Piaskowiec kasztanowaty: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 15 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q1165913
Selso (dyskusja | edycje)
systematyka i nazewnictwo, drobne redakcyjne
Linia 2:
| nazwa = Piaskowiec kasztanowaty
| obrazek = Gyroporus castaneus 2011 G2.jpg
| systematyka_ref=
| systematyka_ref=<ref name=if>{{Cytuj stronę |url= http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp |tytuł= CABI Bioscience Databases|data dostępu = 2011-10-15}}</ref>
| królestwo = [[grzyby]]
| gromada = [[podstawczakigrzyby podstawkowe]]
| klasa = [[pieczarniaki]]
| rząd = [[borowikowce]]
| rodzina = [[piaskowcowate]]
| rodzaj = ''[[piaskowiec (grzyb)|piaskowiecGyroporus]]''
| gatunek = piaskowiec kasztanowaty
| łacina = Gyropyrus castaneus
| autor = (Bull.) Quél<ref name=if/>.
| cytat = ''Enchir. fung.'': 161 ([[Paryż]], [[1886]])
| commons = Category:Gyroporus castaneus
}}
}}[[Plik:Gyroporus castaneus 59770.jpg|thumb|250px]]
 
__NOTOC__
'''Piaskowiec kasztanowaty''' (''Gyroporus castaneus'' (Bull.) Quél.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] jadalnych [[grzyby|grzybów]] z rodziny [[piaskowcowate|piaskowcowatych]] (''Gyroporaceae'')<ref name=if>{{Cytuj stronę |url= http://www.indexfungorum.org/names/NamesRecord.asp?RecordID=356881|tytuł= Index Fungorum|data dostępu = 2013-03-05|język=en}}</ref>.
 
=== Systematyka i nazewnictwo ===
Nazwę polską podała [[Alina Skirgiełło]] w 1960. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: grzyb dębowy, grzyb leszczynowy, grzyb piaskowy, podgrzybek, zajęczy grzybek, podgrzybek kasztanowaty, świniak kasztanowaty<ref name=checklist>{{Cytuj książkę |nazwisko= Wojewoda |imię= Władysław |autor link=Władysław Wojewoda |tytuł= Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski |wydawca=W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences |miejsce=Kraków |rok=2003 |isbn= 83-89648-09-1}}</ref>. [[Synonim|Synonimy łacińskie]]<ref name=if/>:
* ''Boletus castaneus'' Bull., (1788)
* ''Boletus cyanescens'' var. ''fulvidus'' (Fr.) Fr., (1821)
* ''Boletus fulvidus'' Fr., (1818)
* ''Boletus testaceus'' Gillet, (1884)
* ''Gyroporus castaneus'' var. ''fulvidus'' (Fr.) Quél., (1886)
* ''Leucobolites castaneus'' (Bull.) Beck, (1923)
* ''Leucobolites fulvidus'' (Fr.) Beck, (1923)
* ''Suillus castaneus'' (Bull.) P. Karst., (1882)
* ''Suillus fulvidus'' (Fr.) Henn., (in Engler & Prantl, (1898)
 
=== Morfologia ===
; [[Kapelusz grzyba|Kapelusz]]:
Rdzawy lub kasztanowobrązowy, za młodu wypukły, w dojrzałym [[owocnik]]u płaski lub poduchowaty. Skórka kapelusza początkowo zamszowata, później łysa, podczas suszy pęka na poletka.
; [[Rurki grzyba|Rurki]]:
Za młodu białe, potem żółtawe, nie sinieją po przekrojeniu. Pory drobne, okrągłe, białe, potem żółte.
; [[Trzon grzyba|Trzon]]:
Nieregularnie cylindryczny, różnie powyginany. Powierzchnia naga, sucha, czerwonobrązowa. Wewnątrz początkowo pełny, potem gąbczasty, wreszcie całkiem pusty lub z pustymi komorami.
; [[Miąższ grzyba|Miąższ]]:
Biały, nie zmieniający zabarwienia po przekrojeniu, za młodu twardy, jędrny, w starszych okazach kruchy. Smak nieznaczny, zapach niewyraźny.
; [[Wysyp zarodników]]:
Bladożółty. [[Zarodnik]]i o średnicy 7-10 x 4-6 µm, jajowate, gładkie, prawie bezbarwne.
 
=== Występowanie ===
Rośnie od lipca do listopada. W Polsce występuje w ciepłych i suchych lasach [[dąb|dębowych]], na piaszczystych gruntach, unika gleb wapiennych. Jest gatunkiem rzadkim.
 
=== Znaczenie ===
[[Grzyby jadalne|Grzyb jadalny]], ale nie dorównuje jakościowo [[piaskowiec modrzak|piaskowcowi modrzakowi]]. Nadaje się głównie do suszenia, bo ugotowane świeże owocniki są gorzkie.
 
Piaskowca kasztanowatego nie można pomylić z żadnym innym grzybem borowikowatym.
 
* ''Boletus castaneus'' Bull., 1788
* ''Boletus cyanescens'' var. ''fulvidus'' (Fr.) Fr., 1821
* ''Boletus fulvidus'' Fr., 1818
* ''Boletus testaceus'' Gillet, 1884
* ''Gyroporus castaneus'' var. ''fulvidus'' (Fr.) Quél., 1886
* ''Leucobolites castaneus'' (Bull.) Beck, 1923
* ''Leucobolites fulvidus'' (Fr.) Beck, 1923
* ''Suillus castaneus'' (Bull.) P. Karst., 1882
* ''Suillus fulvidus'' (Fr.) Henn., in Engler & Prantl, 1898
(na podstawie ''Species Fungorum''<ref name=if/>).
 
{{Przypisy|stopień= ===}}
 
=== Bibliografia ===
* Ewald Gerhardt, ''Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik'', ISBN 83-7404-513-2.