Wersja z 16:02, 12 mar 2013 edytuj Addbot (dyskusja \| edycje) 748 218 edycji m Bot: Migrating 33 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q206913 (translate me) ← poprzednia edycja		Wersja z 14:56, 24 sie 2013 edytuj anuluj edycję Cathy Richards (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 63 909 edycji WP:SK, drobne techniczne następna edycja →
Linia 3: Dobór płciowy został zaproponowany przez [[Charles Darwin\|Karola Darwina]] jako wytłumaczenie pochodzenia ekstrawaganckich i kosztownych cech u [[Organizm\|organizmów żywych]]. Najlepszą strategią [[Rozmnażanie\|rozrodczą]] jest dobieranie dokładnie takich partnerów, jacy mają najlepsze z [[ekologia\|ekologicznego]] punktu widzenia cechy, ponieważ gusta wybierającego lub wybierającej jednocześnie same podlegają doborowi ze względu na trafność wyborów, do jakich dokonywania prowokują. To pozornie wykluczało możliwość powstawania w wyniku doboru naturalnego cech nieprzydatnych czy wręcz niekorzystnych. Tymczasem dobór naturalny od początku był [[teoria\|teorią]] mającą wyjaśnić powstanie cech, które wydawały się być do niczego niepotrzebna czy wręcz szkodliwe. Dopiero [[hipoteza upośledzenia\|teoria handicapu]] (handicapizmu) rozwiązała ten pozorny [[paradoks]]. W związku z doborem płciowym istniało wiele teorii, zwykle trudno przekładalnych na język matematyki. Jednocześnie potwierdzenie eksperymentalne doboru płciowego i faktu, że opiera się on na preferencjach partnera seksualnego, było niezwykle trudne. Idea doboru płciowego została ogólnie zaakceptowana jako [[teoria naukowa]] dopiero po ukazaniu się w [[1982]] r. przełomowej, eksperymentalnej pracy<ref>~~'''~~Andersson, M.,~~'''~~ [http://www.nature.com/cgi-taf/DynaPage.taf?file=/nature/journal/v299/n5886/abs/299818a0.html ''Female choice selects for extreme tail length in a widowbird,''], [[Nature]] 299, 818 - 820 ([[28 października]] [[1982]]); doi:10.1038/299818a0 </ref> [[Malte Andersson]]a. Wykazała ona istnienie wyboru dokonywanego przez samicę i ukierunkowanego na drugorzędowe cechy samca, dokumentując tym samym zachodzenie doboru płciowego. Poprzez eksperymentalną manipulację długością piór ogonowych samców [[wikłacz olbrzymi\|wikłacza olbrzymiego]] (''Euplectes progne''), ptaków z rodziny wikłaczowatych, Andersson udokumentował, że osobniki z dłuższymi piórami mają większe szanse na zdobycie samicy. Od tego czasu wykazano eksperymentalnie istnienie doboru płciowego u różnych gatunków. [http://www.nature.com/cgi-taf/DynaPage.taf?file=/nature/journal/v299/n5886/abs/299818a0.html] </ref> [[Malte Andersson]]a. Wykazała ona istnienie wyboru dokonywanego przez samicę i ukierunkowanego na drugorzędowe cechy samca, dokumentując tym samym zachodzenie doboru płciowego. Poprzez eksperymentalną manipulację długością piór ogonowych samców [[wikłacz olbrzymi\|wikłacza olbrzymiego]] (''Euplectes progne''), ptaków z rodziny wikłaczowatych, Andersson udokumentował, że osobniki z dłuższymi piórami mają większe szanse na zdobycie samicy. Od tego czasu wykazano eksperymentalnie istnienie doboru płciowego u różnych gatunków. Pojawiły się też rozmaite hipotezy wyjaśniające preferencje wobec cech obniżających przystosowanie do środowiska (np. jaskrawych barw, zwracających uwagę drapieżników, kosztownych w wytworzeniu ozdób, pogarszających zarazem zdolność ucieczki ich posiadacza, itp.). Do ważniejszych należą hipoteza: 1)# Hipoteza atrakcyjnych synów. Zgodnie z nią, kiedy w wyniku przypadku większość samic posiądzie gust skłaniający do preferowania danej cechy, dla reszty samic każda mutacja upodabniająca ich gusta do gustu większości będzie dla nich korzystna. W ten sposób tłumaczy się w ramach tej teorii rozprzestrzenienie takiego gustu w całej populacji i co ważniejsze utrzymanie się go (gdyby nie istniał żaden mechanizm zapobiegawczy, gust taki jako cecha obojętna czy wręcz szkodliwa powinien naturalnie zaniknąć). [[Samica\|Samicom]] miałoby się opłacać posiadać taki gust jak większość, gdyż zgodnie z tym większościowym gustem a) dobrałyby one sobie partnera i spłodziły z nim syna podobnego do ojca a więc posiadającego cechy podobające się większości b) po większości samic gust dziedziczyłaby liczniejsza grupa córek niż po mniejszości. 2)# Handicapu. Zgodnie z nią samcom miałoby się opłacać „reklamować” swoją sprawność pewnym stopniem upośledzenia relatywnym do tej sprawności. [[Samiec]], który przeżył z upośledzającą cechą musiał wykazać się zdrowiem i sprawnością, przy czym zdrowie to i sprawność muszą być relatywne do upośledzenia (przesadzać z „reklamą” nie opłaca się, gdyż pod względem doboru naturalnego traci się więcej niż pod względem doboru płciowego). Upośledzająca cecha jest więc dla samicy prostą i dostępną informacją o zdrowiu samca (np. organów wewnętrznych nie widać). ▼ ▲2) Handicapu. Zgodnie z nią samcom miałoby się opłacać „reklamować” swoją sprawność pewnym stopniem upośledzenia relatywnym do tej sprawności. [[Samiec]], który przeżył z upośledzającą cechą musiał wykazać się zdrowiem i sprawnością, przy czym zdrowie to i sprawność muszą być relatywne do upośledzenia (przesadzać z „reklamą” nie opłaca się, gdyż pod względem doboru naturalnego traci się więcej niż pod względem doboru płciowego). Upośledzająca cecha jest więc dla samicy prostą i dostępną informacją o zdrowiu samca (np. organów wewnętrznych nie widać). O przyjęciu teorii handicapu i odrzuceniu wcześniejszej hipotezy atrakcyjnych synów zadecydowały trzy czynniki: 1) sprzeczność hipotezy atrakcyjnych synów z ogólną teorią doboru naturalnego 2) dane empiryczne 3) brak [[Konkluzja\|konkluzywności]] hipotezy atrakcyjnych synów. Linia 24 ⟶ 22: == Zobacz też == {{commonscat\|Sexual selection}} * [[Pawi ogon]] * [[jeleń olbrzymi]] Linia 35 ⟶ 34: {{Link FA\|hu}} {{Link GA\|es}}

Dobór płciowy: Różnice pomiędzy wersjami