Jan XIV Kalekas: Różnice pomiędzy wersjami

Jan urodził sie w Apros w 1282 roku. Był kapelanem [[Domestyk|megadomestyka]] [[Jan VI Kantakuzen|Jana VI Kantakuzena]]. Na okres jego patriarchatu przypadł początek sporów [[PalamizmHezychazm|palamickich]]. 10 czerwca 1341 roku Jan podpisał tomos [[synod]]u, na którym w obecności [[Cesarze bizantyńscy|cesarza]] [[Andronik III Paleolog|Andronika III Paleologa]] uznano prawowierność [[Grzegorz Palamas|Grzegorza Palamasa]] i wyklęto polemizującego z nim [[Barlaam z Kalabrii|Barlaama z Kalabrii]] ([[Patrologia Graeca|PG]], 152, 1241)<ref name="Enc868">{{Cytuj książkę |tytuł= Encyklopedia katolicka |wydawca= Towarzystwo Naukowe KUL |miejsce=Lublin |rok=1997 |tom=7 |strony=868 |rozdział=Jan XIII Glykys |nazwisko r=Modzelewska|imię r=Bożena |autor link= }}</ref>. Sześć dni później cesarz umarł i sytuacja uległa zmianie. Do władzy w stolicy doszło stronnictwo cesarzowej Anny, Jan XIV, zdeklarowany przeciwnik Palamasa, zdecydowanie wystąpił przeciw niemu. Palamas znalazł się w więzieniu, a jego obrońca [[Domestyk|megadomestyk]] [[Jan VI Kantakuzen|Jan Kantakuzen]] został wypędzony z Konstantynopola<ref name="Ost475">{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=475 }}</ref>. W kwestii dotyczącej palamityzmu Jan wydał encyklikę i list do mnichów z góry [[Athos|Atos]] oraz urzędowy komentarz do tomosu z 1341 roku (encyklika: PG 150, 891-894; list: PG 152, 1269-1273; komentarz: PG 150, 900-903)<ref name="Enc868"/>. Po wyjeździe z Konstantynopola Barlaama, na głównego przeciwnika hezychazmu wyrósł [[Grzegorz Akyndyn]]. Patriarcha popierał go, a w 1344 roku wyświęcił go na diakona<ref name="Enc285">{{Cytuj książkę |nazwisko= |imię= autor link= |tytuł= Encyklopedia katolicka |tom=1 |strony=285 |rozdział=Akindinos Gregorios }}</ref>. Kolejna zmiana w sytuacji politycznej cesarstwa doprowadziła antyhezychastów do utraty poparcia cesarzowej w 1346 roku. 2 lutego 1347 roku Jan Kalekas został złożony ze stolicy patriarszej, a Grzgorz Palamas wypuszczony z więzienia. W maju 1347 roku Jan Kantakuzen koronował się w Konstantynopolu na cesarza. Synod zwołany w tym samym 1347 roku zatwierdził fakt złożenia z urzędu Jana XIV i ponownie potępił Barlaama<ref name="Ost481">{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=481–482 }}</ref><ref name="Enc868"/>. Jan zmarł w 1347 roku w klasztorze Pera<ref name="Jur288">{{Cytuj książkę |nazwisko= Jurewicz |imię=O.|autor link=Oktawiusz Jurewicz |tytuł= Historia literatury bizantyńskiej |strony=288 }}</ref>

Jan pozostawił liczne pisma dyplomatyczne i rozporządzenia kościelne (PG 152, 1215-1284), pisma polemiczne (PG 150, 864-872) oraz homilie (PG 150, 253-280)<ref name="Enc868"/>. W traktacie ''O bycie i energii'' (''Perí usías kaj energéjas'') zwalczał zarówno Palamasa, jak i jego zwolenników powtarzając argumenty swych poprzedników. Był zwolennikiem współdziałania z Zachodem. W swoim dziele cytował [[Ojcowie Kościoła|Ojców Kościoła]], dowodząc że w kwestii [[Filioque]], którą przyjmował za Kościołem rzymskim, Ojcowie Kościoła Wschodu i Zachodu IV i V w. nie różnili się w swoich poglądach. Już jako katolik napisał główne dzieło swego życia ''O wierze i początkach wiary katolickiej'' (''Perí tes pistéos kuj perí ton archon tes katholikes pistéos''). Jan Kalekas przetłumaczył też kilka pism teologów łacińskich, m. in. ''De trinitate'' [[BoecjuszAnicius Manlius Severinus Boethius|Boecjusza]]a<ref name="Jur288"/>.