Plebiscyt terytorialny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Beau.bot (dyskusja | edycje)
usunięcie szablonów {{bibliografia start}}, {{bibliografia stop}}
wikizacja, przeredagowanie definicji
Linia 1:
[[Plik:Plakat plebiscyt.jpg|thumb|right|200px|Polski [[plakat propagandowy]] z okresu [[plebiscyt na Górnym Śląsku]].]]
 
'''Plebiscyt''' ([[łacina|łac.]] ''plebis scitum'' = 'uchwała zgromadzenia ludowego, plebejuszy') - oświadczeniewyrażenie - poprzez [[głosowanie]] - woli ludności określonegow obszaru dosprawie przyłączenia go[[Terytorium sporne|spornego terytorium]] do któregoś z istniejących państw lub utworzenia nowego, niezależnego państwa.
==Starożytny Rzym==
Początków plebiscytu niektórzy doszukują się w starożytnym Rzymie, w zasadach według których [[Komicja trybusowe|comitia tributa]] pod przywództwem [[Trybun ludowy|trybuna ludowego]] dokonywałypodejmowały wyborówdecyzje dotyczącychdotyczące spraw plebejuszy, w szczególności wyboru edylów[[edyl]]ów i trybunów. Od 287 r. p.n.e. na mocy [[lex Hortensia]] uchwały comitia tributa nie wymagały zatwierdzenia przez senat i tym samym były ostateczne.
==Rys historyczny==
Pierwszego plebiscytu w znaczeniu zgodnym z definicjąwspółczesnym dokonano we Francji republikańskiej gdzie po raz pierwszy obywatele stali się równi i uzyskali suwerenność a więc prawo wyrażania swej woli.
Zasady i podstawy ideowe pierwszego plebiscytu na podstawie myśli [[Jean-Jacques Rousseau|J.-J. Rousseau]] przygotował w 1791 r. [[Jakub Menou]] odpowiedzialny za jego ideologiczną podbudowę. Przyjął on zasadę że władza pochodzi od ludu zaś legalna zmiana suwerenności terytorium może nastąpić za zgodą ludności go zamieszkującej.
W połowie XIX wieku za sprawą wykładowcy z Turynu [[Mancini (rodzina)|Stanislao Pasquale Manciniego]] (1817-1888) głównym czynnikiem decydującym i branym pod uwagę stał się naród mający prawo do samostanowienia. Odtąd uprawnionymi do głosowania w plebiscycie, zależnie od sytuacji, byli mieszkańcy terytorium lub naród zamieszkujący określone terytorium (różnica o znaczeniu propagandowym).