Gimnastyka sportowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Gimnastyka sportowa kobiet: ilustracja, linki zewnętrzne
m drobne redakcyjne
Linia 10:
}}
 
'''Gimnastyka sportowa''' (ang. ''artistic gymnastics'', łac. ''gymnos'' – nagi) - jedna z odmian [[gimnastyka|gimnastyki]], z tradycjami sięgającymi [[Starożytność|starożytności]]. Gimnastycy sportowi wykonują, na różnych przyrządach gimnastycznych, krótkie układy ćwiczeń (trwające mniej więcej od 30 do 90 sekund a przy skokach przez stół gimnastyczny jeszcze krócej). Sport ten zarządzany jest przez [[Międzynarodowa Federacja Gimnastyczna|Międzynarodową Federację Gimnastyczną]], która określa zasady punktacji i reguluje wszystkie sprawy związane z międzynarodowym współzawodnictwem elity zawodników gimnastyki sportowej. W poszczególnych krajach sprawy związane z tym sportem regulują krajowe związki sportowe. Gimnastyka sportowa jest popularnym [[Sport widowiskowy|sportem widowiskowym]] szczególnie podczas [[Letnie igrzyska olimpijskie|letnich igrzysk olimpijskich]] i podczas wielu innych imprez współzawodnictwa sportowego.
 
==Historia==
Linia 31:
Gimnastyka sportowa kobiet weszła do programu igrzysk olimpijskich jako konkurencja zespołowa w roku [[1928]]. Gimnastyka sportowa kobiet w swej obecnej formie pojawiła się po raz pierwszy na zawodach 12-tych Mistrzostw Świata w gimnastyce sportowej w [[1950]] roku. Wprowadzono wówczas konkurs zespołowy, wielobój i konkurencje na poszczególnych przyrządach. Indywidulana konkurencja wieloboju gimnastyki sportowej kobiet pojawiła się już na 10-tych Mistrzostwach Świata w [[1934]] roku. Formę przyjętą na zawodach 12-tych Mistrzostw Świata wprowadzono następnie na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach w [[1952]] roku i taka forma zawodów olimpijskich pozostaje niezmieniona do dziś.
 
Pierwsze zwyciężczynie zawodów w kobiecej gimnastyce sportowej miały zwykle około 20 lat - wiele z nich, zanim zaczęły uprawiać ten sport, przez wiele lat uczyły się [[balet|baletu]]. [[Łarysa Łatynina]] pierwsza wielka gimnastyczka ze [[ZSRR|Związku Radzieckiego]] zdobyła swoj pierwszy medal olimpijski w wieku 22 lat, drugi w wieku 26 lat a w [[1958]] roku, będąc w ciąży, zdobyła Mistrzostwo Świata. Gimnastyczka z Czech [[Věra Čáslavská]], kolejna dwukrotna zwyciężczyni olimpijskich wielobojów gimnastyki sportowej, zaczęła zdobywać swoje złote medale po ukończeniu 22 roku życia.
 
