Ulica Bednarska w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, , drobne redakcyjne
dodanie źródła, + zdjęcie, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 28:
{{Ulica infobox/przebieg|KT|0|500m|[[Krakowskie Przedmieście w Warszawie|Krakowskie Przedmieście]]}}
}}
[[Plik:Łaźnia Teodozji Majewskiej ul. Bednarska.JPG|thumb|Łaźnia Teodozji Majewskiej]]
'''Bednarska''' − ulica w [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieściu]] [[Warszawa|Warszawy]].
 
Linia 34 ⟶ 35:
 
== Historia ==
Jeszcze przed powstaniem Warszawy znajdował się w tym miejscu [[wąwóz]] strumienia, wzdłuż którego prowadziła ścieżka nad [[Wisła|Wisłę]]. Z czasem strumień zamienił się w ściek i lokalne wysypisko śmieci dla mieszkańców miasta. Gdy w [[XV wiek]]u w okolicy powstały pierwsze zabudowania, drogę nazwano ulicą Gnojową, gdyż tędy wywożono śmieci i gnój z miasta<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 51 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>. Obecną nazwę ulica otrzymała przed rokiem 1743, gdyż w swojej górnej części była zabudowana domami zamieszkałymi przez rzemieślników, zapewne głównie przez [[Bednarstwo|bednarzy]]<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Handke | imię = Kwiryna | tytuł = Dzieje Warszawy nazwami pisane | wydawca = Muzeum Historyczne m.st. Warszawy | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 137 | isbn = 978-83-62189-08-3}}</ref>. Oficjalnie nazwa została nadana w 1770 roku.
 
W latach 1775-18641775−1864 ulica była ważną [[Arteria komunikacyjna|arterią komunikacyjną]] jako droga dojazdowa do [[Most łyżwowy|mostu łyżwowego]] zwanego [[Most Ponińskiego|Mostem Ponińskiego]]. Bednarska została wówczas [[Bruk|wybrukowana]] i odnowiona. W 1775 roku nad samą rzeką wybudowano łaźnie kasztelana łukowskiego [[Jacek Jezierski (kasztelan)|Jacka Jezierskiego]], które stały się popularnym miejscem spotkań. Z początkiem [[XIX wiek]]u na Bednarskiej wybudowano [[Klasycyzm|klasycystyczne]] [[Kamienica (architektura)|kamienice]], w których otwarto kilka hoteli, m.in. Nadwiślański pod nr 6, Bawarski pod nr 7, Podlaski pod nr 11, Mazowiecki pod nr 11 oraz Smoleński pod nr 31. Ich autorami byli popularni wówczas [[Architekt|architekci]], tacy jak [[Antonio Corazzi]], [[Jan Jakub Gay]], [[Alfons Kropiwnicki]], [[Fryderyk Albert Lessel]], [[Adolf Schuch]] i [[Szymon Bogumił Zug]]. Najdroższym i najbardziej eleganckim był Hotel Bawarski, który w połowie XIX wieku cieszył się dużą popularnością i regularnie gościł m.in. artystów z tzw. [[Cyganeria Warszawska|cyganerii warszawskiej]].
 
Na początku [[XIX wiek]]u na Bednarskiej wybudowano [[Klasycyzm|klasycystyczne]] [[Kamienica (architektura)|kamienice]], w których otwarto kilka hoteli, m.in. Nadwiślański pod nr 6, Bawarski pod nr 7, Podlaski pod nr 11, Mazowiecki pod nr 11 oraz Smoleński pod nr 31. Ich autorami byli popularni wówczas [[Architekt|architekci]], tacy jak [[Antonio Corazzi]], [[Jan Jakub Gay]], [[Alfons Kropiwnicki]], [[Fryderyk Albert Lessel]], [[Adolf Schuch]] i [[Szymon Bogumił Zug]]. Najdroższym i najbardziej eleganckim był Hotel Bawarski, który w połowie XIX wieku cieszył się dużą popularnością i regularnie gościł m.in. artystów z tzw. [[Cyganeria Warszawska|cyganerii warszawskiej]].
Ranga ulicy zmalała w 1864 roku wraz z otwarciem [[Most Kierbedzia|Mostu Kierbedzia]]. Nowa przeprawa, wraz z [[Wiadukt Pancera w Warszawie|wiaduktem Pancera]], połączyła [[Plac Zamkowy w Warszawie|Plac Zamkowy]] z [[Praga (Warszawa)|Pragą]], co spowodowało iż Bednarska stała się spokojną ulicą na uboczu. Życie towarzyskie w znacznym stopniu przeniosło się na [[Krakowskie Przedmieście w Warszawie|Krakowskie Przedmieście]], większość hoteli zamknięto, zaś w dawnym Bawarskim otworzono [[dom publiczny]]. Mimo to na Bednarskiej sporadycznie pojawiały się nowe inwestycje, m.in. wybudowano znaną drukarnię [[Samuel Orgelbrand|Samuela Orgelbranda]], która istniała pod nr 20 aż do [[1939]] roku.
 
RangaPuntem ulicy zmalałazwrotnym w 1864historii rokuulicy wrazbyło zotwarcie otwarciemw 1864 [[Most Kierbedzia|Mostu Kierbedzia]]. Nowa przeprawa, wraz z [[Wiadukt Pancera w Warszawie|wiaduktem Pancera]], połączyła [[Plac Zamkowy w Warszawie|Plac Zamkowy]] z [[Praga (Warszawa)|Pragą]]. Zlikwidowano wtedy również most łyżwowy u wylotu Bednarskiej, co spowodowało iż Bednarska stała się ona spokojną ulicą położoną na uboczu<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Ulica Bednarska | wydawca = Wydawnictwo Veda | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 42 | isbn = 83-85584-51-X}}</ref>. Życie towarzyskie w znacznym stopniu przeniosło się na [[Krakowskie Przedmieście w Warszawie|Krakowskie Przedmieście]], większość hoteli zamknięto, zaś w dawnym Bawarskim otworzono [[dom publiczny]]. Mimo to na Bednarskiej sporadycznie pojawiały się nowe inwestycje, m.in. wybudowano znaną drukarnię [[Samuel Orgelbrand|Samuela Orgelbranda]], która istniała pod nr 20 aż do [[1939]] roku.
 
Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] ulica uległa częściowemu zniszczeniu. W trakcie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] większość kamienic wypalono, zaś w gruzach legły całkowicie tylko trzy budynki (nr 13, 18 oraz 29). Pozostałych nigdy jednak nie odbudowano (mimo wcześniejszych planów) - w [[1949]] roku opuszczone kamienice zostały rozebrane, włącznie z zabytkami. Odbudowano jedynie kilka z nich, wprowadzając zmiany w ich wyglądzie. Luki wypełniła nowa zabudowa, zharmonizowana z historycznymi domami.
Linia 45 ⟶ 48:
 
== Ważniejsze obiekty ==
* Łaźnia (łazienki) Teodozji Majewskiej z 1832, do 2013 siedziba [[Zespół Społecznych Szkół Ogólnokształcących Bednarska|I SLO]] (nr 2/4)
* Zabytkowe kamienice pod nr 14, 21, 23, 24, 25, 26, 28/30