Kult Istoty Najwyższej: Różnice pomiędzy wersjami

[[GrafikaPlik:Fête de l'Etre suprême 1.jpg|thumb|250px|right|thumb|Święto Istoty Najwyższej]]

[[GrafikaPlik:Clermont etre supreme 2.jpg|thumb|250px|right|thumb|Tablica ku czci Istoty Najwyższej na gmachu katedry w [[Clermont-Ferrand]]. Francuski napis głosi: ''Lud francuski uznaje Istotę Najwyższą i nieśmiertelność duszy'']]

'''Kult Istoty Najwyższej''' ([[język francuski|fr.]]''culte de l'Être suprême'') – formalna religia państwowa wprowadzona we [[Francja|Francji]] dekretem [[Konwent Narodowy|Konwentu Narodowego]] z 7 maja 1794 (18 floréala roku II). Jej głównym propagatorem był [[Maximilien de Robespierre|Maksymilian Robespierre]], który – będąc [[deizm|deistą]] – pragnął w ten sposób sprzeciwić się tendencjom dechrystianizacyjnym i [[Kult Rozumu|kultowi Rozumu]].

Kult Istoty Najwyższej zakładał istnienie Boga rozumianego na sposób deistyczny oraz nieśmiertelność duszy, łącząc równocześnie wiarę w powyższe dogmaty z promowaniem tzw. cnót republikańskich, takich jak [[patriotyzm]], oddanie ideałom wolności i równości, gotowość do poświęceń i przedłożenia interesu państwowego nad osobisty. Odrzucał jednak interwencję nadprzyrodzoną zarówno w wydarzenia historyczne, jak i w osobisty los człowieka na ziemi, odżegnując się tym samym od koncepcji władzy pochodzącej od Boga.

Wyrazem kultu Istoty Najwyższej miał być szereg świąt republikańskich, w których jednak sama postać Istoty Najwyższej pojawiała się stosunkowo rzadko. O wiele szerzej akcentowane były wartości abstrakcyjne, jak odwaga, braterstwo, młodość czy szczęście. Samej Istocie Najwyższej zostało poświęcone tylko jedno święto, które miało odbywać się co roku 20 prairiala (8 czerwca), w praktyce zaś miało miejsce tylko raz. Natomiast na wszystkich budynkach publicznych, w szczególności nieużytkowanych kościołach katolickich, umieszczone zostały tablice głoszące "uznanie Istoty Najwyższej przez naród francuski".

* Jan Baszkiewicz, ''Nowy człowiek, nowy naród, nowy świat. Mitologia i rzeczywistość społeczna rewolucji francuskiej'', PIW 1993.