W latach 70. XX wieku średni wiek zawodniczek startujących na olimpiadach zaczął się obniżać. Choć również w latach 60. XX wieku nie było czymś niesłychanym by w zawodach takich startowały nastolatki (na przykład [[Ludmilla Tourischeva]] miała 16 lat podczas swojego pierwszego startu na olimpiadzie w [[1968]] roku). Jednak udział coraz młodszych gimnastyczek powoli stawał się normą a przy tym zwiększał się poziom trudności tego sportu. Mniejsze, lżejsze dziewczęta z reguły uzyskiwały lepsze wyniki w coraz trudniejszych elementach akrobatycznych wymaganych przez zmieniony system punktowania. 58-y kongres [[Międzynarodowa Federacja Gimnastyczna|Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej]], który odbył się w lipcu [[1980]] roku, tuż przed igrzyskami olimpijskimi, podjął decyzję o podniesieniu granicy minimalnego wieku uprawniającego do startu w głównych międzynarodowych zawodach seniorów z ukończonych 14 na 15 lat. Zmiany te weszły w życie dwa lata później ale nie zlikwidowały istniejącego wówczas problemu. Do czasu igrzysk olimpijskich w Barcelonie ([[1992]]) elitę zawodniczą w gimnastyce sportowej kobiet stanowiły prawie wyłącznie tzw. ''piksy'' - nastolatki w wieku przed [[Pokwitanie|pokwitaniem]] i z niedowagą. Coraz częściej pojawiały się głosy kwestionujace faktyczny dobrostan zawodniczek, które uprawiają ten sport. W odpowiedzi na zarzuty [[Międzynarodowa Federacja Gimnastyczna]] w [[1997]] roku podniosła granicę minimalnego wieku uprawniającego do startu w elitarnych międzynarodowych zawodach do ukończonych lat 17-tu. Zmieniono również nieco zasady punktowania, ewoluowały też popularne opinie o tym sporcie w efekcie czego znów na zawodach najwyższej rangi pojawiły się starsze zawodniczki. Mimo, że średni wiek elity zawodniczek gimnastyki sportowej ciągle mieści się w przedziale od środkowych do poźnych lat nastoletnich a ich wzrost i waga jest poniżej średniej to coraz częściej widzi się gimnastyczki startujące w zawodach już znacznie po ukończeniu 20 lat. Na Mistrzostwach Świata w [[Melbourne]] w 2005 roku, srebrna medalistka w skoku [[Oksana Chusowitina]] była 30-letnią matką i w [[2008]] roku na olimpiadzie ponownie odniosła sukces zdobywając srebrny medal w wieku lat 33. Na igrzyskach olimpijskich w [[2004]] roku kapitanami zarówno zespołu amerykanek (drugie miejsce) jak i rosjanek (trzecie miejsce) były kobiety w wieku około 25 lat a kilka innych reprezentacji (Australia, Francja, Kanada) posiadało w swoim składzie wiele starszych zawodniczek.
 
== Konkurencje ==
Linia 122:
 
== Punktowanie ==
Punktację poszczególnych ćwiczeń prowadzi się wgwedług dość skomplikowanego systemu. Przepisy składają się z dwóch głównych części, jedną część jest tekstowa, druga zawiera tabele z rysunkami - jak wyglądają poszczególne elementy.
 
Zespół sędziowski to
* sędziowie "D" (difficulty / wycena trudności ćwiczenia) oraz
* "E" (execution / potrącenia, błędy).
W zaleźności od rangi zawodów i moźliwości organizatora, liczba sędziów jest róźna, jednak na zawodach rangi światowej liczy dwóch sędziów D (D1-kordynator/arbiter + D2), którzy ustalają wartość ćwiczenia oraz 6 sędziów E - których głównym zadaniem jest liczenie i wycena błędów. Sędzia główny (D1) rozwiązuje równieź przypadki sporne. Aby ustalić notę końcową, od wartości układu - obliczonej przez sędziów "D" odejmuje się średnią błędów obliczonych przez 4 sędziów "E" - odrzuca się najniższą i najwyższą ocenę, Jeśli różnica między środkowymi notami jest zbyt duża, arbitrowiearbitrzy powinni ją zmodyfikować. W przypadku dalszej znacznej różnicy, sędzia główny moźe zmodyfikować sporne oceny.
 
{{fakt|Ćwiczenia ruchowe są oficjalnie podzielone wg stopnia trudności. Ocena sędziów bywa kształtowana na podstawie presji publiczności, fascynacji utytułowanymi mistrzami, układami między krajami, kolejnością występowania zawodników. Dlatego też klasyfikacje w gimnastyce nie zawsze są do końca sprawiedliwe. Zdarzają się też przekupstwa sędziów.|data=2012-07}} Obecne przepisy (po 2004 roku) dają dużo mniejsze pole do manipulacji niż wersja używana do Igrzysk w Atenach (2004). Ćwiczenia są dodatkowo rejestrowane (na kamery wideo) i dostępne dla sędziów podczas zawodów, dzięki czemu sytuacje sporne sędziowie mogą rozwiązać obiektywniej.