Wojny arabsko-bizantyńskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zgłoszenie do usunięcia lub do naprawy
m drobne merytoryczne
Linia 1:
{{DNU|artykuł|podstrona=2013:06:26:Wojna Bizancjum z Arabami}}
'''Wojny arabsko-bizantyńskie''' – szereg konfliktów zbrojnych w VII–X wieku pomiędzy [[Kalifat Islamski|kalifatem arabskim]] [[Umajjadzi|Umajjadów]] i [[Abbasydzi|Abbasydów]] z jednej strony a [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwem Bizantyńskim]] z drugiej o panowanie w [[Anatolia|Azji Mniejszej]], [[Kaukaz Południowy|Zakaukaziu]] i na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]].
W latach [[634]] - [[641]] ziemie [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwa Bizantyjskiego]] zostały zagrożone najazdem arabskim. Początkowo [[Arabowie]] zadowalali się łupieniem bogatych ziem [[Syria|Syrii]] cesarskiej i [[Mezopotamia|Mezopotamii]]. Natrafili jednak na tak słaby opór ze strony cesarstwa, że szybko zapragnęli podbić jak największą ilość ziem.
 
Początek wojen sięga lat trzydziestych VII wieku, gdy [[Arabowie]] rozpoczęli swoją ekspansję na zachód, zagrażając granicom cesarstwa. W latach 668–669, 673–678 i 716–717, mając wsparcie od strony morza, oblegali [[Konstantynopol]]. W 739 roku cesarz [[Leon III Izauryjczyk]] rozbił ich pod [[Afyon]]em i zmusił do wycofania się z Azji Mniejszej. W IX wieku wojny bizantyjsko-arabskie toczyły się przeważnie na pograniczu wschodnim wzdłuż ufortyfikowanej przez Arabów linii [[Armenia]]–północna [[Syria (prowincja rzymska)|Syria]]. Cesarstwo jednocześnie umocniło swoją granicę wschodnią, budując własne twierdze. Wzajemnej eksploracji terenów sprzyjały powstania ludowe. Dla przykładu, rebelia [[Babek Hürremi|Babeka]] pozwoliła Bizantyńczykom wtargnąć w głąb kalifatu, a powstanie [[Tomasz Słowianin|Tomasza Słowianina]], który pertraktował z Arabami, umożliwiło kalifatowi najechać terytoria w Azji Mniejszej. W 838 roku kalif [[Al-Mutasim]] zdobył [[Amoria|Amorię]] [[Frygia|frygijską]]. Planował oblężenie Konstantynopola, jednak wycofał się z powodu niekorzystnej sytuacji politycznej w swoim państwie.
W roku [[634]] Arabowie uderzyli na Syrię i [[Palestyna|Palestynę]] a pod [[Jerozolima|Jerozolimą]] rozbili armię cesarską. Rok później zdobyli [[Damaszek]].
 
W wyniku działań na morzu arabskich flot syryjskiej i północno-afrykańskiej Bizancjum w 823 roku utraciło [[Cypr (wyspa)|Cypr]], w latach 827–878 – [[Sycylia|Sycylię]], w połowie IX wieku – [[Malta|Maltę]] i inne ważne porty w [[Włochy|Italii]] południowej. W 902 roku Arabowie zdobyli bizantyjski port na Sycylii i [[Reggio di Calabria|Region]] na wybrzeżu [[Cieśnina Mesyńska|Cieśniny Mesyńskiej]]. Na przełomie IX i X wieku piraci arabscy z Cypru systematycznie łupili wybrzeża [[Peloponez]]u i [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]]. W 904 roku zniszczyli [[Saloniki|Tesaloniki]].
Cesarz [[Herakliusz (cesarz bizantyjski)|Herakliusz]] wystąpił zbrojnie przeciwko najeźdźcom, jednak został pokonany przez wodza arabskiego [[Chalid ibn al-Walid|Chalida]] w [[Bitwa nad rzeką Jarmuk|bitwie nad rzeką Jarmuk]] ([[20 sierpnia]] [[636]]). Po tej klęsce cesarz opuścił Syrię. Wkrótce padły Jerozolima i [[Antiochia (Turcja)|Antiochia]] ([[638]]).
 
Po upadku kalifatu Abbasydów Bizancjum częściowo odzyskało terytoria w Syrii północnej. W XI wieku na wschodzie pojawiła się nowa potęga – [[Seldżukidzi]], którzy rozpoczęli swoją ekspansję na zachód, zagrażając cearstwu<ref>Е. А. Беляев, [http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/1008/%D0%90%D0%A0%D0%90%D0%91%D0%9E ''Арабо-византийские войны''], Советская историческая энциклопедия.</ref>.
Kolejnym etapem kampanii Arabów był [[Egipt]], gdzie zdobyli oni [[Babilon]] oraz [[Aleksandria|Aleksandrię]]. W roku [[641]] zmarł Herakliusz co wywołało kryzys polityczny w osłabionym najazdami państwie.
 
{{Przypisy}}
Kolejna fala najazdów arabskich spadła na cesarstwo po śmierci cesarza [[Konstans II (cesarz bizantyjski)|Konstansa II]] w roku [[668]]. Arabowie zablokowali [[Konstantynopol]] w latach [[673]] - [[677]]. Miasto uratowało się dzięki nowemu wynalazkowi, broni zwanej [[ogień grecki|greckim ogniem]] - mieszanki zapalającej niszczącej statki nieprzyjacielskie. W końcu kalif Moawija zawarł z cesarstwem traktat pokojowy zobowiązując się płacić [[Danina|trybut]] z Syrii.
 
 
'''Wojna Bizancjum z Arabami 634-641'''
*[[634]] [[Bitwa pod Rabbath Moab]]
*[[634]] Bitwa pod Gazą
*[[634]] Bitwa pod Adschadain
*[[634]] Bitwa pod Homs
*[[636]] Bitwa pod Dschabią
*[[636]] [[Bitwa nad rzeką Jarmuk]]
*[[638]] Oblężenie Jerozolimy
*[[640]] Oblężenie Pelusium
*[[640]] Bitwa pod Heliopolis
*[[641]] Oblężenie Cezarei
 
[[Kategoria:Bizancjum]]
[[Kategoria:Wojny w Azji|Bizancjum z Arabami, Wojna]]
[[Kategoria:Wojny w średniowieczu]]