Wersja z 10:40, 6 paź 2012 edytuj Neuroscience (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 3417 edycji m →‎Domeny procesów poznawczych ← poprzednia edycja		Wersja z 10:44, 6 paź 2012 edytuj anuluj edycję Neuroscience (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 3417 edycji m →‎Percepcja: drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 38: === Percepcja === Percepcja odpowiada za odbieranie informacji z otoczenia. Jest związana z odrębnymi modalnościami zmysłowymi, a wówczas mówimy o percepcji wzrokowej, słuchowej, smakowej, węchowej, dotykowej, o zmyśle równowagi itd. Tradycyjnie percepcję dzieli się na dwa etapy: # Recepcja sensoryczna (ang. ''sensory reception'') – wczesny proces biernej rejestracji informacji, "odzwierciedlenie bodźców w receptorach"<ref name="N278">Nęcka i in. (2006) op. cit. - str. 278.</ref>, co jest utożsamiane z pierwszymi etapami przetwarzania informacji danej modalności zmysłowej w układzie nerwowym. Przykładowo, w zakresie percepcji wzrokowej, można tutaj wskazywać na występowanie w układzie nerwowym tzw. "detektorów cech", a więc neuronów wybiórczo reagujących na linie o określonej orientacji przestrzennej itd.<ref name="Lezak" />▼ ===== Recepcja sensoryczna ===== # Spostrzeganie, czy też po prostu percepcja – późniejszy, aktywny proces, polegający na "''interpretacji danych zmysłowych z wykorzystaniem wskazówek kontekstualnych, nastawienia i wcześniej nabytej wiedzy''"<ref name="N278" />. Wymienia się tutaj m.in. następujące zagadnienia: ▼ ▲# Recepcja sensoryczna (ang. ''sensory reception'') – wczesny proces biernej rejestracji informacji, "odzwierciedlenie bodźców w receptorach"<ref name="N278">Nęcka i in. (2006) op. cit. - str. 278.</ref>, co jest utożsamiane z pierwszymi etapami przetwarzania informacji danej modalności zmysłowej w układzie nerwowym. Przykładowo, w zakresie percepcji wzrokowej, można tutaj wskazywać na występowanie w układzie nerwowym tzw. "detektorów cech", a więc neuronów wybiórczo reagujących na linie o określonej orientacji przestrzennej itd.<ref name="Lezak" /> #* różnicowanie (ang. ''discrimination'')▼ #* rozpoznawanie (ang. ''recognition'') - proces ten można po części zaliczyć także do zagadnień pamięci, jako że odnosi się do identyfikacji otrzymanych aktualnie danych zmysłowych z danymi już znajdującymi się w umyśle. Współcześnie wyróżnia się także szczegółowe nurty badawcze dotyczące np. rozpoznawania twarzy. ▼ ===== Spostrzeganie ===== #* kategoryzacja percepcyjna - proces ten można traktować także jako zagadnienie złożone, wymagające zarówno różnicowania, rozpoznawania, a także złożonych procesów poznawczych (abstrahowanie, tworzenie pojęć), jak i uczenia się (i z tej perspektywy można traktować ten proces jako zagadnienie pamięci - nabywanie wprawy, uczenie się różnicowania odrębnej kategorii bodźców)▼ ▲# Spostrzeganie, czy też po prostu percepcja – późniejszy, aktywny proces, polegający na "''interpretacji danych zmysłowych z wykorzystaniem wskazówek kontekstualnych, nastawienia i wcześniej nabytej wiedzy''"<ref name="N278" />. Wymienia się tutaj m.in. następujące zagadnienia: #* orientacja (ang. ''orientation''):▼ ▲#* różnicowanie (ang. ''discrimination'') #: - percepcja czasu, miejsca i własnej osoby. Pojęcie orientacji zastosowane w [[Medycyna\|naukach medycznych]] - w języku polskim - w zakresie czasu i miejsca określane jest jako [[orientacja allopsychiczna]], zaś orientacja co do osoby - jako [[Orientacja autopsychiczna\|autopsychiczna]]. ▼ ▲# rozpoznawanie (ang. ''recognition'') - proces ten można po części zaliczyć także do zagadnień pamięci, jako że odnosi się do identyfikacji otrzymanych aktualnie danych zmysłowych z danymi już znajdującymi się w umyśle. Współcześnie wyróżnia się także szczegółowe nurty badawcze dotyczące np. rozpoznawania twarzy. #: - orientacja przestrzenna (ang. ''spatial orientation''), percepcja relacji przestrzennych - niekoniecznie musi być łatwa do uświadomienia i werbalizacji tak, jak ma to miejsce z orientacją czasu, miejsca i co do osoby. Zagadnienie bazuje m.in. na danych z zakresu neurobiologii (pokazujących, że mózg oddzielnie przetwarza informacje o tym, co postrzega i o tym, gdzie znajduje się to, co jest postrzegane<ref>Kalat J.W. (2006) ''Biologiczne podstawy psychologii''. Warszawa: PWN. ISBN 83-01-14688-5</ref>), jak i neuropsychologii (dokumentujących zachowanie człowieka wynikające z wybiórczego zaburzenia orientacji przestrzennej zarówno w zakresie percepcji, jak i aktywności konstrukcyjnej<ref name="Walsh">Walsh K. (1998) ''Neuropsychologia kliniczna''. Warszawa: PWN. ISBN 83-01-12444-X</ref>).▼ ▲# kategoryzacja percepcyjna - proces ten można traktować także jako zagadnienie złożone, wymagające zarówno różnicowania, rozpoznawania, a także złożonych procesów poznawczych (abstrahowanie, tworzenie pojęć), jak i uczenia się (i z tej perspektywy można traktować ten proces jako zagadnienie pamięci - nabywanie wprawy, uczenie się różnicowania odrębnej kategorii bodźców) ▲#* orientacja (ang. ''orientation''): ▲#: - percepcja czasu, miejsca i własnej osoby. Pojęcie orientacji zastosowane w [[Medycyna\|naukach medycznych]] - w języku polskim - w zakresie czasu i miejsca określane jest jako [[orientacja allopsychiczna]], zaś orientacja co do osoby - jako [[Orientacja autopsychiczna\|autopsychiczna]]. ▲#: - orientacja przestrzenna (ang. ''spatial orientation''), percepcja relacji przestrzennych - niekoniecznie musi być łatwa do uświadomienia i werbalizacji tak, jak ma to miejsce z orientacją czasu, miejsca i co do osoby. Zagadnienie bazuje m.in. na danych z zakresu neurobiologii (pokazujących, że mózg oddzielnie przetwarza informacje o tym, co postrzega i o tym, gdzie znajduje się to, co jest postrzegane<ref>Kalat J.W. (2006) ''Biologiczne podstawy psychologii''. Warszawa: PWN. ISBN 83-01-14688-5</ref>), jak i neuropsychologii (dokumentujących zachowanie człowieka wynikające z wybiórczego zaburzenia orientacji przestrzennej zarówno w zakresie percepcji, jak i aktywności konstrukcyjnej<ref name="Walsh">Walsh K. (1998) ''Neuropsychologia kliniczna''. Warszawa: PWN. ISBN 83-01-12444-X</ref>). === Uwaga ===

Procesy poznawcze: Różnice pomiędzy wersjami