Państwo stanowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Państwo stanowe''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Freie Standesherrschaft'') – jednostka podziału terytorialnego istniejąca na [[Górnym i Dolnym Śląsk]]u od końca [[XV wiek]]u.
 
== Powstanie ==
Z biegiem stuleci wygasły śląskie rody książęce, np. [[Piastowie]], [[Przemyślidzi]]. Zdarzało się wówczas, że księstwa lub ich części trafiały w ręce osób nie pochodzących z dynastii panujących. Władcy ci nie byli [[książę]]tami. Nazywano ich „panami” lub „wolnymi panami”. Pierwsze państwa stanowe powstały pod koniec [[XV w.]], za rządów króla węgierskiego (i tytularnego króla Czech) [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]], który zajął część [[historycznego Śląsk]]a. Z upływem dziesięcioleci powiększająca się grupa panów podzieliła się na dwie mniejsze: '''panów stanowych''' (władających niższymi państwami stanowymi) oraz wyżej stojących '''wolnych panów stanowych''' (do nich należały wolne państwa stanowe).
 
== Uprawnienia ==
Linia 16:
[[Plik:POL Wodzisław mapa państwa stanowego.jpg|thumb|Fragment mapy J.W. Wielanda z 1736 roku ukazującej państwa stanowe na [[Górny Śląsk|Górnym Ślasku]] - [[Wodzisław Śląski|Wodzisławskie Państwo Stanowe]]]]
[[Plik:Status maiores Bilicensis Superiorem Silesiam AD1746.jpg|thumb|Fragment mapy Śląska autorstwa J.B. Hommanna z 1746 r. – [[Państwo bielskie]]]]
=== Na Górnym i Dolnym Śląsku ===
* [[Syców|sycowskie]] (Groß-Wartenberg) [[1489]]- [[1830]] ([[1945]])
* [[Milicz|milickie]] (Militsch) od [[1494]]
* [[Żmigród|żmigrodzkie]] (''Trachenberg'') [[1492]]- 1830 (1945)
* [[Wodzisławskie Państwo Stanowe]] (''Vladislaviensis lub Loslauviensis'') [[1502]]-[[1742]]-Górny Śląsk
* [[Pszczyna|Pszczyńskie Wolne Państwo Stanowe]] (''Pleß'') [[1517]] -Górny Śląsk
* [[Goszcz]] (''Goschütz'') [[1670]]-1830 (1945)
* [[Bytom|ziemia bytomska]]{{fakt|data=2009-05}} (''Beuthen'') [[1697]]-1830 (1945)- Górny Śląsk
* [[Bogumin|ziemia bogumińska]]{{fakt|data=2009-05}} (''Oderberg'')- Górny Śląsk, część czeska
* [[Siedlisko (powiat nowosolski)|Siedlisko]]-[[Bytom Odrzański]] (''Carolath-Beuthen'') 1697-1830 (1945)
* [[Mysłowice|mysłowickie]] (''Myslowitz'') Górny Śląsk
* [[księstwo bielskie|bielskie]] (''Bielitz''; od [[1752]] r. księstwo)- później nazywane tereny Śląskiem Cieszyńskim
* [[lubliniec]]kie ("Lublintz") [[1587]] - ?- Górny Śląsk
 
''(lista niepełna)''