Live CD: Różnice pomiędzy wersjami

'''Live CD''' – [[system operacyjny]] (zazwyczaj z dołączonym innym [[oprogramowanie]]m) zainstalowany na [[nośnik danych|nośniku]] z własnym [[Program rozruchowy|programem rozruchowym]] ([[płyta kompaktowa|CD-ROM-ie]], płycie [[DVD]], [[HD DVD]], [[Blu-ray]], czy [[Pamięć USB|pamięcipamięć USB]] -– [[LiveUSBLive USB]]) wz sposóbwłasnym [[Program rozruchowy|programem rozruchowym]], umożliwiający uruchomienie go w [[RAM|pamięci RAM]], bez potrzeby instalowania go na [[Dyskdysk twardy|dysku twardym]] komputera.

Niektóre LiveCDLive CD posiadają narzędzia instalacyjne, które pozwalająpozwalające na zainstalowanie ich na [[Dyskdysk twardy|dysku twardym]] komputera oraz innych pamięciach masowych, jak np. [[LiveUSBLive USB|pendrive]].

Większość LiveCDLive CD posiada możliwość dostępu do wewnętrznych albo zewnętrznych dysków twardych, [[dyskietka|dyskietek]] i innych pamięci masowych.

Najczęściej spotyka się LiveCDLive CD z [[system operacyjny|systemami operacyjnymi]] bazującymi na jądrze [[Linux]] (tzw. dystrybucje). LiveCDLive CD mogą także zawierać inne systemy, takie jak [[Mac OS]], [[OS X]], [[AROS Research Operating System|AROS]], [[BeOS]], [[FreeBSD]] oraz [[Microsoft Windows]]. Pierwszym systemem w postaci LiveCDLive CD był [[Mac OS]] w wersji 7.

Program [[SYSLINUX]] służy do załadowania LiveCDLive CD opartych na jądrze Linux, podobnie do dystrybucji uruchamianych z dyskietek.

Na komputerach [[Komputerkomputer osobisty|PC]] startowy CD-ROM korzysta ze specyfikacji [[El Torito (standard CD-ROM)|El Torito]], zgodnie z którą na CD-ROM-ie znajduje się specjalny [[plik]], traktowany przez komputer jak obraz dyskietki startowej.

Wiele LiveCDLive CD, bazujących na jądrze Linuksa, używa [[Kompresjakompresja (informatyka)|skompresowanego]] obrazu [[Systemsystem plików|systemu plików]], często wraz z ''cloop'' skompresowanym urządzeniem blokowym loop, co generalnie podwaja efektywną pojemność. Dzięki czemu typowy [[Knoppix]] zawiera około 1200 pakietów oprogramowania.

We współczesnych systemach Windows, istnieje specjalna wersja nazywana Windows PE. Możliwe jest uruchomienie gojej z płyty CD lub DVD oraz z innych nośników. System ten pozwala na uruchamianie dowolnych programów z wyjątkiem powłoki [[Eksplorator Windows|Windows Explorer]]. System tenJest wykorzystywany jest między innymim.in. przez zestaw programów instalujących system [[Microsoft Windows]] na dysku twardym, ale pozwala również na normalną interaktywną pracę użytkownika.

Pierwsze [[komputer osobisty|komputery PC]] nie posiadały dysków twardych, system [[DOS]] znajdował się na dyskietce. Dziś nazwalibyśmy to LiveFDDLive FDD.

Mini-LiveCD, zwana także [[bootowalna wizytówka|startową wizytówką]], to LiveCDLive CD umieszczony na CDROMCD-ROM-ie o kształtach wizytówki. Mini-LiveCD może zawierać 50 [[Bajt|MB]] danych lub 100MB100 MB skompresowanych danych. Jedną z najpopularniejszych dystrybucji Mini-LiveCD i często uznawana za najbardziej użyteczną jest [[Damn Small Linux]].

Istnieje wiele emulatorów, które pozwalają na wypróbowanie '''LiveCDLive CD''', bez potrzeby [[Nagrywarkanagrywarka|wypalania]] go na CD-ROM-ie i uruchomiania na komputerze. Najszerzej architekturę i386 wirtualizuje program [[VMware]], Parallels Desktop (MacOSX[[Mac OS X]]), Parallels Workstation (Windows) oraz bezpłatny (do użytku domowego) [[VirtualBox]], który nie ustępuje możliwościom programomprogramów komercyjnym. Inne platformy emulują programy [[QEMU]], [[PearPC]] i [[Bochs]], który potrafi emulować architekturę [[x86]] jak i [[PowerPC]].

Niektóre dystrybucje systemu Linux (np. Damn Small Linux) można także uruchamiać na bezpłatnym [[Microsoft VirtualPCVirtual PC]].

== Wybrane systemy LiveCDLive CD ==

* [[AROS Research Operating System|AROS]] – inspirowany systemem komputerów Amiga.

* [[BackTrack]] – wersja dla [[haker (slang komputerowy)|hackerów]], zawiera wiele narzędzi związanych z bezpieczeństwem.

* [[Damn Small Linux]] – wersja charakteryzująca się małym rozmiarem (mniej niż 50MB50 MB), doskonale sprawdzaprzeznaczona siędla namało słabymwydajnego sprzęciesprzętu.

* [[Gnoppix]] – wersja Knoppix, w której domyślne środowisko graficzne (zamiast [[KDE]]) to [[GNOME]].

* [[Insert (dystrybucja Linuksa)|Insert]] – doskonałe narzędzie ratunkowe, możliwość umieszczenia na nośniku o pojemności równej, lub większej niż 50MB50 MB, możliwość instalacji na pamięci USB, posiada bogatą obsługę sprzętu, systemów plików, a także wiele narzędzi.

* [[Knoppix]] – najpopularniejsza wersja Linuksa uruchamianauruchamianego z płyty CD.

* [[Knoppix-STD]] – wersja przeznaczona do sprawdzania zabezpieczeń w sieci, wyposażona w wiele narzędzi.

* [http://www.freebsd.nfo.sk MaheshaBSD] – modułowy zestaw narzędzi Live CD w oparciu o [[FreeBSD]].

* [[NimbleX]] – 199MB199-megabajtowy Live CD.

* [[Olá! Dom]] – polska dystrybucja Linuksa oparta na [[Kubuntu]].

* [[PapugLinux]] – 220MB220-megabajtowy Live CD.

* [[PHLAK]] – system zorientowany w kierunku zabezpieczeń.

* [[SystemRescueCd]] – pozycja niezbędna w przypadku kłopotów z systemem operacyjnym. Ta oparta o system Gentoo wersja zawiera takie aplikacje jak: [[GParted|Gparted]] – program do edycji partycji,; [[NTFS-3G]] – aplikacja do odczytu/zapisyzapisu sysetemusystemu plików ntfsNTFS (popularnego w środowisku Windows,); [[TestDisk]] – do sprawdzenia dysku i odzyskiwania partycji,; [[partimage]] -– pozwala na zapisanie i wczytanie obrazu całej partycji; oraz narzędzia sieciowe, takie jak np.: [[Samba (program)|Samba]], [[ping]], czy [[nslookup]]. Wersja 2.4.1 na systemy x86 zajmuje 353MB353 MB, na PowerPC 103MB103 MB, a na komputery SPARC 83,1MB1 MB.

* Światowa lista dystrybucji LiveCDLive CD i LiveDVDLive DVD (ang): [http://www.livecdlist.com/ FrozenTech's LiveCD List]

* [http://livecd.berlios.de/ Linux LiveCDLive CD]