Pax Britannica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ricardo77 (dyskusja | edycje)
ilustracja
int.
Linia 16:
Po I wojnie światowej, kiedy główny rywal Wielkiej Brytanii - Niemcy – zostały pokonane, USA - potencjalny następca Wielkiej Brytanii w roli hegemona - powróciły do polityki izolacjonistycznej, Rosja była osłabiona na skutek rewolucji, a Francja – choć zwycięska - bardzo osłabiona wojną przyjęła strategię defensywną, [[Imperium brytyjskie|Imperium Brytyjskie]] nadal mogło odgrywać rolę "wiodącego mocarstwa światowego", osiągając niemal 34 mln km kw powierzchni<ref>Steven E. Lobell: ''The Challenge of Hegemony: Grand Strategy, Trade, and Domestic Politics'', s.85</ref><ref>"Szczyt swojej potęgi politycznej Wielka Brytania uzyskała po I wojnie światowej." Moczulski: ''Geopolityka'', s. 349</ref>. Jednakże na przeszkodzie temu stanęły nowe wydarzenia: zrównanie brytyjskiej potęgi morskiej - podstawy dominacji w świecie - z amerykańską w [[Traktat waszyngtoński (1922)|Traktacie waszyngtońskim]] w [[1922]]; osłabienie wewnętrznej spójności Imperium na skutek uznania niepodległości dominiów - przyznanej przez [[Statut Westminsterski (1931)|Statut Westminsterski]]; buntów w Indiach i Palestynie; imperialistyczne dążenia Niemiec i Japonii, które doprowadziły do [[II wojna światowa|II wojny światowej]]; oraz pojawienie się w roli nowych supermocarstw - USA i ZSRR ostatecznie zakończyło okres brytyjskiej dominacji. W [[1945]] to [[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] były globalnymi potęgami, a Imperium Brytyjskie było w przededniu rozpadu.
 
Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku kształtowała się również koncepcja ''Pax anglosaxonica'', w myśl której oba globalne mocarstwa - [[Wielka Brytania]] i [[Stany Zjednoczone|USA]] - sprawowałyby wspólnie hegemonię<ref>"Pax anglosaxonica" Gazeta Lwowska 218/1929, s. 2.</ref><ref>http://bev.berkeley.edu/ipe/readings/WorldinDepression.txt Charles Kindleberger: ''The World in Depression, 1929-39,'' Chapter 14, ''"An Explanation of the 1929 Depression,"'' (Berkeley: University of California Press, 1973), pp. 291-308</ref>.
 
{{Przypisy}}