickim wariantem („narkomówką”)<ref group=uwaga>{{Fakt|Żyjący w Polsce Białorusini wychodzą z założenia, że tego rodzaju spory powinny być rozstrzygane w sercu Białorusi, a nie poza nią.|data=2012-08}}</ref>.
 
Wszystkie warianty gramatyki wprowadzone najpierw w [[1933]] roku przez [[Rada Komisarzy Ludowych|Radę Komisarzy Ludowych]] [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej SSR]] (Саўнарком, ''Saunarkom'', ''Saŭnarkom''), a następnie w [[1934]] i [[1959]] roku, (прапановы акадэміка Падлужнага) określane są w tych kręgach nazwą „Narkomówka” ([[język białoruski|biał.]] наркамаўка, ''narkamauka'', ''narkamaŭka''), która podkreśla pochodzenie oficjalnej normy od sowieckich władz. „Narkomówka” miała na celu zbliżenie [[język białoruski|języka białoruskiego]] do [[język rosyjski|rosyjskiego]]<ref name="kamp">B.A. Płotnikau, L.A. Antaniuk, Беларуская мова. Лінгвістычны кампендыум. — Mińsk: Інтэрпрэссэрвіс, Кніжны Дом, 2003. С. 88.</ref><ref name="panou">S.W. Panou, Матэрыялы па гісторыі Беларусі; pod redakcją naukową M.S. Staszkiewicza i H.J. Halenczanki. — Мińsk: «Аверсэв», 2003. s. 254.</ref><ref>[[Leanid Łycz]]. [http://knihi.com/mova/reforma.html Рэформа беларускага правапісу 1933 года: ідэалагічны аспект]. — Мińsk: Навука і тэхніка, 1993. ISBN 5-343-01453-4.</ref><ref>Мова мяняецца, бо жывая! // [[Zwiazda|Звязда]], [[8 верасьня]] [[2009]].</ref><ref name=klimaw-2004>[[Ihar Klimau]] [http://mab.org.by/materyjaly/publikacyi/dva-standarty-bielaruskaj-litaraturnaj-movy Два стандарты беларускай літаратурнай мовы] // Мова і соцыум. (TERRA ALBA. Том III). — Mohylew: ГА МТ «Брама», 2004.</ref> i upraszczała reguły gramatyczne. „Taraszkiewica” jest natomiast bardziej muzyczna niż „narkomówka”, zapis słów jest bliższy ich wymowie. W większym stopniu jest zorientowana na przekaz obcych zapożyczeń w ich oryginalnym brzmieniu. „Narkomówka” wszelkie zapożyczenia oddaje w rosyjskim brzmieniu<ref group=uwaga>Na przykład: Белавежская пушча (''Bieławieżskaja puszcza'' – brzmienie rosyjskie), podczas gdy „taraszkiewica” podaje w brzmieniu: Белавеская пушча (''Bieławieskaja puszcza''); Вікіпедыя (''Wikipiedyja'') — Вікіпэдыя (''Wikipedyja'').</ref>.