3 Pomorska Dywizja Piechoty: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 12:
| sztandar =30 maja 1944<ref name="Kom">Stanisław Komornicki: ''Wojsko Polskie: krótki informator historyczny'' s. 136 - 139</ref>
| kontynuacja =
| kontynuacja tradycji = [[3 Pomorska Dywizja Zmechanizowana]]<br />[[3 Brygada Zmechanizowana]]
| pierwszy = gen. bryg. Stanisław Galicki
| obecny =
Linia 20:
| rodzaj sił zbrojnych = [[Wojska lądowe]]
| numer =
| podporzadkowanie = [[1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR| 1 Korpus Polski w ZSRR]]<br />[[1 Armia Polska w ZSRR]]<br />[[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armia WP]] (do 1945)<br /> [[Lubelski Okręg Wojskowy|Lubelski OW]] (do 1949)<br />[[Warszawski Okręg Wojskowy|Warszawski OW]] (do 1951)<br />[[9 Korpus Piechoty]] (do 1952)<br />[[9 Korpus Armijny (LWP)|9 Korpus Armijny]] (do 1956)<br /> [[Warszawski Okręg Wojskowy|Warszawski OW]] (do 1963)
| sklad =[[7 Kołobrzeski Pułk Piechoty|7 pułk piechoty]]<br />[[8 Bydgoski Pułk Piechoty|8 pułk piechoty]]<br />[[9 Zaodrzański Pułk Piechoty|9 pułk piechoty]]<br />[[3 Pułk Artylerii Lekkiej (LWP)|3 pułk artylerii lekkiej]]
| dyslokacja = [[Lublin]]
Linia 38:
Dywizję [[formowanie|formowana]] została w [[Sielce nad Oką|Sielcach]] w okresie styczeń - marzec 1944 na podstawie rozkazu Nr 95 dowódcy 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR z 27 grudnia 1943 według [[etat]]ów Nr 04/500-04/215. Od 16 marca 1944 weszła w skład 1 Armii Polskiej w ZSRR.
 
26 marca 1944 żołnierze dywizji złożyli w m. Lebowo n. Oką uroczystą [[przysięga wojskowa|przysięgę wojskową]]<ref name="Kom"autonazwa1>Stanisław Komornicki: ''Wojsko Polskie: krótki informator historyczny'' s.136 - 139</ref>.
 
=== Skład organizacyjny ===
Linia 53:
* 3 Samodzielna Kompania Łączności
* 3 Samodzielny Batalion Sanitarny
* 3 Szpital ( Ambulans ) Weterynaryjny
* 3 Samodzielna Kompania Chemiczna
* 3 Samodzielna Kompania Samochodowo-Transportowa
Linia 59:
* 3 Piekarnia Polowa
* 1942 Kasa Polowego Banku Polskiego
* Oddział Informacji Dywizji
* 2930 Wojskowa Stacja Pocztowa
 
== Działania bojowe ==
W styczniu 1944 3 Dywizja Piechoty przegrupowana została w rejon Smoleńska , gdzie weszła w skład [[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armii WP]]. W jej składzie uczestniczyła w wyzwoleniu ziem polskich oraz w [[operacja berlińska|operacji berlińskiej]].
 
Szlak bojowy rozpoczęła od walk na [[Przyczółek warecko-magnuszewski|przyczółku warecko-magnuszewskim]] w sierpniu 1944.
 
Niosąc we wrześniu 1944 pomoc powstańczej Warszawie, walczyła na [[Przyczółek czerniakowski|przyczółku przy ul. Solec]] ''(z 873 żołnierzy, którzy przeprawili się na lewy brzeg Wisły, zginęło 485)''.
 
W styczniu 1945 uczestniczyła w walkach o Warszawę, zdobyła [[Bydgoszcz]], przełamała [[Wał Pomorski]] w rejonie Jastrowia oraz brała udział w zdobywaniu [[Kołobrzeg]]u<ref name="Kom"></ref>.
 
Po ustawieniu słupów granicznych nad Odrą, dywizja zakończyła szlak bojowy walkami na polach Brandenburgii. 4 maja osiągnęła Neuwerder<ref name="Kom"></ref>.
 
