Katedra św. Wincentego i św. Jakuba we Wrocławiu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PowerBot (dyskusja | edycje)
m sprzątanie kodów map
Kelvin (dyskusja | edycje)
Linia 74:
 
== Historia ==
Kościół został ufundowany przez [[Henryk II Pobożny|Henryka Pobożnego]] wraz z [[klasztor]]em dla sprowadzonych z [[Praga|Pragi]] [[franciszkanieZakony i zgromadzenia franciszkańskie|franciszkanów]] ok. [[1240]] (być może już w [[1232]] lub [[1234]]). Początkowo św. Jakuba i w [[architektura romańska|stylu romańskim]]; jeszcze w trakcie budowy jego krypta stała się miejscem pochówku fundatora, który w [[1241]] zginął w bitwie z [[Mongołowie|Mongołami]] [[bitwa pod Legnicą|pod Legnicą]]. W kościele tym, wzmiankowanym w [[1254]] jako ukończony, ogłoszono [[16 grudnia]] [[1261]] przywilej lokacyjny Nowego Miasta na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]], umożliwiający dalszy rozwój Wrocławia. Ten najstarszy kościół był [[nawa|trójnawową]] [[kościół halowy|halą]] i posiadał jedno- lub dwuprzęsłowe [[prezbiterium]].
 
W wiekach [[XIV wiek|XIV]] i [[XV wiek|XV]] poddany poważnej przebudowie i rozbudowie, która z braku środków ciągnęła się bardzo długo i z przerwami. W tym czasie powstała nawa główna kościoła o dł. 77,5 m i wys. 23 m w przeważającym do dziś stylu [[architektura gotycka|gotyckim]]. Czworobok klasztorny przylega do kościoła od północy, co jest nietypowe dla tej części Europy.
 
Na początku [[XVI wiek|XVI]] w. franciszkanie w większości albo przeszli na [[protestantyzm]], albo opuścili Wrocław. Ci z nich, którzy pozostali, w [[1529]] przenieśli się do [[Kościół św. WacławaStanisława, Stanisławaśw. Doroty i Dorotyśw. Wacława we Wrocławiu|kościoła św. Doroty]]. Opuszczony przez franciszkanów kościół przejęli [[norbertanie]] (premonstratensi) z przeznaczonego decyzją rady miejskiej do wyburzenia zespołu klasztornego w miejscu [[Kościół św. Michała Archanioła we Wrocławiu|obecnego kościoła św. Michała Archanioła na Ołbinie]]. [[3 czerwca]] [[1530]] poświęcili go swemu patronowi z Ołbina – [[św.Święty Wincenty|świętemu Wincentemu]].
 
W latach [[1662]]-[[1674]] kościół otrzymał bogate wyposażenie [[architektura baroku|barokowe]], m.in. w [[1667]] Franz Zeller i Georg Czermak zbudowali nowy ołtarz. Za rządów opata Andreasa Gebela rozpoczęto w [[1673]] przebudowę klasztoru w stylu barokowym. Późnobarokowa [[kaplica]] pw. Matki Boskiej Bolesnej (później Najświętszego Sakramentu) została natomiast wzniesiona przy południowej elewacji w latach [[1723]]-[[1727]] przez Christopha Hacknera.
Linia 84:
Po sekularyzacji zakonu w [[1810]] kościół przekształcono w [[parafia]]lny, zaś budynki klasztoru przeznaczono na siedzibę sądu.
 
W ostatnich dniach [[II wojna światowa|II wojny światowej]] kościół uległ ciężkim zniszczeniom, m.in. zawaliła się wieża, a wraz z nią część ściany bocznej i [[sklepienie|sklepień]]. Zachowane w dobrym stanie [[stalle]] przeniesiono do chóru [[bazylika archikatedralnaArchikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu|katedry]]. Odbudowany kościół (latarnia i hełm wieży ukończony dopiero w latach 80.) przez jakiś czas służył tymczasowo jako [[garnizon]]owy, w zastępstwie odbudowywanego po pożarze [[kościółBazylika św. Elżbiety Węgierskiej we Wrocławiu (garnizonowy)|kościoła św. Elżbiety]].
 
W [[1997]] [[papież]] [[Jan Paweł II]] i kard. [[Henryk Gulbinowicz]] przekazali świątynię [[kościółKościoły greckokatolickigreckokatolickie|kościołowi greckokatolickiemu]] jako siedzibę [[eparchia wrocławsko-gdańska|eparchii wrocławsko-gdańskiej]]. W latach [[1997]]-[[1999]] ostatecznie ukończono renowację, m.in. przełożono dach.
 
Parafia greckokatolicka we Wrocławiu istnieje od 1956 roku. Należy do eparchii wrocławsko-gdańskiej.
 
== Inne katedry we Wrocławiu ==
Poza [[KościółKościoły greckokatolickigreckokatolickie|greckokatolicką]] katedrą we Wrocławiu znajdują się jeszcze cztery katedry należące do innych wyznań. Są to:
* [[Kościół łaciński|rzymskokatolicka]] [[Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu|archikatedra św. Jana Chrzciciela]]
* [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP|luterański]] [[kościół Opatrzności Bożej we Wrocławiu|kościół Opatrzności Bożej]] – siedziba biskupa, odpowiednik katedry
* [[Kościół polskokatolickiPolskokatolicki w RP|polskokatolicka]] [[Katedra św. Marii Magdaleny we Wrocławiu|katedra pw. św. Marii Magdaleny]]
* [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny|prawosławna]] [[CerkiewSobór Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy we Wrocławiu|katedra pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy]]
 
== Zobacz też ==