Arcybiskupstwo Moguncji: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
interwiki conflikt resolved
m poprawa linków
Linia 2:
[[Plik:Électorat de Mayence.png|thumb|200px|Granice państwa biskupiego w 1648 roku]]
 
'''Arcybiskupstwo Moguncji''' (''Erzbistum Mainz'') - powszechnie nazywane '''Elektoratem Moguncji''' (''Kurfürstentum Mainz'' or ''Kurmainz'') po staniu sie [[Elektorzy Rzeszy|elektoratem]] w XIII wieku – było [[Kościół katolicki|kościelnym]] [[księstwo|księstwem]] wchodzącym w skład [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego|Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego]].
 
Diecezja moguncka założona została bardzo dawno, bo jeszcze w czasach panowania [[Cesarstwo rzymskie|Cesarstwa rzymskiego]]. Stolicą diecezji została [[Moguncja]], która była wówczas stolicą prowincji zwanej Moguntiacum. Począwszy od Crescensa, który od roku [[80]] miał być pierwszym biskupem mogunckim, wszyscy biskupi przed [[IV wiek]]iem są postaciami na wpół legendarnymi. Pierwszym pewnym biskupem Moguncji był rządzący tą diecezją w [[343]] roku Marcin lub Maryn. Przełomową datą był rok [[745]], kiedy w Moguncji objął rządy pierwszy w historii arcybiskup Moguncji [[Święty Bonifacy (apostoł Niemców)-Winfrid|Święty Bonifacy]], zwany również apostołem Niemców.
 
Arcybiskupstwo Moguncji było bogatym materialnie, a przez to bardzo wpływowym księstwem kościelnym w Cesarstwie Niemieckim. W skład tego państwa wchodziły ziemie leżące wokół [[Moguncja|Moguncji]] na obu brzegach [[Ren]]u, obszar wzdłuż [[Men]]u powyżej [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu nad Menem]] (włączając w to okręg [[Powiat Aschaffenburg|Aschaffenburg]]), region Eichsfeld znajdujący się głównie w [[Dolna Saksonia|Dolnej Saksonii]] i częściowo też w [[Turyngia|Turyngii]], a ponadto terytoria leżące w Turyngii w okolicach [[Erfurt]]u. Arcybiskup Moguncji okresowo od roku [[1251]], a ciągle od [[1263]] roku do [[1803]] roku, był cesarskim księciem-elektorem, a ponadto arcykanclerzem Niemiec oraz przewodniczącym zgromadzenia elektorów Rzeszy.
 
W [[1802]] roku Moguncja utraciła rangę arcybiskupstwa. W wyniku [[sekularyzacja|sekularyzacji]] przeprowadzonej w [[1803]] roku podczas reorganizacji ziem niemieckich (tzw. ''Reichsdeputationshauptschluss'') ostatni elektor moguncki Karol Teodor von Dalberg został przeniesiony na stanowisko arcybiskupa Ratyzbony, natomiast ziemie mogunckie leżące na zachodnim brzegu Renu wcielono do [[Francja|Francji]]. Ziemie na wschodnim brzegu Renu ciągnące się wzdłuż Menu poniżej [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu nad Menem]] włączono do [[Hesja-Darmstadt|Hesji-Darmstadt]] i [[Nassau (księstwo)|Nassau]], natomiast Eichsfeld i Erfurt stały się częścią [[Królestwo Prus|Prus]]. Jednak okręg [[powiat Aschaffenburg|Aschaffenburg]] pozostał w rękach Karola Teodora von Dalberg i gdy [[Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego]] przestało istnieć w [[1806]] roku, obszar ten stał się rdzeniem utworzonego w [[1810]] roku przez von Dalberga [[Wielkie Księstwo Frankfurtu|Wielkiego Księstwa Frankfurtu]]. Dalberg w [[1813]] roku abdykował, a [[kongres wiedeński]] w [[1815]] roku podzielił Wielkie Księstwo Frankfurtu pomiędzy [[Bawaria|Bawarię]], [[Hesja-Kassel|Hesję-Kassel]], [[Wielkie Księstwo Hesji]] i wolne miasto [[Frankfurt nad Menem]].
 
W roku [[1802]] wewnątrz terytorium Francji utworzono nowe biskupstwo Moguncji, którego jurysdykcja w [[1814]] roku rozszerzona została na ziemie [[Wielkie Księstwo Hesji|Wielkiego Księstwa Hesji]]. Od tego czasu diecezja moguncka miała dwóch [[kardynał]]ów, a ponadto zachowała [[średniowiecze|średniowieczną]] tradycję wyboru nowego biskupa przez [[kapituła|kapitułę katedralną]].