W końcu maja 1945 jednostki 3 Dywizji Piechoty rozpoczęły drogę powrotną do kraju.
Linia 90:
{{Main|Przyczółek warecko-magnuszewski|Bitwa o Kołobrzeg}}
 
== Sztandar dywizji ==
[[Polskie sztandary wojskowe|Sztandar dywizyjny]] ufundowany został przez [[Związek Patriotów Polskich]] i wreczony 30 maja 1944 roku w Przebrażu koło Kiwerc. W czasie uroczystości gen. [[Zygmunt Berling]] wręczył sztandar gen. Stanisławowi Galickiemu. Dowódca dywizji złożył w imieniu żołnierzy przyrzeczenie: "Przyrzekam, że sztandar ten nigdy nie wypadnie z naszej ręki...". W uroczystości wzięła udział delegacja [[KRN]]<ref name="big">{{cytuj książkę|nazwisko=Bigoszewska|imię=Wanda |tytuł=Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 - 1974| strony =38 - 40}}</ref>.
 
'''Opis sztandaru:'''<br />
Płat o wymiarach 101 x 92 cm, obszyty z trzech stron żółtą frędzlą, przymocowany do drzewca za pomocą pręta stalowego i dziewięciu kółek. Drzewce z jasnego, politurowanego drewna z dwóch części skręcanych za pomocą okuć stalowych. Głowica w kształcie orła wspartego na cokole skrzynkowym z napisem: '''"3 Dywizja Piechoty im. R. Traugutta"'''. Wstążka [[Order Krzyża Grunwaldu|Orderu Krzyża Grunwaldu]] przyszyta przy płacie sztandaru<ref name="big" />.
 
'''Strona główna:'''<br />
Czerwony krzyż kawalerski, pola między ramionami krzyża białe. Pośrodku aplikowany i haftowany białą nicią orzeł w otoku wieńca laurowego. Wieniec aplikowany z żółtego jedwabiu i haftowany żółtym i brązowym jedwabiem. Na ramionach krzyża haftowane białą nicią napisy: '''"HONOR I OJCZYZNA"''' i '''"ZA NASZĄ I WASZĄ WOLNOŚĆ"'''. Na białych polach haftowane ponad gałązkami lauru białą nicią cyfry i inicjały pułków wchodzących w skład dywizji: '''"7 P.P."'''; '''"8 P.P."'''; „9 P.P." i '''"3 P.A.L."'''<ref name="big" />.
 
'''Strona odwrotna:'''<br />
Czerwony krzyż kawalerski. Poła między ramionami krzyża białe. Pośrodku, na aplikowanym białym kole, haftowana podobizna [[Romuald Traugutt|Romualda Traugutta]], w otoku wieńca laurowego, haftowanego jak na stronie głównej. Pod wizerunkiem, w półokrąg, haftowany białą nicią napis: '''"3 DYWIZJA PIECHOTY IM. R. TRAUGUTTA"'''. Na dwu białych polach haftowane białą nicią daty: '''"1863"'''; '''"1944.26.III"'''<ref group="uwaga">data przysięgi dywizji</ref> oraz gałązki laurowe<ref name="big" />.
 
== Okres powojenny ==
W czerwcu 1945 roku po zakończeniu służby okupacyjnej w Niemczech dywizja powróciła do kraju. Weszła w podporządkowanie Okręgu Wojskowego Lublin<ref>Rozkaz Naczelnego Dowódcy WP Nr 00510 z 5 września 1945 roku</ref>. Jej sztab rozlokował się w [[Lublin]]ie. Wojska dywizji zostały wykorzystane do walki ze zbrojnym podziemiem (w tym do walki z [[UPA]]).
 
W związku z ogólną reorganizacją Wojsk Polskiego Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 046/Org. z 27 lutego 1946, Dowódca Okręgu Wojskowego Nr VII - do dnia 31 marca 1946 przeniósł dywizję istniejącą według etatów 04/500 - 04/512 - na etaty Nr 2/50 - 2/56 o stanie osobowym 5197 wojskowych i 35 kontraktowych. Część "wojennych" oddziałów rozformowano ''(m.in. batalion szkolny, kompanię zwiadu, batalion sanitarny)''.
 
