Laktoza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
m →Własności i metabolizm: drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 82:
Chemicznie jest to bezbarwna substancja stała o [[temperatura topnienia|temperaturze topnienia]] 225 °C, rozpuszczalna w [[woda|wodzie]], słabo rozpuszczalna w [[Alkohole|alkoholu]] i nierozpuszczalna w [[etery|eterze]].
Zawartość laktozy w mleku:
* [[mleko krowie]] – 4,5%
* mleko ludzkie – 5,5 do 7,5%
Linia 88:
W jelicie cienkim ssaków [[Enzymy|enzym]] [[laktaza]] rozkłada laktozę na [[cukry proste]], które ulegają wchłanianiu (absorpcji jelitowej). Najwyższa aktywność laktazy występuje u noworodków i niemowląt w okresie karmienia piersią, później stopniowo zmniejsza się z wiekiem i u większości osób dorosłych osiąga zaledwie 10% aktywności pierwotnej.
Najczęściej spotykanym schorzeniem jest pierwotny niedobór laktazy typu dorosłych, a także wtórny niedobór laktazy spowodowany działaniem czynników chorobotwórczych na błonę śluzową jelita cienkiego. Wyjątkowo rzadko zdarza się genetycznie uwarunkowany wrodzony niedobór laktazy.
U części [[Europa|Europejczyków]] i osób pochodzenia europejskiego dzięki specyficznej [[mutacja|mutacji]] również część osób dorosłych jest w stanie trawić laktozę. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców Europy północnej i środkowej, którzy mogą pić mleko przez całe życie. Blisko 85% dorosłych mieszkańców Europy północnej nie ma problemów z przyswajaniem laktozy. Na przykład w [[Szwecja|Szwecji]] obdarzonych tą mutacją jest prawie 100% mieszkańców, w krajach na wysokości [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] – 95%. Szeroko rozprzestrzenioną zdolność trawienia laktozy mają też niektóre szczepy [[afryka]]ńskie, których kultura związana jest z hodowlą [[bydło|bydła]]. Natomiast u ludności z innych częściach świata zdolność do trawienia mleka znacznie spada po okresie niemowlęcym. Im dalej na południe od [[Skandynawia|krajów skandynawskich]], tym mniejsza tolerancja laktozy u dorosłych.▼
<!-- BRAK ŹRÓDEŁ i ta tematyka powinna znaleźć się w haśle nietolerancja laktozy
▲U części [[Europa|Europejczyków]] i osób pochodzenia europejskiego dzięki specyficznej [[mutacja|mutacji]] również część osób dorosłych jest w stanie trawić laktozę. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców Europy północnej i środkowej, którzy mogą pić mleko przez całe życie. Blisko 85% dorosłych mieszkańców Europy północnej nie ma problemów z przyswajaniem laktozy. Na przykład w [[Szwecja|Szwecji]] obdarzonych tą mutacją jest prawie 100% mieszkańców, w krajach na wysokości [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] – 95%. Szeroko rozprzestrzenioną zdolność trawienia laktozy mają też niektóre szczepy [[afryka]]ńskie, których kultura związana jest z hodowlą [[bydło|bydła]]. Natomiast u ludności z innych częściach świata zdolność do trawienia mleka znacznie spada po okresie niemowlęcym. Im dalej na południe od [[Skandynawia|krajów skandynawskich]], tym mniejsza tolerancja laktozy u dorosłych.-->
Na podstawie przeprowadzonych badań naukowych ocenia się, że w Polsce u 17-37% populacji dorosłej występuje niedobór laktazy, co może prowadzić do występowania objawów [[Nietolerancja laktozy|nietolerancji laktozy]]<ref name="hutyra">{{cytuj pismo | nazwisko = Hutyra | imię = Tomasz | autor = | autor link = | nazwisko2 = Iwańczak | imię2 = Barbara |autor2 = | autor link2 = | nazwisko3 = | imię3 = | autor3 = | autor link3 = | nazwisko4 = | imię4 = | autor4 = | autor link4 = | nazwisko5 = | autor5 = | autor link5 = | tytuł = Nietolerancja laktozy: patofizjologia, objawy kliniczne, rozpoznanie i leczenie | url = http://pml.strefa.pl/ePUBLI/152/14.pdf | czasopismo = Pol. Merk. Lek. | adres czasopisma = | oznaczenie = | wolumin = XXVI | wydanie = 152 | strony = 148 | data = | rok = 2009 | miesiąc = | odpowiedzialność = | wydawca = | miejsce = | issn = | doi = | doietykieta = | pmid = 19388523 | oclc = | bibcode = | id = | cytat = | język = | data dostępu = | odn = }}</ref>.
== Otrzymywanie i wykorzystanie ==
▲Nie dotyczy to produktów mlecznych, jak np. [[zsiadłe mleko]], [[kefir]], [[jogurt]] czy [[ser]]y, w których na skutek [[fermentacja|procesów fermentacyjnych]] z udziałem bakterii mlekowych obecność laktozy jest znacznie ograniczona, gdyż ulega przetworzeniu na [[kwas mlekowy]].
Laktozę otrzymuje się z [[serwatka|serwatki]] podczas produkcji [[ser]]a. Stosowana jest w [[farmaceutyka|przemyśle farmaceutycznym]] jako wypełniacz, w lecznictwie, [[przemysł spożywczy|przemyśle spożywczym]] i w [[pirotechnika|pirotechnice]]. Jest najczęściej
▲Laktozę otrzymuje się z [[serwatka|serwatki]] podczas produkcji [[ser]]a. Stosowana jest w [[farmaceutyka|przemyśle farmaceutycznym]] jako wypełniacz, w lecznictwie, [[przemysł spożywczy|przemyśle spożywczym]] i w [[pirotechnika|pirotechnice]]. Jest najczęściej używanym środkiem rozcieńczającym (''excipiens'') w [[Receptura (przepis)|recepturze]] [[apteka|aptecznej]]. Służy do sporządzania [[rozcierki|rozcierek]] (''triturationes''), w celu uzyskania określonego stężenia substancji czynnej lub jako zabezpieczenie proszków silnie wilgotniejących<ref name="Modrzejewski">{{Cytuj książkę |nazwisko=Modrzejewski|imię=Feliks|tytuł=Farmacja stosowana, podręcznik dla studentów farmacji, wydanie V|data=1977|wydawca=Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich|miejsce=Warszawa|isbn=|strony=385}}</ref>.
Koncentrat laktozowy uzyskiwany z serwatki jest używany do skarmiania [[Świnia domowa|trzody chlewnej]].
| |||