Robert Hooke: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot dodał cy:Robert Hooke |
linki wew. |
||
Linia 5:
'''Robert Hooke''' (ur. [[18 lipca]] [[1635]], zm. [[3 marca]] [[1703]]) – angielski przyrodnik, jeden z największych eksperymentatorów [[XVII wiek]]u. Był synem pastora, urodził się w angielskiej miejscowości [[Freshwater]] na wyspie [[Wight]]<ref name=Huxley>{{Cytuj książkę |nazwisko= Huxley |imię= Robert|tytuł=Wielcy przyrodnicy. Od Arystotelesa do Darwina |rok=2009 |wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN|isbn = 978-83-01-15952-8}}</ref>.
Od dzieciństwa cechowało go zainteresowanie przyrodą i wykazywał ogromny zmysł eksperymentatorski. Konstruował bardzo, jak na owe czasy skomplikowane mechanizmy-zabawki, podpatrywał ptaki usiłując zgłębić mechanizm ich lotu, rysował plany różnych konstrukcji. Do 13 roku życia nie chodził do szkoły, gdyż był chorowity. Uczył go w domu jego ojciec. Potem ukończył Westminster School, a następnie [[University of Oxford|Uniwersytet w Oksfordzie]]. Tutaj jego zdolności dostrzegł [[Robert Boyle]] i wziął go pod swoją opiekę. Ci dwaj uczeni długo współpracowali
Robert Hooke jest odkrywcą podstawowego prawa elastyczności (tzw. [[prawo Hooke'a]]), wykonał wiele obserwacji mikroskopowych i teleskopowych (odkrył m.in. istnienie [[gwiazda podwójna|gwiazd podwójnych]], [[Wielka Czerwona Plama|Wielkiej Czerwonej Plamy]] na [[Jowisz]]u), wykonał też szkice powierzchni [[Mars]]a użyte 200 lat potem do oszacowania szybkości rotacji tej planety<ref name=Huxley/>.
Hooke odkrył też istnienie [[komórka|komórek]] (roślinnych). Przed 1665 rokiem, posługując się ulepszonym przez siebie mikroskopem, oglądał przekroje [[Korek (surowiec)|korka]] z [[Dąb korkowy|dębu korkowego]] (podłużny i poprzeczny), ujrzał wtedy siatkowate struktury; to co widział nie było samymi komórkami, lecz ścianami komórkowymi martwych komórek ([[celuloza]] wysycona [[Suberyna|suberyną]]). Obraz przypominał mu przylegające do siebie klasztorne cele, w których mieszkają mnisi, stąd wzięła się nazwa komórki ([[język angielski|ang.]] ''cells'')<ref name=Huxley/>.
W [[1665]] roku opublikował dzieło:
''Micrographia: or some Physiological Description of Minute Bodies made by magnifying glasses with Observations and Inquiries thereupon''<ref name=Twarogowski/>.
Robert Hooke jest autorem konstrukcji specyficznego systemu teleskopu zwierciadlanego, który sam nazwał [[Teleskop Gregory'ego|teleskopem Gregory'ego]] na cześć szkockiego astronoma [[James Gregory|Jamesa Gregory'ego]]<ref name=Twarogowski>Twarogowski J. ''Poczet wielkich geologów''. Nasza Księgarnia, 1974</ref>.
Jako pierwszy uznał, że [[amonity]] są [[skamieniałości|skamieniałymi]] szczątkami dawnych zwierząt podobnymi do współczesnych [[łodziki|łodzików]]. Badał skamieniałe [[żółwie]], sformułował przy tej okazji wniosek, że niektóre rodzaje skamieniałości mogą być wskaźnikiem paleośrodowiska. W ten sposób stał się prekursorem badań paleośrodowiskowych. Był też autorem stwierdzenia, że [[trzęsienie ziemi]] może wpływać na [[Morfologia geologiczna|morfologię]] powierzchni ziemskiej, co zostało później pozytywnie zweryfikowane przez licznych badaczy<ref name=Twarogowski/>.
Pod koniec życia wszedł w konflikt z [[Isaac Newton|Izaakiem Newtonem]]. Oskarżał Newtona (niebezzasadnie) o przywłaszczenie kilku odkryć naukowych. Ich zaciekłe dyskusje na zebraniach członków [[Royal Society|Towarzystwa Królewskiego]] często przekształcały się w zażarte kłótnie<ref name=Huxley/>. Newton, gdy został prezesem Towarzystwa Królewskiego zniszczył wiele prac i instrumentów wykonanych przez Hooke'a. Na jego polecenie zniszczono również wszystkie obrazy i podobizny Hooke'a<ref>Allan Chapman, ''England's Leonardo – Robert Hooke (1635–1703) and the art of experiment in Restoration England'', Proceedings of the Royal Institution of Great Britain '''67''' 239–275, 1996</ref>.
{{Przypisy}}
| |||