Wspólnoty europejskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
standardowy infobox
Linia 1:
{{Organizacja międzynarodowa infobox
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 100%;"
|nazwa_oryginalna align=center colspan=2 | '''<big>European Communities</big>'''
|nazwa_polska = Wspólnoty Europejskie
|flaga_obraz = Flag_of_Europe.svg
|-
|nazwa_dopełniacz =
|mapa_obraz align=center colspan=2 | [[File: = Expansion of the European Communities 1973-1992.png|300px]]
|-
|lata_istnienia = 1958-2009
| align=center colspan=2 style="font-size: 85%" |{{Legend|darkgreen|Państwa założycielskie}}{{Legend|darkblue|Późniejsi członkowie do [[Traktat z Maastricht|Traktatu o Unii Europejskiej]]}}
|n1 = Unia Europejska
|-
|n1_flaga = Flag_of_Europe.svg
|opis_mapy align=center colspan=2 style="font-size: 85%" | = {{Legend|darkgreen|Państwa założycielskie}}{{Legend|darkblue|Późniejsi członkowie do [[Traktat z Maastricht|Traktatu o Unii Europejskiej]]}}
|język_roboczy =
|siedziba = '''[[Bruksela]]''', '''[[Luksemburg (miasto)|Luksemburg]]''', '''[[Strasburg]]'''
|członkowie =
|przywódca = '''Organizacje składowe'''
|przywódca_opis =
|przywódca2 = [[EWWiS]]
|przywódca_opis2 = 1952
|przywódca3 = [[EWG]]
|przywódca_opis3 = 1958
|przywódca4 = [[Euratom]]
|przywódca_opis4 = 1958
|przywódca5 = '''[[Komisja Europejska|Ostatni Komisarz]]'''
[[José Manuel Barroso]]
|przywódca_opis5 = 2004-2009
|przywódca6 =
|przywódca_opis6 =
|przywódca7 =
|przywódca_opis7 =
|utworzenie =
|rozwiązanie = [[2009]]
|commons =
|www =
}}
'''Wspólnoty Europejskie''' ([[język angielski|ang]]. ''European Communities''), [[Organizacja ponadnarodowa|organizacje ponadnarodowe]] tworzące od czasów [[Traktaty rzymskie|traktatów rzymskich]] z [[1957]] do podpisania [[Traktat Lizboński|Traktatu Lizbońskiego]] w 2007 (wszedł w życie w [[2009]]) ramy instytucjonalne [[integracja|integrującej]] się [[Europa|Europy]].
 
==Historia==
Idea współpracy europejskiej zrodziła się bezpośrednio po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] we [[Francja|Francji]] kiedy w trakcie odbudowy [[Europa|Europy]] ze zniszczeń zdano sobie sprawę, że aby zapobiec wybuchowi kolejnego niszczącego konfliktu należy powiązać ze sobą strategiczne gałęzie europejskich gospodarek i poddać je ponadnarodowej kontroli.<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.stosunkimiedzynarodowe.info/haslo,EWWiS|tytuł=''Europejska Wspólnota Węgla i Stali''|opublikowany=www.stosunkimiedzynarodowe.info|data dostępu=2012-12-08}}</ref> W swojej słynnej deklaracji<ref>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/about-eu/basic-information/symbols/europe-day/schuman-declaration/index_en.htm|tytuł=''Deklaracja Schumana z 9 maja 1950 r.'' (wersja angielska)|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref> z 9 maja [[1950]] francuski [[Minister Spraw Zagranicznych]] [[Robert Schuman]] zaproponował francusko-niemieckie porozumienie oddające kontrolę nad produkcją [[węgiel|węgla]] i [[stal]]i (podstawowych gałęzi przemysłu tych dwóch krajów i źródło ich gospodarczej potęgi) [[Wysoka Władza|Wysokiej Władzy]] (High Authority) i zarysował szkic organizacji w której mogłyby uczestniczyć także pozostałe państwa europejskie.
*[[Europejska Wspólnota Węgla i Stali|Europejską Wspólnotę Węgla i Stali]] (EWWiS) powołało do życia w [[Paryż]]u w [[1951]] sześć państw: [[Francja]], [[Niemcy]], [[Włochy]], [[Holandia]], [[Belgia]] i [[Luksemburg]].<ref>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/treaties_ecsc_en.htm|tytuł=''Treaty establishing the European Coal and Steel Community''|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref>
 
