Sukulenty: Różnice pomiędzy wersjami

'''Sukulenty''' ([[łacina|łac.]] ''succulentus'' – soczysty), '''rośliny gruboszowate''' – grupa [[Kserofity|kserofitów]], czyli roślin, które przystosowały się do życia w warunkach ograniczonej dostępności wody wykształcając [[Miękisz wodny|tkankę wodną]] służącysłużącą do jej gromadzenia oraz szereg dalszych cechadaptacji budowyw budowie i fizjologii{{r|slownik|podbielkowski}}. Występują najczęściej na obszarach pustynnych, jednak spotykane są we wszystkich strefach klimatycznych, choć rzadko w [[Australia|Australii]] i w rejonach chłodnych{{r|riha}}. Dominują wśród nich [[dwuliścienne|rośliny dwuliścienne]], zwykle [[Roślina zielna|rośliny zielne]], rzadko [[drzewo|drzewa]]{{r|podbielkowski}}. Wielu przedstawicieli sukulentów uprawia się jako [[rośliny ozdobne]].

Ścisłe zdefiniowanie sukulentów jest trudne i definicja tej grupy roślin ma różny zakres u różnych autorów. Niemożliwe jest zresztą z natury wyraźne rozdzielenie roślin gruboszowatych od tych, które nimi nie są, ze względu na obecną u wielu roślin budowę i cechy pośrednie między sukulentami i [[Mezofity|mezofitami]] (roślinami siedlisk średnio- i zmiennowilgotnych){{r|riha}}. W efekcie nierzadko różni autorzy różnie klasyfikują te same gatunki roślin{{r|rowley}}. JedniNiektóre autorzyźródła definiują sukulenty jako rośliny magazynujące wodę tylko w [[łodyga|łodydze]] i [[liść|liściach]]{{r|slownik|beentje}}, apodczas innigdy inne zaliczają tu także sukulenty korzeniowe{{r|podbielkowski|rowley}}. W tym drugim przypadku trudno takie sukulenty odróżnić od [[geofity|geofitów]], o zgrubiałych organach podziemnych, które jednak nie służą głównie do magazynowania wody{{r|podbielkowski}}. Nie można utożsamiać sukulentów jakoz roślinroślinami [[kserofity|kserofitycznychkserofitycznymi]], bowiem wiele roślin przystosowanych do znoszenia częstych lub długotrwałych [[susza|susz]] reprezentuje też inne od sukulentów adaptacje (np. [[suchorośla]] i [[malakofity]]){{r|podbielkowski}}. Z kolei do roślin gruboszowatych, zaliczane bywają też rośliny różnych siedlisk, jak np. gatunek ''[[Crassula helmsii]]'' będący rośliną wodną{{r|global}}. Większość autorów zalicza do sukulentów jednaktylko tylkote gatunki, których adaptacje związane z gromadzeniem wody służą przetrwaniu okresowych jej niedostatków wody{{r|slownik|podbielkowski}}, stąd traktowane są jako wyraźnie odrębne [[Halofity|słonorośla sukulentowate]]{{r|podbielkowski}}.

Różnice w definiowaniu sukulentów zaznaczają się między źródłami botanicznymi, które zaliczają tu wszystkie rośliny o określonych adaptacjach i budowie, niezależnie od ich klasyfikacji biologicznej{{r|slownik|podbielkowski|rowley}}, od publikacji hobbystycznych i ogrodniczych regularnienierzadko wyodrębniających „kaktusy” (przedstawicieli [[kaktusowate|kaktusowatych]] jako grupę odrębną od „sukulentów”{{r|anderson|hecht|hewitt}}.

Poza gromadzeniem wody sukulenty bardzo oszczędnie nią gospodarują. Cechują się bardzo małymi stratami wody – ich [[transpiracja]] dzienna wynosić może do zaledwie 1/9300 części ciężaru całej rośliny. Dzieje się tak za sprawą redukcji powierzchni (redukcja liści i rozgałęzień), wykształcania wielowarstwowej [[epiderma|epidermy]] pokrytej grubą [[kutykula|kutykulą]], obecnością tylko bardzo nielicznych [[aparat szparkowy|szparek]], często zagłębionych i opatrzonych [[Włosek|włoskami]] obniżającymi [[dyfuzja|dyfuzję]] pary wodnej{{r|podbielkowski}}.

Sukulenty cechują się spowolnionym [[metabolizm]]em, co sprawia, że ich produkcja materii organicznej i wzrost jestsą bardzo wolnysłabe. Wobec ograniczonej [[Wymiana gazowa|wymiany gazowej]], zapobiegającej utracie wody, prowadzą specyficzną gospodarkę gazową związaną z systemem metabolicznym [[Fotosynteza CAM|CAM]] (ang. ''crassulacean acid metabolism''). Powstający u tych roślin w czasie oddychania [[dwutlenek węgla]], magazynowany jest w tkankach w postaci [[kwasy organiczne|kwasów organicznych]]. Za dnia kwasy te ulegają rozkładowi na wodę i dwutlenek węgla, zużywany do [[fotosynteza|fotosyntezy]]{{r|podbielkowski|riha}}.