Samuel Eilenberg: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
-wybitny
drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Samuel Eilenberg MFO.jpeg|thumb|200px|Samuel Eilenberg (1970)]]
'''Samuel Eilenberg''' (ur. [[30 września]] [[1913]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[30 stycznia]] [[1998]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]), polski i amerykański [[matematyka|matematyk]] żydowskiego pochodzenia, jeden z czołowych przedstawicieli [[warszawska szkoła matematyczna|warszawskiej szkoły matematycznej]].
 
[[topologia|Topolog]], współtwórca [[teoria kategorii|teorii kategorii]], [[algebra homologiczna|algebry homologicznej]]<ref name="EilAHom">Henry Cartan and Samuel Eilenberg, ''Homological Algebra'', Princeton University Press, 1956.</ref> &nbsp;i nowoczesnej (aksjomatycznej) [[topologia algebraiczna|topologii algebraicznej]]<ref name="ESaxP">Samuel Eilenberg & Norman E. Steenrod, ''Axiomatic approach to homology theory'', Proc. Nat. Acad. Sci. U. S. A. 31, (1945). 117--120.</ref><ref name="ESaxM">Samuel Eilenberg & Norman E. Steenrod, ''Foundations of algebraic topology'', [[Princeton University Press]], Princeton, New Jersey, 1952. xv+328 pp.</ref>. Miał zasadniczy wpływ na rozwój i język matematyki [[XX wiek]]u. Wniósł wkład do teorii automatów<ref name="EilAuto">Samuel Eilenberg, ''Automata, Languages and Machines''. ISBN 0-12-234001-9.</ref>. Był pierwszym i przez dłuższy czas jedynym niefrancuskim uczestnikiem słynnej grupy matematyków, publikującej pod pseudonimem [[Nicolas Bourbaki]].
 
Samuel Eilenberg był również znawcą i kolekcjonerem dzieł sztuki, zwłaszcza dalekowschodnich ([[azja]]tyckich). O ile w świecie matematyków był znany jako ''Sammy'', to w świecie sztuki był znany jako ''Profesor''.
 
Z nazwiskiem Eilenberga związane są między innymi przestrzenie Eilenberga-McLane'aMcLane’a<ref name="EMsp">Samuel Eilenberg & Saunders Mac Lane, "Relations„Relations between homology and homotopy groups of spaces"spaces”, ''[[Annals of Mathematics]]'' '''46''' (1945), 480–509.</ref><ref name="WMsp2">Samuel Eilenberg & Saunders Mac Lane, "Relations„Relations between homology and homotopy groups of spaces. II"II”, Annals of Mathematics '''51''' (1950), 514–533.</ref>, ścisła definicja homologii singularnej, twierdzenie o przeszkodach (metoda), aksjomatyka Eilenberga-Steenroda teorii homologicznych i kohomologicznych, wyniki z topologicznej teorii wymiaru, teorii węzłów.
 
== Wybrane publikacje ==