Po pierwszych pozytywnych doświadczeniach funkcjonowania Wspólnoty, pomimo obaw by prób integracji gospodarczej nie spotkał ten sam los co [[Europejska Wspólnota Obronna|Europejskiej Wspólnoty Obronnej]] postanowiono pójść krok dalej i w czerwcu 1955 na konferencji w [[Messyna|Messynie]] padły deklaracje kontynuacji procesów integracyjnych. W [[1956]] powstał komitet przygotowawczy pod wodzą ministra spraw zagranicznych [[Holandia|Holandii]] [[Paul-Henri Spaak|P. H. Spaaka]], który przedstawił dwa projekty utworzenia wspólnego rynku europejskiego i wspólnoty energii atomowej zwane "[[Raport Spaaka|Raportem Sapaaka]]". 25 marca [[1957]] podpisano w stolicy [[Włochy|Włoch]] słynne [[Traktaty rzymskie]] powołujące do życia:<ref name=Europa>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/treaties_eec_pl.htm|tytuł=''Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, traktat EWG – tekst pierwotny''|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref>
 
*[[Wspólnota Europejska|Europejską Wspólnotę Gospodarczą]] (EWG),
*[[Europejska Wspólnota Energii Atomowej|Europejską Wspólnotę Energii Atomowej]] (Euratom).
Stworzenie EWG i Euratom-u miało na celu jak czytamy w preambule traktatu: "stworzenie fundamentów coraz bliższej unii narodów europejskich, zapewnieniu postępu ekonomicznego i społecznego wspólnym eliminowaniem barier dzielących Europę oraz stałej poprawie warunków życia i pracy". Na mocy traktatu stworzono [[wspólny rynek]] do którego miano dochodzić stopniowo przez 12 lat (Art. 8). Zapowiedziano również znoszenie barier w swobodnym ruchu osób, usług i kapitału. Wprowadzono wspólną [[Polityka rolna|politykę rolną]] i [[transport]]ową.
 
Powołano organy traktatowe [[Komisja Europejska|Komisję]], [[Rada Ministrów Unii Europejskiej|Radę Ministrów]] (złożona z przedstawicieli rządów narodowych). Istniejące już wcześniej [[Parlament Europejski|Zgromadzenie]] i [[Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej|Trybunał Sprawiedliwości]] stały się wspólne dla Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, EWG i Euratom-u.<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.stosunkimiedzynarodowe.info/haslo,EWG|tytuł=''Europejska Wspólnota Gospodarcza''|opublikowany=www.stosunkimiedzynarodowe.info|data dostępu=2012-12-08}}</ref> Od tego momentu możemy mówić o Wspólnotach Europejskich.
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300250 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 100%;"
![[Państwa członkowskie Unii Europejskiej|Państwo]]
!Data przystąpienia
Linia 34 ⟶ 73:
| style="text-align:center" | 1 Styczeń 1973
|- style="background-color:lightblue"
| {{flaga|Wielka Brytania}} '''[[Wielka Brytania|Wlk. Brytania]]'''
| style="text-align:center" | 1 Styczeń 1973
|- style="background-color:lightblue"
Linia 48 ⟶ 87:
| align=center colspan=2 | {{flaga|Unia Europejska}} [[Portal: Unia Europejska]]
|}
'''Wspólnoty Europejskie''' ([[język angielski|ang]]. ''European Communities''), [[Organizacja ponadnarodowa|organizacje ponadnarodowe]] tworzące od czasów [[Traktaty rzymskie|traktatów rzymskich]] z [[1957]] do podpisania [[Traktat Lizboński|Traktatu Lizbońskiego]] w 2007 (wszedł w życie w [[2009]]) ramy instytucjonalne [[integracja|integrującej]] się [[Europa|Europy]].
 