Od 26 lutego do 14 czerwca 1946 Dywizja Piechoty ponownie przystąpiła do akcji przesiedlania ludności ukraińskiej z powiatu [[Tomaszów Lubelski]].
Linia 111:
W połowie czerwca 1946 dowództwo i sztab 3 DP, wspólnie z pododdziałami dowodzenia, dyslokowano z Lublina do Zamościa.
 
Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 0208/Org. z 22 listopada 1946 przeformowano dywizję na nowe etaty DP typu B ''(5015 wojskowych i 51 pracowników kontraktowych)''. Zmniejszono stan osobowy pułków piechoty z 1310 żołnierzy do 1249 żołnierzy. Korekty etatów dokonano rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 052/Org. z 17 lutego 1947 ''(4500 żołnierzy)''
 
W celu wprowadzenia jednolitej struktury organizacyjnej w dywizjach piechoty WP rozkazem Dowódcy Wojsk Lądowych z 30 października 1948 przeprowadzono reorganizację 3 Dywizji Piechoty przenosząc ją na nowe etaty Nr 2/76 , 2/77 , 2/78 , 2/79 , 2/80 i 2/81 ''(o stanie osobowym 3697 wojskowych i 25 kontraktowych)''.
 
Na podstawie rozkazu Nr 0046/Org. Ministra Obrony Narodowej z 30 marca 1949 dowódca 3 DP przekazał dowódcy 14 DP [[9 Zaodrzański Pułk Piechoty|9 Pułk Piechoty]] z Hrubieszowa, a od 14 DP przyjął [[45 Pułk Piechoty (LWP)|45 Pułk Piechoty]] z Siedlec.
Linia 129:
W połowie lat 50. sztab dywizji przedyslokowano z Lublina do [[Siedlce|Siedlec]], by kilka lat później powrócić do Lublina. Jednocześnie rozkaz MON Nr 0026/Org. z 4 września 1956 rozformowuje dywizyjny batalion łączności, a nakazuje przyjąć w podporządkowanie lubelski 53 Batalion Łączności rozformowywanego 9 KA.
 
W kolejnych latach miały miejsce różne drobne przekształcenia organizacyjne. Jedno z ostatnich, wykonane Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 023/Org. z 7 marca 1962 przeformowało dywizję na etaty nr 5/323 - 5/337 '''skadrowanej DZ''' o stanie osobowym 2237 żołnierzy i 68 pracowników cywilnych.
=== Skład i rozmieszczenie ''(1949)'' ===
dowództwo - [[Zamość]]
Linia 164:
* płk Michał Pazowski (I 1954 - XII 1955)
* płk [[Jan Piróg]] (XII 1955 - XI 1956)
* płk [[Jan Wyderkowski]] (XI 1956 - I 1958)
* płk dypl. [[Florian Siwicki]] (I 1958 - III 1961)
* płk [[Jan Piróg]] (III 1961 - III 1962)
Linia 170:
== Tradycje ==
[[Plik:Pomnik w Ostrolece powiat grojecki.JPG|thumb|Pomnik w [[Ostrołęka (powiat grójecki)|Ostrołęce]] upamiętniający walki Dywizji na przyczółku warecko-magnuszewskim]]
[[FilePlik:Tablica upamiętniająca 3 Pomorską Dywizje Piechoty im. Romualda Traugutta i jej walki o wyzwolenie Warszawy w 1944 r., znajdująca się w Al. Jerozolimskich w Warszawie.JPG|thumb|Tablica upamiętniająca 3 Pomorską Dywizje Piechoty im. Romualda Traugutta i jej walki o wyzwolenie Warszawy w 1944 r., znajdująca się w Al. Jerozolimskich w Warszawie]]
Tradycje 3 Dywizji Piechoty kontynuowała [[3 Brygada Zmechanizowana|3 Brygada Zmechanizowana Legionów im. Romualda Traugutta]] z [[Lublin]]a, wchodząca w skład [[1 Warszawska Dywizja Zmechanizowana|1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki]].
 
{{Uwagi}}