Żyła główna dolna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (21) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q745438
infobox, wikizacja
Linia 1:
 
[[Plik:Gray577.png|thumb|300px|Żyła główna dolna i jej dopływy.]]
{{Anatomia infobox
'''Żyła główna dolna''', inaczej '''żyła próżna dolna''', '''żyła czcza dolna''' ([[Łacina|łac.]] ''vena cava inferior'') – duże naczynie żylne zbierające krew z dolnej połowy ciała.
| nazwa = Żyła główna dolna
| obraz_1 = Gray577.png
[[Plik:Gray577.png|thumb|300px | opis_1 = Żyła główna dolna i jej dopływy.]]
| łacina = vena cava inferior
| angielski = Inferior vena cava
| żyły =
}}
 
'''Żyła główna dolna''', inaczej '''żyła próżna dolna''', '''żyła czcza dolna''' ([[Łacina|łac.]] ''vena cava inferior'') – dużepień naczynie[[żyła|żylny]] żylne zbierającezbierający krew z dolnejpodprzeponowej połowy ciała i uchodzący do [[Prawy przedsionek serca|prawego przedsionka serca]].
 
== Przebieg ==
Żyła główna dolna powstaje z połączenia [[żyły biodrowe wspólne|żył biodrowych wspólnych]]. Łączą się one pod kątem 60-65 stopni, do przodu od [[krążek międzykręgowy|krążka międzykręgowego]] położonego między czwartym a piątym kręgiem lędźwiowym, około 1–2&nbsp;cm poniżej rozdwojenia [[aorta|aorty]]. Biegnie pionowo ku górze wzdłuż prawego brzegu [[kręgosłup]]a po prawej stronie [[aorta|aorty]]. Na poziomie pierwszego kręgu piersiowego zbacza na stronę prawą i dochodzi do powierzchni przeponowej [[wątroba|wątroby]], gdzie przebiega w bruździe żyły głównej. Przechodzi przez ''otwór żyły głównej'' (''foramen v.venae cavae'') w [[przepona (mięsień)|przeponie]] i dochodziwchodzi do klatki piersiowej. Długość odcinka piersiowego wynosi około 2,5&nbsp;cm. Zagina się tam silnie do przodu i w lewo, przechodzi przez [[osierdzie]] i uchodzi do tylno-dolnej części [[Przedsionek serca|przedsionka]] prawego.<br />
Składa się z dwóch części: części brzusznej i krótkiej części piersiowej.<br />
Żyła główna dolna powstaje z połączenia [[żyły biodrowe wspólne|żył biodrowych wspólnych]] – prawej i lewej. Łączą się one pod kątem 60-65 stopni, do przodu od [[krążek międzykręgowy|krążka międzykręgowego]] położonego między czwartym a piątym kręgiem lędźwiowym, około 1–2&nbsp;cm poniżej rozdwojenia [[aorta|aorty]].<br />
Biegnie pionowo ku górze wzdłuż prawego brzegu [[kręgosłup]]a po prawej stronie [[aorta|aorty]]. Na poziomie pierwszego kręgu piersiowego zbacza na stronę prawą i dochodzi do powierzchni przeponowej [[wątroba|wątroby]], gdzie przebiega w bruździe żyły głównej. Przechodzi przez ''otwór żyły głównej'' (''foramen v. cavae'') w [[przepona (mięsień)|przeponie]] i dochodzi do klatki piersiowej. Długość odcinka piersiowego wynosi około 2,5&nbsp;cm. Zagina się tam silnie do przodu i w lewo, przechodzi przez [[osierdzie]] i uchodzi do tylno-dolnej części [[Przedsionek serca|przedsionka]] prawego.<br />
Warto zauważyć, że w przebiegu nadprzeponowym żyła główna dolna nie ma żadnych dopływów – z tamtego obszaru krew zbiera [[żyła nieparzysta]] (''v. azygos'').
 
== Długość ==
JestSkłada osobniczosię zmiennaz dwóch części: części brzusznej i krótkiej części piersiowej. Zwykle wynosi około 22–25&nbsp;cm (z czego 2–3&nbsp;cm przypada na część piersiową).
 
== Budowa ==
Linia 54 ⟶ 60:
** pokryty dookoła blaszką trzewną [[osierdzie|osierdzia]]
 
== Dopływy{{u|A1}} ==
* gałęzie ścienne
* [[żyły biodrowe wspólne]] – z nich powstaje
** [[żyły przeponowe dolne]]
** [[żyły wątrobowelędźwiowe]]
* gałęzie trzewne
* [[żyły lędźwiowe]]
** [[żyły nerkowebiodrowe wspólne]]
** [[żyłażyły nadnerczowawątrobowe]] prawa
** [[żyłażyły jądrowanerkowe]] prawa
** [[żyła jajnikowanadnerczowa]] prawa
** [[żyła jądrowa]] prawa
** [[żyła jajnikowa]] prawa
 
== Odmiany ==
* żyła główna dolna może nie występować {{u|A2}}
* w przypadku [[Odwrotne ułożenie trzewi|odwrotnego ułożenia trzewi]] znajduje się po lewej stronie [[aorta brzuszna|aorty brzusznej]] i przez [[przepona|przeponę]] przechodzi przez rozwór aortowy
* żyła główna dolna może być podwójna {{u|A3}}
* do żyły głównej dolnej mogą uchodzić
** [[żyła nadnerczowa]] lewa
** [[żyła jądrowa]] lewa
** [[żyła jajnikowa]] lewa
 
== Zespolenia ==
 
 
== Zastawki ==
Żyła główna dolna posiada tylko jedną [[zastawki|zastawkę]] położoną w ujściu do [[Prawy przedsionek serca|prawego przedsionka serca]]{{u|A4}}.
 
 
{{Uwagi|uwagi=
Warto zauważyć, że<ref name="A1">w przebiegu nadprzeponowym żyła główna dolna nie ma żadnych dopływów – z tamtego obszaru krew zbiera [[żyła nieparzysta]] (''v.vena azygos'').</ref>
<ref name="A2">wtedy [[żyły wątrobowe]] uchodzą bezpośrednio do [[Prawy przedsionek serca|prawego przedsionka serca]] , a pozostałe dopływy jednej z żył nieparzystych</ref>
<ref name="A3">końcowy odcinek żyły głównej dolnej jest zawsze pojedynczy</ref>
<ref name="A4">[[zastawki|zastawka]] ta ma znaczenie jedynie w trakcie życia płodowego i u osób dorosłych jest uwsteczniona</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko = Bochenek| imię = Adam| imię2=Michał|nazwisko2=Reicher| tytuł = Anatomia Człowieka| tom=III| wydawca = [[Wydawnictwo Lekarskie PZWL|PZWL]] | miejsce =Warszawa | rok =1993 | strony = 415-417| isbn =83-200-1628-2}}
# "Anatomia człowieka" Adam Bochenek, tom III, str. 415-417 ISBN 83-200-1628-2
 
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}