Hałda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wikt
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Rydultowy Halda z rura 2003.jpg|thumb|Hałda w [[Rydułtowy|Rydułtowach]], widoczny [[drzewostan]] powstał w wyniku samozalesienia]]
[[Plik:Hałda Pochwacie.jpg|thumb|Zwałowisko Pochwacie ([[Jastrzębie-Zdrój|Jastrzębie Zdrój]], [[Połomia (powiat wodzisławski)|Połomia]], [[Gogołowa]]) czynne, częściowo zrekultywowane]]
 
'''Hałda''', '''zwałowisko''' ([[etnolekt śląski|śl.]] ''houda'', ''berga'') – [[forma antropogeniczna|antropogeniczna forma]] ukształtowania powierzchni ziemi, wysypisko [[skała płonna|skały płonnej]] lub stałych [[odpady przemysłowe|odpadów przemysłowych]] ([[popiół]], [[żużel (hutnictwo)|żużel]]) powstających w wyniku [[eksploatacja|eksploatacji]] [[kopalina|kopalin]] lub przerobu [[surowiec|surowców]] w [[zakład przemysłowy(gospodarka)|zakładach przemysłowych]] wydobycia i przetwórstwa węgla oraz rud metali, a także w zakładach związanych z energetyką. Hałdy są [[nieużytkinieużytek|nieużytkami]]. Usypane są z nieposzukiwanych surowców i większość z nich stanowi zagrożenie dla [[środowisko naturalneprzyrodnicze|środowiska naturalnego]] przez wiele lat, z tego względu prowadzona jest ich [[rekultywacja]] i zagospodarowanie, w celu ograniczenia ich negatywnego oddziaływania.
 
Na nowo usypywanych hałdach, za pomocą nowych metod, [[skała płonna]] jest lepiej odsiana od pozostałości węgla, wysypywany materiał zostaje sprasowany, działalności te zabezpieczają przed [[samozapłon]]em, występującym na starych hałdach. Obecnie prowadzi się działania prowadzące do uzyskania [[gleba|gleby]] (czasami usypuje się wierzchnią warstwę), kanałami deszczowymi odprowadza wodę chroniąc przed jej wypłukaniem. Następną czynnością jest zasianie [[trawy]], po minięciu odpowiedniego okresu hałda zostaje [[las|zalesiona]]. Hałdy nie można zalesiać od razu, bowiem korzenie drzew prowadzą do rozluźnienia i napowietrzenia materiału, co w konsekwencji zwiększa niebezpieczeństwo samozapłonu.
Linia 10:
Hałdy – poza negatywnym znaczeniem dla środowiska – z drugiej strony stanowią siedlisko wielu gatunków roślin, w tym dużej liczby chronionych m.in. z rodziny storczykowatych.
 
Z niektórych hałd prowadzi się eksploatację [[pierwiastkiBiologiczne śladoweznaczenie pierwiastków|pierwiastków śladowych]] lub innych [[minerał]]ów zawartych w odpadach wydobywczych. Do takiej działalności nie ma zastosowania [[Prawo geologiczne i górnicze]], bowiem hałda nie jest w rozumieniu przepisów tejże ustawy uznawana za [[złoże kopaliny]].
 
== Zobacz też ==
Linia 22:
* [http://www.youtube.com/watch?v=AfAJFPtQnDg&translated=1 Film pokazujący pożar] na hałdzie w [[Chorzów Stary|Chorzowie Starym]]
 
[[Kategoria:Hałdy|) ]]