|
'''Paul Dessau''' (ur. [[19 grudnia]] [[1894]] w [[Hamburg]]u, zm. [[28 czerwca]] [[1979]] w [[Königs Wusterhausen]] koło [[Berlin]]a) – kompozytor i dyrygent niemiecki.
Paul Dessau jużpochodził z muzykalnej rodziny kantorów gminy żydowskiej w Hamburgu. Już jako dziecko wykazywał wybitne uzdolnienia muzyczne. W wieku sześciu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach ., Wa wieku 115 lat później wystąpił po raz pierwszy publicznie ,. wNie czterybył latato późniejjeszcze wystąpiłjego jakowystęp solowy - ten odbył się, gdy przyszły kompozytor miał lat solista15. Już wtedy Dessau opanował wszystkie koncerty skrzypcowe Mozarta .; Wskutekmusiał jednak, z powodu wady lewej ręki musiał jednak, zrezygnować z kariery wirtuoza. ▼Pochodził z muzykalnej rodziny kantorów gminy żydowskiej w Hamburgu.
Paul Dessau przeniósłPrzeniósł się do Berlina i rozpoczął [[1909] ] czteroletnią naukę dyrygentury w konserwatorium Klindwortha-Scharwenki. W wieku 16 lat 16 rozpoczął komponowanie opery ''Giuditta'' ([[1910 ]]-[ 1912]. W sezonie[1912 ]/[1913]został korepetytorem w Operze w Hamburgu, gdzie mógł się zapoznać z dyrygentami Felixem Weingartnerem i Arturem Nikischem]] ). ▼▲Paul Dessau już jako dziecko wykazywał wybitne uzdolnienia muzyczne. W wieku sześciu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach. W wieku 11 lat wystąpił po raz pierwszy publicznie, w cztery lata później wystąpił jako solista. Już wtedy opanował wszystkie koncerty skrzypcowe Mozarta. Wskutek wady lewej ręki musiał jednak zrezygnować z kariery wirtuoza.
Na jesieni [[1915]] został Paul Dessau powołany do wojska. W ciąguPrzez 6 miesięcy przebywał w okopach na froncie francuskim .; Wtedywtedy zostałteż stał się przeciwnikiem militaryzmu. PoPonieważ odniesieniuodniósł w ranwalce zostałrany, Dessauprzydzielono przydzielonygo do orkiestry wojskowej. ▼▲Paul Dessau przeniósł się do Berlina i rozpoczął [[1909]] czteroletnią naukę dyrygentury w konserwatorium Klindwortha-Scharwenki. W wieku 16 lat rozpoczął komponowanie opery ''Giuditta'' ([[1910]]-[[1912]]).
Po I wojnie światowej Dessau wrócił do Hamburga i w sezonie [1918]/[1919] znalazł pracę w Teatrze Kameralnym(Hamburger Kammerspiele)jako kompozytor i dyrygent. Po roku przeniósł się do Kolonii (Niemcy) jako korepetytor w Operze Kolońskiej pod dyrekcją Otto Klemperera. W roku 1923 został Dessau dyrygentem operowym w Moguncji, 2 lata później zaś pełnił tę samą funkcję w Berlinie u Bruno Waltera. W tym samym roku otrzymał nagrodę wydawnictwa Schott za "Concertino na skrzypce solowe z towarzyszeniem fletu, klarnetu i rogu”. Po dwóch latach odbyło się w Pradze prawykonanie jego I Symfonii i Tria smyczkowego. W tymże roku zrezygnował Paul Dessau z działalności w teatrach operowych i zajął się komponowaniem muzyki do filmów niemych. Działał też w prestiżowym berlińskim kinoteatrze „Alhambra”. Od lat 30-tych XX wieku komponował muzykę także do pierwszych filmów dźwiękowych.
