Użytkowanie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
redakcyjne |
bibliografia oraz zamiana kolejności najpierw powstanie później treść |
||
Linia 6:
W okresie prawa [[unifikacja prawa|zunifikowanego]] użytkowanie było regulowane przez dekret z [[1946]] - Prawo rzeczowe. Wtedy również było prawem rzeczowym ograniczonym, lecz miało charakter wyraźnie [[alimentacja|alimentacyjny]].<br />
Obecnie użytkowanie jest regulowane przez [[Kodeks cywilny]] (art. 252-284, poza tym podlega ogólnym przepisom dotyczącym ograniczonych praw rzeczowych - art. 244-251). Kodeks wyróżnia trzy odmiany użytkowania - przez [[osoba fizyczna|osoby fizyczne]], przez [[rolnicza spółdzielnia produkcyjna|rolnicze spółdzielnie produkcyjne]] i "inne wypadki" (czyli w istocie przez [[osoba prawna|osoby prawne]] pozostałych rodzajów). Pierwsza i trzecia odmiana są ukształtowane identycznie, natomiast użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne jest obecnie instytucją w praktyce martwą.
=== Treść prawa ===▼
Na użytkowanie składają się dwa uprawnienia: uprawnienie do używania rzeczy i do pobierania jej [[pożytki|pożytków]]. W klasycznej postaci użytkowania z tymi uprawnieniami użytkownika jest skorelowany obowiązek zachowania substancji rzeczy. W polskim prawie cywilnym obowiązek ten jest ograniczony do sytuacji, gdy użytkownik jest [[osoba fizyczna|osobą fizyczną]]. Natomiast w każdym przypadku użytkownik winien wykonywać swoje prawo w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki. Użytkowaniem może zostać obciążona [[rzecz ruchoma]], [[nieruchomość]] (ewentualnie jej oznaczona część bądź udział we [[współwłasność|współwłasności]]) albo prawo (tylko zbywalne). Użytkowanie może być odpłatne albo nieodpłatne, ograniczone [[termin]]em albo bezterminowe. ▼
=== Powstanie prawa ===
Użytkowanie powstaje wyłącznie w drodze [[umowa|umowy]] stron (w przeszłości użytkowanie na rzecz rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych [[państwowa jednostka organizacyjna|państwowych jednostek organizacyjnych]] ustanawiano w drodze [[decyzja administracyjna|decyzji administracyjnych]]). Do ustanowienia użytkowania stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu [[własność|własności]]. W praktyce oznacza to, że nawet użytkowanie nieruchomości może zostać ustanowione z zastrzeżeniem warunku lub terminu i że tylko oświadczenie właściciela obciążanej nieruchomości musi mieć [[forma czynności prawnej|formę]] [[akt notarialny|aktu notarialnego]]. Użytkowania nie można natomiast nabyć przez [[zasiedzenie]].
▲=== Treść prawa ===
▲Na użytkowanie składają się dwa uprawnienia: uprawnienie do używania rzeczy i do pobierania jej [[pożytki|pożytków]]. W klasycznej postaci użytkowania z tymi uprawnieniami użytkownika jest skorelowany obowiązek zachowania substancji rzeczy. W polskim prawie cywilnym obowiązek ten jest ograniczony do sytuacji, gdy użytkownik jest [[osoba fizyczna|osobą fizyczną]]. Natomiast w każdym przypadku użytkownik winien wykonywać swoje prawo w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki. Użytkowaniem może zostać obciążona [[rzecz ruchoma]], [[nieruchomość]] (ewentualnie jej oznaczona część bądź udział we [[współwłasność|współwłasności]]) albo prawo (tylko zbywalne). Użytkowanie może być odpłatne albo nieodpłatne, ograniczone [[termin]]em albo bezterminowe.
=== Wygaśniecie prawa ===
Linia 18:
=== Użytkowanie a dzierżawa ===
Użytkowanie w swojej treści jest w zasadzie identyczne z instytucją [[dzierżawa|dzierżawy]]. Ma jednak zupełnie odmienną naturę prawną - o ile dzierżawa to stosunek czysto [[prawo zobowiązań|obligacyjny]], wiążący tylko strony umowy, o tyle użytkowanie, jako [[prawo rzeczowe]], jest skuteczna wobec osób trzecich (''erga omnes''). Ponadto rozkład uprawnień i obowiązków stron stosunku użytkowania jest sztywny (strony mogą go zmieniać tylko w ściśle określonym, niewielkim zakresie), natomiast dzierżawa dopuszcza praktycznie dowolne kształtowanie uprawnień i obowiązków stron.
== Bibliografia ==
* Prawo rzeczowe, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniuk, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Wydanie 4, 2012;
* Ustawa z dnia z 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny;
{{Zastrzeżenia|Prawo}}
| |||