Partia Czarnych Panter: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia organizacji: Pozwoliłem sobie zmienić ''murzyńscy policjanci" na "czarnoskórzy policjanci"
m →‎Historia organizacji: drobne techniczne
Linia 22:
 
== Historia organizacji ==
Czarne Pantery zostały założone w październiku [[1966]] r.roku przez takich aktywistów jak: [[Huey P. Newton]], [[Bobby Seale]] i [[Richard Aoki]]. Początkowo członkowie tego ruchu opowiadali się za zbrojnym oporem wobec wszelkich aktów przemocy i działaniem w interesie "afroamerykańskiej sprawiedliwości". Z biegiem czasu filozofia partii uległa zmianie. Mimo że jej liderzy starali się ukazywać "socjalistyczne" oblicze Czarnych Panter, to w rzeczywistości nowi członkowie wstępowali do nich głównie ze względu na opinię jaka do niej przylgnęła (partia była uważana wtedy za ośrodek "czarnego [[rasizm]]u"). W samym ruchu istniało wiele odmiennych nurtów i rozbieżności, co do tego, jaką drogą Pantery powinny podążać.
 
Grupa opierała swoje działanie na 10-punktowym programie, który nosił tytuł: "Ziemia, chleb, mieszkanie, edukacja, odzież, sprawiedliwość i pokój". Pantery żądały także zwolnienia ze [[Służba wojskowa|służby wojskowej]], uważając, iż "Afroamerykanie są używani do zabijania i walki z innymi narodami na świecie, które tak jak Czarni są prześladowane przez biały rasistowski rząd USA"<ref>[http://www.marxists.org/history/usa/workers/black-panthers/1966/10/15.htm The Ten-Point Program]</ref>.
Linia 32:
Jednym z głównych celów BPP w latach sześćdziesiątych było zapobieganie nadużyciom uprawnień przez policję lokalną. W 1966 r. kiedy partia została założona w [[Oakland (Kalifornia)|Oakland]] w [[Kalifornia|Kalifornii]] z 661 policjantów przydzielonych do "czarnych dzielnic" tylko 16 było [[Afroamerykanie|Afroamerykanami]], podobna sytuacja była także na "głębokim południu". W dodatku nierzadkie były przypadki gdy policja współpracowała z organizacjami rasistowskimi takimi jak [[Ku Klux Klan]] (np. [[Birmingham (Alabama)|Birmingham]] w [[Alabama|Alabamie]]). W czasie rozruchów na tle etnicznym w latach sześćdziesiątych akcje funkcjonariuszy ze względu na jednolity "biały" stan osobowy w jednostkach kierowały się głównie ku mniejszości afroamerykańskiej. Policja więc nie mogła się wywiązywać z roli rozjemcy ze względu na brak bezstronności i swoją niereprezentatywność.
 
Czarne Pantery aby powstrzymać brutalne działania policyjne zaczęły organizować patrole. Funkcjonariusze często byli śledzeni przez uzbrojonych bojówkarzy, którzy udzielali pomocy poszkodowanym i w razie potrzeby bronili przed napaścią. Ze względu na takie działania konfrontacja była nieunikniona. Ok. [[1970]] r.roku 34 członków grupy poniosło śmierć w zamieszkach, policja twierdzi, że Pantery są odpowiedzialne za śmierć 15 funkcjonariuszy i obrażenia u wielu innych.
 
W latach 1966-[[1972]] – kiedy partia była najbardziej aktywna – kilka jednostek policyjnych zaczęło wcielać do swoich szeregów więcej czarnoskórych rekrutów. Wielu z tych świeżo upieczonych policjantów odegrało znaczącą rolę w zmniejszeniu wpływów i znaczenia Panter. Np. w [[1969]] r.roku w [[Chicago]] dwóch członków partii zostało zabitych w akcji policyjnej przez czarnoskórego sierżanta Jamesa Davisa. W miastach takich jak chociażby [[Nowy Jork]] czarnoskórzy policjanci byli używani do infiltracji Panter i do przenikania w ich struktury.
 
Z biegiem czasu znaczenie ruchu zaczęło słabnąć. Dlatego jego przywódcy starali się przypomnieć opinii publicznej o swoim istnieniu. Inspiracją dla nich stała się m.in. ''[[Cytaty Przewodniczącego Mao]]'' autorstwa [[Mao Zedong]]a. Czarne Pantery rozpoczęły wówczas kampanię ''służenia ludziom''. Jednym z ich najsłynniejszych programów była akcja, która wzięła swój początek w kościołach [[San Francisco]], a która była prowadzona pod hasłem ''darmowe śniadanie dla dzieci''. Inne ich działania polegały na rozdawaniu odzieży, prowadzeniu darmowego poradnictwa medycznego, leczenia od uzależnień alkoholowych i narkotykowych itp.
 
