Pomnik Borysa Jelcyna w Jekaterynburgu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m kod mapy, lit., int.
Linia 16:
|ważniejsze przebudowy =
|zniszczono =
|kod mapy = Jekaterynburg
|stopniN = 56 |minutN = 50 |sekundN = 38.9
|stopniE = 60 |minutE = 35 |sekundE = 30.22
Linia 24 ⟶ 25:
 
== Historia i charakterystyka ==
[[Borys Jelcyn]] przez lata związany był z [[Jekaterynburg|Swierdłowskiem]]<ref group="uwaga">W latach 1924–1991 Jekaterynburg nosił nazwę Swierdłowsk.</ref>, a po jego śmierci pojawiły się szybko pomysły by wznieść pomnik poświęcony jego pamięci<ref name="Boria01"> {{cytuj stronę|url= http://lenta.ru/news/2007/04/24/street/|tytuł= В Екатеринбурге планируют назвать улицу именем Ельцина|data dostępu= 2012-08-08|autor= Lenta.ru|język=ru}}</ref>. Początkowo planowano nazwać jedną z ulic jego imieniem<ref name="Boria01"/>, co ostatecznie stało się w kwietniu 2008 roku<ref name="Boria02"> {{cytuj stronę|url= http://ura.ru/content/svrd/18-04-2008/news/37533.html|tytuł= В Екатеринбурге появилась улица Бориса Ельцина|data dostępu= 2012-08-08|autor= Ura.ru|język=ru}}</ref>. Właśnie przy tej ulicy zaplanowano i ostatecznie postawiono pomnik pierwszego [[Prezydenci Rosji|prezydenta]] [[Rosja|Federacji Rosyjskiej]]<ref name="Boria03"> {{cytuj stronę|url= http://www.uralweb.ru/news/policy/370428.html|tytuł= Медведев открыл памятник Ельцину в Екатеринбурге|data dostępu= 2012-08-08|autor= Uralweb.ru|język=ru}}</ref>. Autorem projektu jest Gieorgij Frangulian, który także zaprojektował monument grobowy Jelcyna, znajdujący się na moskiewskim [[Cmentarz Nowodziewiczy|Cmentarzu Nowodziewiczym]]<ref name="Boria03"/>. Pomnikowi nadano formę [[Marmur|marmurowego]] [[Obelisk|obelisku]] o wysokości 10 metrów<ref name="Boria04"> {{cytuj stronę|url= http://www.mk.ru/politics/russia/article/2011/01/19/559153-pamyatnik-eltsinu-sdelali-iz-kitayskogo-mramora.html|tytuł= МПамятник Ельцину сделали из китайского мрамора|data dostępu= 2012-08-08|autor= Mk.ru|język=ru}}</ref>. Marmur na ten cel sprowadzono specjalnie z [[Chińska Republika Ludowa|Chińskiej Republiki Ludowej]], gdyż zdaniem projektanta w Rosji nie było można nigdzie uzyskać tak wielkiej bryły marmurowej, która jednocześnie zachowywałaby biały kolor i jednolitą konsystencję<ref name="Boria04"/>. Frangulian zapewniał także, że pomnik jest przygotowany by sprostać warunkom pogodowym panującym w obwodzie swierdłowskim<ref name="Boria04"/>. Inicjatorem powstania pomnika były nie tylko władze miasta, ale także Fundacja imienia Borysa Jelcyna, kierowana przez jego rodzinę<ref name="Boria03"/>. Prace nad wykonaniem obelisku trwały przeszło półtora roku<ref name="Boria03"/>. Na obelisku wyryty został relief z podobizną Borysa Jelcyna, który, według projektanta, znajduje się w ruchu, pewnie zmierzającyzmierzając naprzód<ref name="Boria03"/>. Pomnik został wykonany w taki sposób, by wizerunek Jelcyna symbolizował odejście od dawnego porządku (sowieckiego) i wykonanie kroku w stronę nowego życia, pełnego nadziei<ref name="Boria03"/>.
 
Pomnik Borysa Jelcyna w Jekaterynburgu został uroczyście odsłonięty 1 lutego 2011 roku, w rocznicę urodzin Jelcyna, przez [[Prezydenci Rosji|rosyjskiego prezydenta]] [[Dmitrij Miedwiediew|Dmitrija Miedwiediewa]]<ref name="Boria05"> {{cytuj stronę|url= http://kp.ru/daily/25630/796038/|tytuł= Медведев открыл памятник Ельцину|data dostępu= 2012-08-08|autor= Kp.ru|język=ru}}</ref>. W uroczystości wzięli udział m.in. żona Jelcyna, Naina oraz jego dwie córki, Tatiana i Jelena<ref name="Boria05"/>. Pojawili się także przedstawiciele władz Jekaterynburga, z merem miasta na czele oraz władze obwodu swierdłowskiego i sąsiednich regionów<ref name="Boria06"> {{cytuj stronę|url= http://www.rg.ru/2011/02/02/pamjatnik.html|tytuł= Дмитрий Медведев принял участие в открытии памятника Борису Ельцину|data dostępu= 2012-08-08|autor= Rg.ru|język=ru}}</ref>. Miedwiediew wygłosił przemówienie, w którym podkreślił swój podziw wobec Jelcyna, określił go jako dzielnego i zdeterminowanego człowieka oraz wyraził opinię, że Rosja i Rosjanie powinni być mu wdzięczni za jego rolę w transformacji państwa w latach [[Lata 90. XX wieku|dziewięćdziesiątych]] XX wieku<ref name="Boria05"/>. Uroczystościom towarzyszył jeden z reprezentacyjnych pułków [[Armia Rosyjska|rosyjskiej armii]], a orkiestra wojskowa odegrała [[Pieśń Patriotyczna|Pieśń Patriotyczną]], która w czasie prezydentury Jelcyna pełniła rolę hymnyhymnu państwowego Federacji Rosyjskiej<ref name="Boria03"/>. Następnie Dmitrij Miedwiediew złożył pod pomnikiem bukiet [[Róża|róż burgundzkich]]<ref name="Boria03"/>.
 