Na festiwalu muzyki kameralnej w [[Baden-Baden ]] spotkał po raz pierwszy [[Bertolt Brecht|Bertolta Brechta ]], co zaważyło znacząco na jego przyszłości. ▼
DessauGdy powróciłdo wtedywładzy doszedł Adolf Hitler, Paul Dessau wyemigrował do swoichFrancji. etnicznychPowrócił wówczas do swych korzeni etnicznych i napisał wiele utworów do tekstów w języku hebrajskim , orazjak również oratorium do niemieckiego tekstu niemieckiego „Hagadah szel Persach” ( [[1934 ]]- [[ 1936 ]]), opowiadające o uwolnieniu Izraela z niewoli egipskiej ,; dolibretto librettatego dzieła napisał [[Max Brod |Maxa Broda]]. ▼W sezonie [[1912]]/[[1913]] został korepetytorem w Operze w Hamburgu, gdzie mógł się zapoznać z dyrygentami [[Felix Weingartner|Felixem Weingartnerem]] i [[Arthur Nikisch|Arturem Nikischem]].
PisałDessau teżpisał nie tylko pod wląsnym nazwiskiem, lecz także pod pseudonimem „Peter Daniel“ ; opatrywal nim utwory o lewicowej wymowie politycznej. Śpiewak rewolucyjny [[Ernst Busch (aktor)|Ernst Busch]] propagował te utwory podczas hiszpańskiej wojny domowej. ▼▲Na jesieni [[1915]] został Paul Dessau powołany do wojska. W ciągu 6 miesięcy przebywał w okopach na froncie francuskim. Wtedy został przeciwnikiem militaryzmu. Po odniesieniu ran został Dessau przydzielony do orkiestry wojskowej.
Jego Przyjaciel przyjacielkompozytora, dyrygent [[René Leibowitz]] zainteresował go techniką dodekafoniczną. ▼Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] Dessau wrócił do Hamburga i znalazł pracę w sezonie [[1918]]/[[1919]] w Teatrze Kameralnym (Hamburger Kammerspiele) jako kompozytor i dyrygent. Po roku przeniósł się do [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]] jako korepetytor w Operze Kolońskiej pod dyrekcją [[Otto Klemperer]]a. [[1923]] został Dessau dyrygentem operowym w [[Moguncja|Moguncji]], [[1925]] w Berlinie u [[Bruno Walter]]a.
[[1925]] otrzymał nagrodę wydawnictwa Schott za "Concertino na skrzypce solowe z towarzyszeniem fletu, klarnetu i rogu”. [[1927]] odbyło się w [[Praga|Pradze]] prawykonanie jego I Symfonii i Tria smyczkowego.
[[1927]] zrezygnował Paul Dessau z działalnosci w teatrach operowych i zajął się komponowaniem muzyki do filmów niemych. Działał też w prestiżowym berlińskim kinoteatrze „Alhambra”. Od lat [[1930]]-tych komponował muzykę do pierwszych filmów dźwiękowych.
▲Na festiwalu muzyki kameralnej w [[Baden-Baden]] spotkał po raz pierwszy [[Bertolt Brecht|Bertolta Brechta]], co zaważyło znacząco na jego przyszłości.
Po dojściu do władzy [[Adolf Hitler|Hitlera]] wyemigrował Dessau do [[Francja|Francji]].
▲Dessau powrócił wtedy do swoich etnicznych korzeni i napisał wiele utworów do tekstów w języku hebrajskim oraz oratorium do niemieckiego tekstu „Hagadah szel Persach” ([[1934]]-[[1936]] opowiadające o uwolnieniu Izraela z niewoli egipskiej, do libretta [[Max Brod|Maxa Broda]].
▲Pisał też pod pseudonimem „Peter Daniel“ utwory o lewicowej wymowie politycznej. Śpiewak rewolucyjny [[Ernst Busch (aktor)|Ernst Busch]] propagował te utwory podczas hiszpańskiej wojny domowej.
▲Jego przyjaciel, dyrygent [[René Leibowitz]] zainteresował go techniką dodekafoniczną.
[[1938]] napisał Dessau muzykę do „Strachu i Nędzy III Rzeszy” Brechta wystawionej w reżyserii [[Slátan Dudow|Slátana Dudowa]].
| 