Nierówności społeczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika Pnapora (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 87.206.44.157.
dodatkowe szablony, drobne redakcyjne
Linia 7:
Ważnym pojęciem przy rozważaniu nierówności społecznych jest kategoria [[niedobór|niedoboru]], jedna z centralnych kategorii socjologicznych, wprowadzona do nauki przez Bálinta Balla. [[Jednostka społeczna|Jednostki]] i [[Grupa społeczna|grupy społeczne]] w społeczeństwie odróżniają się od siebie na rozmaite sposoby. Rousseau określał te różnice jako "naturalne", jednak większość z nich jest również społecznie determinowana, zależna od przynależności do określonego środowiska społecznego. Ta społeczna predeterminacja przyczynia się do utrzymania nierówności społecznych.
 
Nierówności społeczne same w sobie nie są czymś negatywnym. {{fakt|data=2013-04|Problemy pojawiają się dopiero wówczas, gdy mamy do czynienia z (moralną, ekonomiczną itd.) kategoryzacją i klasyfikacją, kiedy różnice przyporządkowane są pozycjom na określonej "skali wartości".}}
 
== Pomiary nierówności ==
Linia 16:
 
== Działalność państwa ==
[[Państwo dobrobytu]] jest zobowiązane do wyrównywania nierówności społecznych w zakresie i zasięgu określanym aktami prawnymi. W Polsce wynika to z tekstu Konstytucji i odnośnych ustaw.{{doprecyzuj|data=2013-04|dodać art. Konstytucji i tytuły ustaw}}
 
== Konsekwencje gospodarcze ==
W aktualnych dyskusjach politycznych w niektórych środowiskach podkreśla się "pozytywną funkcję" bogactwa i nierówności społecznych. {{fakt|data=2013-04|Jest to bardziej hipoteza niż stwierdzenie stanu faktycznego.}} Opiera się na opinii, iż całkowita równość społeczna neutralizowałaby motywację jednostek do aktywnego działania i podejmowania wyzwań. Skrajną formą równości społecznej byłby [[komunizm]].
 
Wśród ekonomistów nie ma zgodności co do wpływu nierównego podziału dóbr na gospodarkę jako całość. {{fakt|data=2013-04|[[Neoliberalizm|Neoliberałowie]] twierdzą, że trwałe masowe bezrobocie i słaby wzrost gospodarczy prowadzą do małego zróżnicowania dochodów;}} [[keynesizm|keynes]]iści mówią za to, że niski popyt na rynku wewnętrznym, który wynika z koncentracji dochodów i majątku w wysokich klasach dochodowych, jest główną przyczyną problemów gospodarczych. Neoliberałowie zauważają przy tym postępujący wzrost nierówności społecznych (zwłaszcza nierówności dochodowych).
 
{{fakt|data=2013-04|Dane empiryczne wskazują tu jednoznacznie na "brak pozytywnego wpływu". W krajach o niskim poziomie podatków i świadczeń socjalnych, w których nierówności społeczne są znaczące, w dalszym ciągu występuje problem bezrobocia. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju ([[OECD]]) przeprowadziła w różnych krajach w okresie od roku 1990 do 1994 badania dotyczące rozwoju zatrudnienia i kwoty bezrobocia z jednej, a podziału dochodów z drugiej strony. Nie stwierdzono istotnych zależności pomiędzy tymi wielkościami.}}
 
== Rousseau o nierównościach ==
Rousseau odróżniał dwa rodzaje nierówności między ludźmi: nierówności warunkowane naturą, wynikające np. z różnego wieku, stanu zdrowia, sił fizycznych czy cech osobowościowych, oraz nierówności "moralne" czy "polityczne". Te drugie tworzone są przez ludzi i przez nich utrwalane, bądź też znoszone. Zależne są od różnie przydzielanych przywilejów, którymi jedni cieszą się na niekorzyść drugich. (<ref>Jean-Jacques Rousseau, "''Rozprawa o pochodzeniu nierówności między ludźmi")''</ref>
 
== Zobacz też ==