Geografia Madagaskaru: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 36492448 autora 83.5.77.108, usuwam pustą sekcj
infobox, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Wyspa infobox
[[Plik:Ma-map.png|thumb|250px|Mapa Madagaskaru]]
[[Plik: |zdjęcie = Satellite image of Madagascar in September 2003.jpg|thumb|250px|Zdjęcie satelitarne Madagaskaru]]
 
|opis_zdjęcia = Zdjęcie satelitarne we wrześniu 2003 r.
'''Madagaskar''' – wyspa leżąca na wschód od południowej części [[Afryka|Afryki]], na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]]. Od Afryki oddziela go szeroki na około 500 km [[Kanał Mozambicki]]. Madagaskar jest [[Lista wysp świata według powierzchni|czwartą co do wielkości]] wyspą świata.
|nazwa = Madagaskar
|państwo = MDG
|kontynent =
|archipelag =
|morze = [[Ocean Indyjski]]
|wielkość = 587 040
|miejscepow = 4
|rok = 2010
|populacja = 21 281 844
|gęstość = 36,25
|stopniE = 47 |minutE = |sekundE =
|stopniS = 20 |minutS = |sekundS =
|kod mapy = Afryka
|mapa_wyspy = Plik:Madagascar topo.jpg
|galeria_commons = Category:Madagascar
}}
'''Madagaskar''' – wyspa leżąca na wschód od południowej części [[Afryka|Afryki]], na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]]. Od Afryki oddziela go szeroki na około 500 km [[Kanał Mozambicki]]. Madagaskar jest [[Lista wysp świata według powierzchni|czwartą co do wielkości]] wyspą świata. Zajmuje ją niepodległe państwo [[Madagaskar]].
 
== Powierzchnia i granice ==
Powierzchnia wyspy to 587  040 km²., Długośćma wyspyona długość 1500 km, i szerokość 450 km. MadagaskarLinia jestbrzegowa wyspą, którego linia brzegowaMadagaskaru liczy 4828 km. Od zachodu przez wody terytorialne graniczy z [[Mozambik]]iem, na północny zachód od wyspy leży [[Majotta]] w odległości 280 km. Natomiast na wschód od Madagaskaru w odległości 670 km leży [[Reunion]].
 
Rozciągłość wyspy: N-S – 1580 km; W-E – 570 km.
 
== Budowa geologiczna i rzeźba ==
[[Plik:Madagascar topo.jpg|thumb|Mapa roślinności i mapa hispometryczna]]
Madagaskar według teorii podziału kontynentów jest częścią dawnego kontynentu- [[Gondwana|Gondwany]]. Wschodnią część wyspy zbudowana jest ze skał krystalicznych; cokół [[prekambr]]yjski tworzą [[skały metamorficzne]], które są przykryte osadami pochodzącymi z górnego [[karbon]]u po czasy współczesne. Wiek najstarszych skał Madagaskaru szacuje się na 2,6 mld lat. Skały te leżą w południowej części wyspy. Drugi pokład tych starych skał znajduje się w północno-wschodniej części Madagaskaru. W skład tych skał wchodzą min. [[granit]]y i [[łupki kwarcytowe]]. Na Madagaskarze nie ma obecnie czynnych [[wulkan]]ów, ale dużo jest śladów dawnej aktywności wulkanicznej.
 
Linia 25 ⟶ 41:
 
== Klimat ==
[[Plik:Satellite image of Madagascar in September 2003.jpg|thumb|250px|Zdjęcie satelitarne Madagaskaru]]
Na zmienność klimatu na Madagaskarze zasadniczy wpływ mają rozciągłość południkowa oraz rzeźba terenu, które determinują dużą różnorodność klimatyczną oraz z drugiej strony wyspiarskie położenie powodujące, że różnice są łagodzone przez Ocean Indyjski i Kanał Mozambicki<ref name="Martyn229">{{cytuj książkę |nazwisko = Martyn| imię = Danuta| tytuł = Klimaty Kuli Ziemskiej| wydawca = PWN| miejsce = Warszawa| rok = 1995| strony = 229| isbn =}}</ref>. W okresie zimowym na półkuli południowej przeważa [[pasat]] południowo-wschodni. Latem zaś pobliski [[Niż Równikowy]] sprawia, że znaczna część wyspy znajduje się w zasięgu wiatru z północy zwanego [[monsun]]em. Skutkiem takich zmian atmosferycznych jest występowanie na wyspie dwóch wyraźnych pór roku. Są to [[pora deszczowa]], która trwa od listopada do kwietnia i [[pora sucha]] zaczynająca się w maju i trwająca do końca października.
 
Linia 44 ⟶ 59:
Madagaskar ma ogólnie dobre warunki insolacyjne, jednakże są bardzo zróżnicowane. Na terenie większości kraju usłonecznienie sięga 60-70% w najlepszych pod tym względem terenach na północy usłonecznienie względne dochodzi do 84%. Natomiast na najbardziej pochmurnych terenach (Andapa w górach) wynosi zaledwie 39%. Roczna liczba godzin słonecznych na zachodnim wybrzeżu jest największa i wynosi często ponad 3200 godzin (około 8,7 godzin dziennie) dochodząc nawet do 3610 godzin w Toliarze (9,89 godzin dziennie) natomiast w górach na północnym wschodzie jest najniższa spadając poniżej 1500 godzin rocznie. Jeśli chodzi o zmiany roczne to nie są zbyt zróżnicowane szczególnie na w środkowym równoleżnikowym pasie w na wschodzie [[Anatalaha|Anatalesze]] oraz na zachodzie w [[Toliara|Toliarze]]. Największa różnica występuje na północy gdzie różnica pomiędzy najbardziej słonecznym a najmniej słonecznym miesiącem wynosi 166 godzin (około 5,5 godziny dziennie). Zróżnicowane warunki przekładają się na wielkość dopływu energii słonecznej wahającej się od 5862 do 7536 <math>\frac{MJ}{m^{2}}</math><ref name="Martyn229"/>.
 
<!-- NARAZIENAR AZIE BUDUJE NA PODSTAWIE KSIĄŻKI TU NIE MA PRZYPISÓW WIĘC RACZEJ NIE WYKORZYSTAM
Istnienie ciągnącego się z południa na północ Płaskowyżu Centralnego stanowi barierę dla [[wiatr]]ów wschodnich. To oznacza, że kraj dzieli się na część wschodnią- dowietrzną i zachodnią- zawietrzną.