== Kontrowersje ==
Decyzja o budowie pomnika Borysa Jelcyna w Jekaterynburgu wzbudziła żywe dyskusje wśród mieszkańców miasta, zważywszy na niejednoznaczną ocenę jego roli w procesie [[Rozpad Związku Radzieckiego|rozpadu Związku Radzieckiego]] oraz transformacji przez jaką przechodziła Rosja w czasie jego prezydentury<ref name="Boria07"> {{cytuj stronę|url= http://www.km.ru/news/pamyatnik-eltsinu-beregut-ot-dorogikh-rossiyan|tytuł= Памятник Ельцину берегут от «россиян»|data dostępu= 2012-08-08|autor= Km.ru|język=ru}}</ref>. Jeszcze przed oficjalnym odsłonięciem pomnika doszło do prób ataku na niego i oplucia go, co skłoniło władze miasta do zabezpieczenia terenu i przydzielenia monumentowi specjalnej ochrony<ref name="Boria07"/>. Rosyjska prasa donosiła także, że całościowy koszt pomnika zamknął się w kwocie 2 miliardów [[rubel|rubli]], ale przedstawiciele władz miasta zdementowały tę kwotę jako, ich zdaniem, znacznie zawyżoną<ref name="Boria04"/>. Przeciwko budowie pomnika protestowali przedstawiciele rosyjskich środowisk komunistycznych, dla których Jelcyn jest jednym z symboli zdrady<ref name="Boria08"> {{cytuj stronę|url= http://www.nr2.ru/318555.html|tytuł= Коммунисты хотят взыскать с мэрии Екатеринбурга 100 тысяч рублей за «стресс и переживания»|data dostępu= 2012-08-08|autor= Nr2.ru|język=ru}}</ref>. W dzień odsłonięcia pomnika chcieli oni zorganizować manifestację sprzeciwu, ale władze miasta nie wyraziły na to zgody<ref name="Boria08"/>. Oskarżyli oni administrację miejską o łamanie konstytucyjnych praw do wolności zgromadzeń i zapowiedzieli pozew, w którym będą domagali się 100 tysięcy rubli odszkodowania<ref name="Boria08"/>. Na jednym z budynków komuniści odsłonili także tzw. "alternatywny monument", który okazał się transparentem, na którym wypisali swój stosunek wobec Borysa Jelcyna<ref name="Boria09"> {{cytuj stronę|url= http://nr2.ru/ekb/317729.html|tytuł= Свердловские коммунисты откроют «альтернативный памятник» Ельцину|data dostępu= 2012-08-08|autor= Nr2.ru|język=ru}}</ref>. Pojawiły się także dwie inne, alternatywne formy upamiętnienia, stworzone przez jekaterynburskie grupy artystyczne. Pierwsza zakładała umieszczenie na jednym z brzegów rzeki apolitycznej instalacji mającej oddać hołd Jelcynowi jako ojcu rosyjskiej demokracji<ref name="Boria10"> {{cytuj stronę|url= http://kp.ru/online/news/830531|tytuł= В Екатеринбурге поставили альтернативный памятник Ельцину|data dostępu= 2012-08-08|autor= Kp.ru|język=ru}}</ref>. Druga w pobliżu jednej z jekaterynburskich szkół podstawowych była odwzorowaniem kształtu siedzącego na ławce Jelcyna, czekającego na swą córkę Tatianę wracającą ze szkoły<ref name="Boria11"> {{cytuj stronę|url= http://www.urfo.ru/ekb/318429.html|tytuł= «Я тебя жду», – в день рождения первого президента уличные художники проведут в Екатеринбурге праздничную акцию. И откроют «альтернативный памятник Ельцину»|data dostępu= 2012-08-08|autor= Urfo.ru|język=ru}}</ref>.
 
Już po kilku miesiącach od inauguracji monumentu, w październiku 2011 roku, okazało się, że pomnik powstał z kiepskiej jakości materiałów<ref name="Boria12"> {{cytuj stronę|url= http://lenta.ru/news/2011/10/05/eltsin/|tytuł= Памятник Ельцину в Екатеринбурге потрескался|data dostępu= 2012-08-08|autor= Lenta.ru|język=ru}}</ref>. W niektórych miejscach zaczął pękać, a marmur zmienił kolor z białego na szary<ref name="Boria12"/>. Wyszło także na jaw, że do jego wykonania nie użyto jednolitego bloku marmuru, lecz kilku mniejszych, a miejsca ich spojenia zmieniły kolor na żółty<ref name="Boria12"/>. Władze miasta zapewniły, że postarają się szybko uporać z tym problemem, który według nich pojawił się z uwagi na niskie temperatury i kiepskie warunki pogodowe jakie panują w Jekaterynburgu<ref name="Boria12"/>.
 
{{Uwagi}}