Jewna: Różnice pomiędzy wersjami

'''Jewna''', ([[Język białoruski|biał.]] Еўна, [[Język litewski|lit.]] Jaunė, literackie ''młoda niewiasta''; (ur. ok. 1280, zm. ok. 1344) −– córka księcia [[Połock|połockiegopołock]]iego Iwana, żona [[Wielkie Księstwo Litewskie|wielkiego księcia litewskiego]] [[Giedymin]]a, babka [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]].

Zachowało się tylko jedno źródło pisane poświadczające jej istnienie, mianowicie ''[[Kronika Bychowca]]''. Jest to dokument późny, a historycy poddająpodają w wątpliwość informacje dotyczące żony Giedymina w nim zawarte. Tym niemniej liczne opracowania historyczne wciąż wymieniają ją jako babkę Władysława Jagiełły.

Źródła podają różną liczbę żon Giedymina. ''Kronika Bychowca'' wymienia trzy z imienia: Widę z [[Kurlandia|Kurlandii]], Olgę ze [[Smoleńsk]]a oraz Jewnę<ref>Ivinskis, Zenonas (1953–1966). "Jaunė"„Jaunė”. ''Lietuvių enciklopedija. IX.'' Boston, Massachusetts: Lietuvių enciklopedijos leidykla. strs. 335.</ref>. Niektórzy współcześni badacze uważają, iż Giedymin miał dwie żony, jedną, pochodzącą z pogańskiej rodziny szlacheckiej, i drugą, Jewnę, wyznającą [[prawosławie]]. S. C. Rowell twierdzi, iż Giedymin posiadałmiał tylko jedną żonę pochodzenia pogańskiego. Ślub z ruską lub [[Polacy|polską]] księżniczką zostałby odnotowany w ówczesnych źródłach<ref>Rowell, S.C. (1994). ''Lithuania Ascending: A Pagan Empire Within East-Central Europe, 1295-1345''. Cambridge Studies in Medieval Life and Thought: Fourth Series. Cambridge University Press. strs. 88. ISBN 978-0-521-45011-9.</ref>.

Według ''Kroniki Bychowca'' po śmierci Jewny bracia [[Olgierd Giedyminowic|Olgierd]] i [[Kiejstut Giedyminowicz|Kiejstut]] zaczęli nastawać na [[Jawnuta|Jawnutę]], którego Giedymin wyznaczył na następcę. Fakt ten jest interpretowany jako świadectwo słabości Jawnuty i wspieraniuwspierania go przez matkę. Jeśli przypuszczenia te są trafne, świadczyłoby to o roli, jaką w pogańskiej Litwie odgrywała księżna matka<ref>Rowell, S.C. ''Lithuania Ascending'', strs. 282.</ref>.