==Historia==
Idea współpracy europejskiej zrodziła się bezpośrednio po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] we [[Francja|Francji]] kiedy w trakcie odbudowy [[Europa|Europy]] ze zniszczeń zdano sobie sprawę, że aby zapobiec wybuchowi kolejnego niszczącego konfliktu należy powiązać ze sobą strategiczne gałęzie europejskich gospodarek i poddać je ponadnarodowej kontroli.<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.stosunkimiedzynarodowe.info/haslo,EWWiS|tytuł=''Europejska Wspólnota Węgla i Stali''|opublikowany=www.stosunkimiedzynarodowe.info|data dostępu=2012-12-08}}</ref> W swojej słynnej deklaracji<ref>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/about-eu/basic-information/symbols/europe-day/schuman-declaration/index_en.htm|tytuł=''Deklaracja Schumana z 9 maja 1950 r.'' (wersja angielska)|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref> z 9 maja [[1950]] francuski [[Minister Spraw Zagranicznych]] [[Robert Schuman]] zaproponował francusko-niemieckie porozumienie oddające kontrolę nad produkcją [[węgiel|węgla]] i [[stal]]i (podstawowych gałęzi przemysłu tych dwóch krajów i źródło ich gospodarczej potęgi) [[Wysoka Władza|Wysokiej Władzy]] (High Authority) i zarysował szkic organizacji w której mogłyby uczestniczyć także pozostałe państwa europejskie.
*[[Europejska Wspólnota Węgla i Stali|Europejską Wspólnotę Węgla i Stali]] (EWWiS) powołało do życia w [[Paryż]]u w [[1951]] sześć państw: [[Francja]], [[Niemcy]], [[Włochy]], [[Holandia]], [[Belgia]] i [[Luksemburg]].<ref>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/treaties_ecsc_en.htm|tytuł=''Treaty establishing the European Coal and Steel Community''|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref>
 
Po pierwszych pozytywnych doświadczeniach funkcjonowania Wspólnoty, pomimo obaw by prób integracji gospodarczej nie spotkał ten sam los co [[Europejska Wspólnota Obronna|Europejskiej Wspólnoty Obronnej]] postanowiono pójść krok dalej i w czerwcu 1955 na konferencji w [[Messyna|Messynie]] padły deklaracje kontynuacji procesów integracyjnych. W [[1956]] powstał komitet przygotowawczy pod wodzą ministra spraw zagranicznych [[Holandia|Holandii]] [[Paul-Henri Spaak|P. H. Spaaka]], który przedstawił dwa projekty utworzenia wspólnego rynku europejskiego i wspólnoty energii atomowej zwane "[[Raport Spaaka|Raportem Sapaaka]]". 25 marca [[1957]] podpisano w stolicy [[Włochy|Włoch]] słynne [[Traktaty rzymskie]] powołujące do życia:<ref name=Europa>{{cytuj stronę|url=http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/treaties_eec_pl.htm|tytuł=''Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, traktat EWG – tekst pierwotny''|opublikowany=www.europa.eu|data dostępu=2012-12-08}}</ref>
 
*[[Wspólnota Europejska|Europejską Wspólnotę Gospodarczą]] (EWG),
*[[Europejska Wspólnota Energii Atomowej|Europejską Wspólnotę Energii Atomowej]] (Euratom).
Stworzenie EWG i Euratom-u miało na celu jak czytamy w preambule traktatu: "stworzenie fundamentów coraz bliższej unii narodów europejskich, zapewnieniu postępu ekonomicznego i społecznego wspólnym eliminowaniem barier dzielących Europę oraz stałej poprawie warunków życia i pracy". Na mocy traktatu stworzono [[wspólny rynek]] do którego miano dochodzić stopniowo przez 12 lat (Art. 8). Zapowiedziano również znoszenie barier w swobodnym ruchu osób, usług i kapitału. Wprowadzono wspólną [[Polityka rolna|politykę rolną]] i [[transport]]ową.
 
Powołano organy traktatowe [[Komisja Europejska|Komisję]], [[Rada Ministrów Unii Europejskiej|Radę Ministrów]] (złożona z przedstawicieli rządów narodowych). Istniejące już wcześniej [[Parlament Europejski|Zgromadzenie]] i [[Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej|Trybunał Sprawiedliwości]] stały się wspólne dla Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, EWG i Euratom-u.<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.stosunkimiedzynarodowe.info/haslo,EWG|tytuł=''Europejska Wspólnota Gospodarcza''|opublikowany=www.stosunkimiedzynarodowe.info|data dostępu=2012-12-08}}</ref> Od tego momentu możemy mówić o Wspólnotach Europejskich.
 
==Późniejsze zmiany==
* [[1965]] Traktat brukselski zwany [[traktat fuzyjny|traktatem fuzyjnym]] - jedna [[Rada Unii Europejskiej|Rada]] w miejsce trzech odrębnych (EWG, EWWS i Euratom) i jedna [[Komisja Europejska|Komisja]] w miejsce [[Wysoka Władza|Wysokiej Władzy]] EWWS i dwóch oddzielnych komisji (EWG i Euratom).{{r|Europa}}