Umysł: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m Robot dodał sah:Өй
Linia 5:
 
== Umysł w nauce ==
We współczesnych naukach poznawczych umysł jest zdefiniowany jako ośrodek całej, świadomej i nieświadomej [[psychika|psychiki]] człowieka i jego myślenia. Wg [[paradygmat]]u przyrodoznawstwa, umysł jest wynikiem struktury biologicznej, [[reakcja chemiczna|procesów chemicznych]] zachodzących w naszym [[mózgMózgowie człowieka|mózgu]]u i jego interakcji ze światem zewnętrznym człowieka. Jest tak skomplikowany ze względu na złożoność tych procesów. Odzwierciedleniem tego podejścia jest tzw. [[Manifest Kandela]] zawierający założenia na jakich opiera się współczesna psychiatria.
Studiowaniem i modelowaniem własności umysłu zajmuje się psychologia, [[kognitywistyka]] i dział informatyki zajmujący się [[Sztuczna inteligencja|Sztuczną Inteligencją]]. Obecnie, dzięki rozwojowi technologii komputerowych, problem syntetycznego uniwersalnego umysłu (jako formalnego autonomicznego systemu samo-świadomego i posiadającego atrybuty inteligencji), stał się też dziedziną nowych badań systemowych.
 
Linia 17:
 
== Etymologia ==
Od [[język prasłowiański|prasłowiańskiego]] [[Rzeczownik odczasownikowyodsłowny|rzeczownika dewerbalnego]] ''umъ''<ref>Wg [[Max Vasmer|Maksa Vasmera]] ''oumъ''/оумъ, zobacz: [[Max Vasmer]], ''Этимологический словарь русского языка'', hasło: [http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/49564/%D1%83%D0%BC ум], {{lang|ru}}</ref> (od ''uměti''<ref>Wg Izabeli Malmor odwrotnie, to ''uměti'' jest czasownikiem odrzeczownikowym i pochodzi od ''umъ'': Izabeli Malmor, ''[http://www.sciaga.pl/slowniki-tematyczne/8618/umiec/ Słownik etymologiczny języka polskiego]'', hasło: umieć.</ref>) zaświadczonego we wszystkich [[Języki słowiańskie|językach słowiańskich]]: [[język staro-cerkiewno-słowiański|scs.]] ''umъ'' "[[rozum]], umysł, zmysł, myśl", [[język rosyjski|ros.]] ''um''/ум m.in. "rozum, intelekt", [[język czeski|cz.]] ''um'' "rozum, myśl", [[język serbsko-chorwacki|schorw.]] ''um'' "umysł, rozum, pamięć, zmysł", [[język bułgarski|bułg.]] ''um''/ум "myśl", [[język ukraiński|ukr.]] ''um''/ум "umysł", ''dumku''/думку "myśl, opinia", w języku polskim zachował się m.in. w wyrazach: '''um'''ysł, roz'''um''', '''um'''iejętność, d'''um'''ać, choć w [[język staropolski|staropolszczyźnie]] używany w formie podstawowej:
* ''A iacyem bil ustawyczen na swem '''umye''' spomoczѻ pana boga mego, y sebralem k sobye mѻsze ze wszego Izrahela, abi se mnѻ pospolu szly'' (''[[Biblia królowej Zofii]]''; ѻ = [[samogłoska nosowa]]).
* ''O toć Piotr [...] moc swego '''uma''' i swej siły stracił a Jesucrista zaprzał'' (''[[Rozmyślanie przemyskie|Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa]]'', Rozm 693).