Narodowy Związek Robotniczy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PG (dyskusja | edycje)
Anulowanie wersji nr 35033992 autora 81.210.72.172 nieuzasadniona zmiana
m Usunięto kategorię "Partie polskiego ruchu narodowego" za pomocą HotCat, WP:SK
Linia 1:
'''Narodowy Związek Robotniczy''' ('''NZR''') – partia robotnicza wywodząca się ze środowisk [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]] utworzona 1905 w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Polskim]] działająca do 1920.
 
== Historia ==
Działalność partii wywodziła się z sekcji robotniczej [[Towarzystwo Oświaty Narodowej|Towarzystwa Oświaty Narodowej]], działającej wgłównie w Łodzi, Zagłębiu Dąbrowskim i Warszawie, oraz powołanego w 1901 z inicjatywy Komisji Robotniczej warszawskiego [[Związek Młodzieży Polskiej "Zet"|"Zetu]] Związku im. Jana Kilińskiego.
 
Wiosną 1905 działacze Ligi Narodowej zwołali zabrania działaczy TON inicjując powstanie partii. W czerwcu 1905 odbył się I Zjazd Narodowego Związku Robotniczego. W skład Zarządu wybrano [[Czesław Sobolewski|Czesława Sobolewskiego]] (przewodniczący), [[Gustaw Simon]], oraz robotników Maksymiliana Gromadzkiego (fabryka [[Lilpop, Rau i Loewenstein]]), Edmunda Bernatowicza ([[Fraget|Fabryka Wyrobów Platerowanych Frageta]])i Jana Szczeblewskiego (Zwiazek im. Kilińskiego)<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Monasterska |imię=Teresa |tytuł=Narodowy Związek Robotniczy 1905-1920 |tom=|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa |rok=1973 |strony=31}}</ref>.
 
W 1906 NZR liczył 15.961 członków, zaś w 23.000 zorganizowanych<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Monasterska |imię=Teresa |tytuł=Narodowy Związek Robotniczy 1905-1920 |tom=|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa |rok=1973 |strony=40}}</ref>.
 
Na VI Zjeździe NZR w Warszawie we wrześniu 1908, doszło do zerwania z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]], przeciwstawiając się prorosyjskiej orientacji i lojalistycznej polityce [[Koło Polskie w Dumie|Koła Polskiego w Dumie]], w skład którego wchodzili członkowie legalnego [[Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne|Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego]]. W skład nowego Zarządu Głównego weszli: [[Adam Chądzyński]] (przewodniczący), Witold Wolski, [[Stanisław Arczyński]], Władysław Malangiewicz, Wincenty Michalak, [[Jan Stanisław Jankowski]], [[Marian Rapacki (spółdzielca)|Marian Rapacki]], Adam Radlicki i [[Antoni Kaczorowski]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Monasterska |imię=Teresa |tytuł=Narodowy Związek Robotniczy 1905-1920 |tom=|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa |rok=1973 |strony=78}}</ref>.
 
NZR reprezentował [[Polska przed wybuchem I wojny światowej#Orientacja proaustriacko-niepodległościowa|orientację proaustriacką]]. W 1912 wszedł w skład [[Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych|Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych]]. Związek inspirował działanie [[Polskie Związki Zawodowe|Polskich Związków Zawodowych]]. W 1920 wraz z [[Narodowe Stronnictwo Robotników|Narodowym Stronnictwem Robotników]] utworzył [[Narodowa Partia Robotnicza|Narodową Partię Robotniczą]].
 
Organy prasowe: "Sprawa Robotnicza", "Niepodległość".
Linia 16:
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko=Monasterska |imię=Teresa |tytuł=Narodowy Związek Robotniczy 1905-1920 |tom=|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa |rok=1973 |strony=}}
 
[[Kategoria:Narodowy Związek Robotniczy|!]]
[[Kategoria:Partie polskiego ruchu narodowego]]
[[Kategoria:Polityczne organizacje w Królestwie Kongresowym]]