Kościół chaldejski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m r2.7.3) (Robot dodał sw:Kanisa la Wakaldayo; zmiany kosmetyczne
Linia 11:
Już w 1607 roku także nestoriański patriarcha z linii Szymona Eliasz VIII zawarł unię z Rzymem. Istniały więc dwa unickie patriarchaty chaldejskie. Jednakże w 1692 roku jego następca Eliasz X Jochanan Marogin również zerwał unię z Rzymem. Pojawiły się więc dwa nestoriańskie patriarchaty chaldejskie.
 
Na dodatek w 1672 roku chaldejski arcybiskup [[Diyarbakır|Amidy]] Józef odrzucił władzę patriarchów z linii Szymona i zawarł kolejną unię z Rzymem. W 1681 roku został mianowany przez papieża patriarchą, ale bez bliższego określenia, czego i kogo. Dopiero jego następca Józef II uzyskał godność patriarchy Babilonu. Linia tych unickich patriarchów wygasła jednak ze śmiercią Józefa V w 1828 roku.
 
W 1804 roku po zmarłym MarEliaszu XIII Iszujabie z linii następców Szymona pozostał tylko jego brat Jochanan Hormizd, powiązany z Rzymem. W 1830 roku objął stolec patriarszy i po początkowych wahaniach, podczas których został nawet chwilowo suspendowany, w 1838 roku zniósł dziedziczność patriarchatu, wobec czego został uznany przez papieża. Następny patriarcha Mikołaj Zaja (1844) pochodził już ze zwykłego wyboru, zatwierdzonego przez papieża. W tym samym roku, za politycznym poparciem Francji, uzyskał on również [[firman]] [[Wysoka Porta|Porty Osmańskiej]], uznający chaldejczyków za ''[[millet]]'' (lud, grupę wyznaniową) odrębny od nestorian. Tak więc nieprzerwane i pewne istnienie kościoła chaldejskiego datuje się od 1844.
Linia 22:
 
== Współcześnie ==
Dziś Kościół chaldejski liczy około 1,5 mln wiernych, mieszkających w [[Irak]]u (diecezje w Alkuszu, [[Irbil]]u, [[Mosul]]u, Ammadeyi, Duhoku i Zachu, [[Basra|Basrze]], [[Kirkuk]]u), w [[Turcja|Turcji]] (diecezja w [[Diyarbakır|Diyarbakirze]]), w [[Iran]]ie (diecezje w [[Teheran]]ie, [[Urmia (miasto)|Urmii]] i [[Salamas]]ie), w [[Syria|Syrii]], w [[Liban]]ie (diecezja w [[Bejrut|Bejrucie]]), w [[Gruzja|Gruzji]] i w [[Egipt|Egipcie]] (diecezja [[Kair]]u). Diaspora chaldejska w [[Stany Zjednoczone|USA]] (dwie diecezje), [[Kanada|Kanadzie]] (jedna diecezja) i [[Australia|Australii]] (jedna diecezja) liczy około 200 tysięcy wiernych, z których 100 tysięcy mieszka w [[Detroit]]. Wierni, zwłaszcza w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], używają języka [[język arabski|arabskiego]]. Nie są jednak [[Arabowie|Arabami]], lecz potomkami ludów semickich zamieszkujących te tereny przed najazdem arabskim – [[Chaldejczycy|Chaldejczyków]], [[Asyria|Asyryjczyków]], [[Aramejczycy|Aramejczyków]].
 
Długoletni (od [[1989]]) patriarcha chaldejski [[Rafael I BiDawid]] zmarł 7 lipca [[2003]]. Jego następcą na tronie patriarszym został [[Emanuel Karim III Delly]].
Linia 52:
[[id:Gereja Katolik Khaldea]]
[[it:Chiesa cattolica caldea]]
[[sw:Kanisa la Wakaldayo]]
[[hu:Káld katolikus egyház]]
[[ml:കൽദായ കത്തോലിക്കാ സഭ]]