Zbyszyce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
drobne techniczne, drobne merytoryczne
Linia 6:
|dopełniacz wsi =
|zdjęcie = Zbyszyce, church 01.jpg
|opis zdjęcia = [[Kościół św. Bartłomieja w Zbyszycach]]
|województwo = [[Województwo małopolskie|małopolskie]]
|powiat = [[Powiat nowosądecki|nowosądecki]]
Linia 33:
 
Zbyszyce istniały już w XIII w. Parafia i kościół (pod wezwaniem św. Wojciecha) powstały w połowie XIII w. (1242), a pierwszy o niej zapis pochodzi z 1326. Do zbyszyckiej parafii należały też [[Jelna (województwo małopolskie)|Jelna]], [[Kobyle]] i Lipie.
[[Plik:Zbyszyce dwor.jpg|left|thumb|[[Zespół dworski w Zbyszycach|Dworek]] z przełomu XVIII i XIX w]]
Wieś rozwijała się jako ogniwo szlaku handlowego z [[Kraków|Krakowa]] na [[Węgry]]. Podobno w 1416 lokowano tutaj miasto na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Nie jest to jednak pewne, gdyż zapis mógł dotyczyċ miejscowości [[Byszyce]] koło [[Wieliczka|Wieliczki]].
W XVI w. działali tutaj polscy [[arianizm|arianie]] ([[bracia polscy]]). Do 1813 było to miasteczko z rynkiem, ze zwartą zabudową z 200 domami, liczyło 2,5 tys. mieszkańców. Posiadało [[browar]], [[gorzelnia|gorzelnię]], karczmę z zajazdem i posterunek żandarmerii. Odbywały się tu [[jarmark]]i wyznaczone na dzień św. Idziego.
 
Po katastrofalnej powodzi z lipca 1813, kiedy woda zabrała 30 domów, Zbyszyce nie podniosły się z upadku, i choċ z prawami miejskimi, de facto były wsią. W latach 90. XIX w. liczyły 52 domy i 366 mieszkańców. Po raz ostatni w dokumentach jako miasto wspomniane jest w 1919.
 
W 1934 kolejna powódź zniszczyła Zbyszyce. Podjęto wówczas decyzję o budowie zbiornika wodnego w [[Rożnów (województwo małopolskie)|Rożnowie]]. Ostatecznie, po wypełnieniu zbiornika wodą, ze Zbyszyc ocalał tylko zabytkowy kościół św. Bartłomieja z XV w. i [[Zespół dworski w Zbyszycach|zespół dworski]] z przełomu XVIII i XIX w. Dzisiaj w miejscu rynku i głównej części Zbyszyc jest tafla jeziora.
 
== Bibliografia ==