W sierpniu [[1967]] r.roku [[FBI]] uruchomiła specjalną akcję, której celem było „zneutralizowanie grup czarnych nacjonalistów” oraz innych organizacji dysydenckich (tzw. [[COINTELPRO]]). Szef FBI [[John Edgar Hoover]] we wrześniu 1968 r.roku nazwał Czarne Pantery największym zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego. Celem całego programu było uniemożliwienie zjednoczenia pod jednym sztandarem bojówkarzy murzyńskich, osłabienie władzy ich głównych przywódców oraz dyskredytacja całego ruchu. Wśród atakowanych znalazły się takie osoby jak: [[Martin Luther King]], [[Stokely Carmichael]], [[H. Rap Brown]], [[Maxwell Stanford]] i [[Elijah Muhammad]].
 
Mimo że COINTELPRO miało zapobiegać eskalacji aktów przemocy, to w rzeczywistości wiele działań FBI prowadziło do pogorszenia sytuacji. Np.Na przykład w Chicago wysyłano anonimową korespondencję do tamtejszego gangu o nazwie ''Blackstone Rangers'', w której informowano jego członków o rzekomych próbach zgładzenia szefów gangu przez Czarne Pantery. Podobne działania podejmowano jeszcze w południowej Kalifornii, co w końcu doprowadziło do prawdziwej wojny gangów pomiędzy Panterami a lokalnymi organizacjami przestępczymi.
 
W styczniu 1969 r.roku w [[Los Angeles]], ''kapitan'' Panter Bunchy Carter i jego zastępca zostali zabici w campusie [[University of California, Los Angeles|Uniwersytetu Kalifornia]]. Był to rezultat strzelaniny jaka wywiązała się pomiędzy nimi a rywalizującej z Panterami grupy ''czarnych nacjonalistów'' o nazwie ''[[United Slaves]]''. Do kolejnych starć doszło [[17 marca]] w wyniku czego ucierpiały następne osoby. Według niektórych FBI mogła zawiązać sojusz z ''United Slaves'' przeciwko Czarnym Panterom<ref>[http://www.itsabouttimebpp.com/Chapter_History/BPP_Pieces_of_History.html Historia Czarnych Panter w latach 1966-1969]</ref>.
[[4 grudnia]] 1969 r.roku w Chicago w wyniku akcji policji współpracującej z FBI zginął charyzmatyczny przywódca grupy w tym mieście [[Fred Hampton]], oprócz niego zginął jeszcze jeden członek partii. W maju 1969 r.roku członek nowojorskich Panter Alex Rackley został zamęczony na śmierć przez swoich współtowarzyszy, którzy podejrzewali go o współpracę z policją (zwolennicy partii twierdzili, że George Sams, który wskazał Rackleya jako tajnego informatora sam był na usługach FBI i dopuścił się prowokacji).
 
Czarne Pantery cieszyły się względnie dużym poparciem. Sławny stał się incydent z [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|letnich igrzysk olimpijskich w 1968 r.roku]], kiedy to dwóch medalistów biegu na 200 metrów ([[Tommie Smith]] i [[John Carlos]]) podczas odgrywania amerykańskiego hymnu podniosło w górę zaciśnięte pięści (był to gest poparcia dla Panter – tzw. ''[[Black Power]]''). W reakcji na to [[Międzynarodowy Komitet Olimpijski]] ukarał ich dożywotnią dyskwalifikacją. Do czarnych Panter lgnęły w szczególności grupy o charakterze lewicowym.
 
Z biegiem czasu pewna część partii zaczęła uczestniczyć w legalnej działalności politycznej (np. przez uczestnictwo w samorządach) podczas gdy reszta prowadziła permanentną walkę z policją. Na tym tle zaczęło dochodzić do podziałów. Jedni odpowiadali się za konfrontacją a drudzy za działalnością charytatywną oraz ochronną (samoobrona). Ostatecznie partia rozpadła się po tym jak doszło do schizmy pomiędzy [[Eldridge Cleaver|Eldridge'em Cleaverem]] (krytykującym utratę rewolucyjnego ducha przez kierownictwo i nową ugodową postawę) a Komitetem Centralnym. Cleaver po tym wydarzeniu objął przewodnictwo grupy paramilitarnej o nazwie „Black Liberation Army”<ref>[http://www.marxists.org/history/usa/workers/black-panthers/ MIA: History: USA: The Black Panther Party]</ref>. Ostatnim szefem Czarnych Panter była [[Elaine Brown]].