Paweł IV (papież): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ilustracja, WP:SK
usunięcie nadmiarowych linków do dat, źródła/przypisy, WP:SK
Linia 14:
|data śmierci = [[18 sierpnia]] [[1559]]
|miejsce śmierci = [[Rzym]]
|1. funkcja = Papież
|1. funkcja - okres = 1555-1559
|2. funkcja =
|2. funkcja - okres =
Linia 31:
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu = [[23 maja]] [[1555]]
|odznaczenia =
|commons = Category:Paulus IV
Linia 39:
|www =
}}
'''Paweł IV''' ''([[Łacina|łac.]] ''Paulus IV)'', właściwiewłaśc. '''Giovanni Pietro Carafa'''; (ur. [[28 czerwca]] [[1476]] w [[Capriglia Irpina]], zm. [[18 sierpnia]] [[1559]] w [[Rzym]]ie) – [[papież]] w okresie od [[23 maja]] [[1555]] do [[18 sierpnia]] [[1559]]<ref name="Kelly">{{cytuj książkę | nazwisko = Kelly | imię = John N. D. | autor link = John Norman Davidson Kelly | tytuł = Encyklopedia papieży | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 369-371 | isbn = 83-06-02633-0}}</ref>. Jeden z założycieli zakonu [[Teatyni|teatynów]]<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę | nazwisko = Fischer-Wollpert | imię = Rudolf | tytuł = Leksykon papieży | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 1996 | strony = 134-135 | isbn = 83-7006-437-X}}</ref>.
 
== Wczesne życie ==
Wywodził się z neapolitańskiej szlachty, był synem Giovanniego Antonia Carafy i Vittorii Camponeschi<ref name="FIU">{{cytuj stronę | url = http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1536.htm#Carafa | tytuł = Carafa, Gian Pietro | opublikowany = The Cardinals of the Holy Roman Church | język = en | data dostępu = 2013-07-31}}</ref>. W 1494 wstąpił do stanu duchownego. O jego edukację zadbał wuj, kardynał [[Oliviero Carafa]] (1430-1511). Nauczył się kilku języków starożytnych, m.in. greki i hebrajskiego. W 1500 został szambelanem papieskim. Dzięki protekcji wuja w 1505 został biskupem Chieti. Uczestniczył w V Soborze Laterańskim w 1512. Następnie, w latach 1513-1514 był legatem [[Leon X|Leona X]] wobec króla Anglii [[Henryk VIII Tudor|Henryka VIII]]. W czasie tej misji odwiedził Flandrię, gdzie nawiązał kontakt z [[Erazm z Rotterdamu|Erazmem z Rotterdamu]]. W latach 1515-1519 był [[nuncjusz apostolski|nuncjuszem]] w Hiszpanii. W 1518 został nominowany arcybiskupem Brindisi, zachowując diecezję Chieti. Po wystąpieniu [[Marcin Luter|Lutra]] sympatyzujący dotąd z humanistami Carafa przeszedł na pozycje im wrogie, upatrując w nich potencjalnych heretyków. Od pontyfikatu [[Hadrian VI|Hadriana VI]] aktywnie działał na rzecz [[Kontrreformacja|kontrreformacji]]. Aby móc sprostać temu zadaniu, w 1524 wyrzekł się posiadanych lukratywnych urzędów (w tym obu biskupstw) i stanął na czele zakonu żebraczego teatynów.
 
Wybrany w 1534 papież [[Paweł III (papież)|Paweł III]] wezwał Carafę do Rzymu i w grudniu 1536 mianował go kardynałem. Był jednym z czołowych współpracowników tego papieża w reformowaniu Kurii Rzymskiej, należał do kilku komisji kardynalskich poświęconych temu zagadnieniu. W 1542 stanął na czele [[Kongregacja Nauki Wiary|Rzymskiej Inkwizycji]]. Jako [[Inkwizycja|inkwizytor]] znany był z bezkompromisowości. Ponoć powiedział kiedyś: „Gdyby mój własny ojciec popadł w najmniejszą choćby herezję, własnoręcznie zebrałbym drewno na stos dla niego” – czym wyraził swoje oddanie dla sprawy walki z szerzącym się w Europie odstępstwem od doktryny wiary. W 1544 został kardynałem-biskupem Albano, a następnie Sabiny (1546), Frascati (1550), Porto e S. Rufina (1553) i na koniec Ostia e Velletri (1553). W 1537 Paweł III mianował go arcybiskupem Chieti, a w 1549 przeniósł do archidiecezji Neapolu. Od 1553 sprawował funkcję dziekana Kolegium Kardynałów. Na papieża został [[Konklawe 1555 (Paweł IV)|wybrany]] 23 maja 1555 i przyjął imię Paweł IV.
Linia 57:
Autokratyczny styl rządów Pawła IV i nadużycia jego krewnych nie przysporzyły mu popularności. Po jego śmierci wzburzony [[Plebs miejski|plebs]] usiłował uniemożliwić jego pochówek, zdewastowano również jego pomniki. Jego następca Pius IV wytoczył procesy członkom rodziny Carafa, kilku z nich (w tym kardynał Carlo i jego brat Giovanni) zostało straconych.
 
Grobowiec papieża znajduje się w rzymskiej [[Bazylika Najświętszej Maryi Panny powyżej Minerwy|bazylice Najświętszej Maryi Panny powyżej Minerwy]]..
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę|autor=Ludwig von Pastor|tytuł=History of the Popes|miejsce=Londyn|tom = 14|rok=1924|isbn=brak}}
* {{Cytuj książkę|autor=Kazimierz Dopierała|tytuł=Księga papieży|miejsce=Poznań|rok=1996|isbn=9788370142483}}
* {{Cytujcytuj stronę | url = http://www.newadvent.org/cathen/11581a.htm | tytuł =New AdventPope Paul CATHOLICIV ENCYCLOPEDIA:| Popeopublikowany Paul= Catholic Encyclopedia IV| język = en | data dostępu =2010 2013-1007-23|autor=James Loughlin31}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę|url=http://www.newadvent.org/cathen/11581a.htm|tytuł=New Advent – CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Pope Paul IV|język=en|data dostępu=2010-10-23|autor=James Loughlin}}
* {{Cytuj stronę|url=http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1536.htm#Carafa|tytuł=The Cardinals of the Holy Roman Church: Gian Pietro Carafa|język=en|data dostępu=2010-10-24|autor=Salvador Miranda}}
 
{{Dziekani Kolegium Kardynałów}}