Burak zwyczajny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
anulowanie, tego typu strony nie są wiarygodnym źródłem opisów pseudomedycznych
Linia 33:
=== Zastosowanie ===
* [[Rośliny uprawne|Roślina uprawna]]: Od kiedy to tylko było możliwe, próbowano uszlachetnić buraka, tak by w zależności od potrzeby wytwarzał większy korzeń lub większe liście. Obecnie jest uprawiany na wszystkich kontynentach i w wielu odmianach. Po raz pierwszy o buraku wspomina jeden z dokumentów pochodzących z [[Babilonia|Babilonii]]. W roku 722 p.n.e. uprawiano go w ogrodach króla Meodaka-baladana, pod nazwą ''selqu''. Około 400 p.n.e. uprawiano buraki w Grecji, a 200 lat później dotarły one na tereny republiki rzymskiej. W czasach [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]] i przez resztę średniowiecza uprawiany był burak ćwikłowy jako warzywo liściaste we Francji i Italii, a w Niemczech od XII wieku. W XV wieku odmiana czerwona buraka zawędrowała do Włoch. W [[1583]] opisano po raz pierwszy w sposób naukowy kilka uprawianych wtedy odmian. W [[1747]] Andreas Sigismund Marggraf odkrył w burakach [[sacharoza|sacharozę]]. W [[1753]] [[Karol Linneusz]] opisał wszystkie gatunki i podgatunki buraków oraz nadał im nazwy łacińskie, obowiązujące do dziś. W [[1801]] Franz Carl Achard rozpoczął produkcję [[cukier buraczany|cukru buraczanego]], na Śląsku. Od [[1830]] rozpoczęto hodowlę buraków według cech zewnętrznych takich jak wielkość korzenia i forma. Olbrzymi wpływ na produkcję buraków miała teoria mineralnego odżywiania roślin, którą ogłosił [[Justus von Liebig]] (1803-1873). W [[1924]] r, Austriak Waldecker rozpoczął pierwsze doświadczenia z otoczkowaniem nasion buraka. W [[1934]] r. w miejscowości Bordonos w ZSRR odkryto po raz pierwszy pojedyncze jednonasienne rośliny buraków.
* [[Warzywa|Warzywo]] uprawiane w celach spożywczych.
* [[Warzywa|Warzywo]] uprawiane w celach spożywczych. W buraku występuje aż ok. 200mg betaniny na 100g korzenia. Picie soku z czerwonych buraków opóźnia proces utleniania lipoprotein cholesterolu LDL. Burak zawiera takie pierwiastki jak rubid i cez. Oprócz tego zawiera witaminę B6, kwas foliowy, witaminę B12 przez co zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/burak-warzywo-ktore-oczyszcza-organizm_39041.html | tytuł=Burak-oczyszczanie organizmu dzięki burakowi | data dostępu=2013-27-05 | autor=Karolina Malecka | rok=2013 | język=pl}}</ref>.
* [[rośliny pastewne|Roślina pastewna]].
* Wykorzystywany w przemyśle cukrowniczym do produkcji cukru
[[Plik:Ropa Euromaus 2.jpg|thumb|widthpx|Ładowarko-czyszczarka pobiera buraki z pryzmy, oczyszcza je i ładuje na pojazd]]
 
=== Zmienność ===
* Botanicy wyróżniają 3 podgatunki<ref name=grin>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2011-03-15}}</ref>: