Zbór Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania w Hawierzowie-Błędowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D T G (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
D T G (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 5:
|grafika = Bledowice 1564.jpg
|podpis grafiki = kościół parafialny
|państwo = PolskaCzechy
|siedziba = [[Hawierzów]] ([[Błędowice]])
|adres =
Linia 35:
|www = http://www.nfkph.cz/
}}
'''Zbór Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania w Hawierzowie-Błędowicach''' – [[zbór]] ([[parafia]]) [[luteranizm|luterańska]] w [[Hawierzów|Hawierzowie]], w dzielnicy [[Błędowice]], należąca do senioratu cieszyńsko-hawierzowskiego [[Śląski Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania|Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania]], w [[kraj morawsko-śląski|kraju morawsko-śląskim]], w [[Czechy|Czechach]].
 
== Historia ==
Początki zboru (parafii) luterańskiej w Błedowicach związane są z wydaniem przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II Habsburga]] [[Patent Tolerancyjny|Patentu Tolerancyjnego]] w 1781. Po jego wydaniu ewangelicy z miejscowości Błędowice, Datynie, Żywocice, Sucha, Szumbark i Szonów połączyli siły i uzyskali pozwolenie na budowę domu modlitwy 16 marca 1782. Miejsce pod budowę kościoła podarował właściciel dóbr baron von Seeger, po czym zatwierdził to starosta cieszyński (18 kwietnia 1782), a kamień węgielny poświęcił pastor cieszyński Fröhlich. Nie bez przeszkód stawianych przez miejscowego proboszcza katolickiego kościół ukończono w 1783. Pierwszym pastorem został Daniel Wagner (1783), po nim był Ferdynand Szelecseny z Węgier (1784-1794), odwołany przez konsystorz wiedeński. Zastąpił go Krystian Raschke (1794-1802), następnie Samuel Traugott Bartelmus (1802-1847), Karol Gazda (1845-1848), Bernard Folwarczmy (1848-1894). Patent Tolerancyjny ustanowił również strukturę oficjalnie działającego [[Kościół ewangelicki w Austrii w latach 1781-1918|Kościoła ewangelickiego w Przedlitawii]]. Wszystkie zbory zostały podległe [[konsystorz]]owi powstałemu w 1784 w Cieszynie a w 1785 przeprowadzonemu do [[Wiedeń|Wiednia]]. W 1784 powstała [[superintendent]]ura dla Moraw, Śląska i Galicji. W 1807 powstał seniorat śląski, któremu z czasem podległe zostały wszystkie zbory na [[Śląsk Austriacki|Śląsku Austriackim]]. W 1811 urzędowo uregulowano granice gminy zborowej tak, że Karwinę i Stonawę przyłączono do Błędowic a Olbrachcice pozostawiono przy Cieszynie. W 1843 założono cmentarz.
 
Według schematyzmu kościelnego z 1875 zbór obejmował miejscowości Błędowice Górne, Średnie i Dolne, Datynie, Wiecesławice, Szonów, Bartowice, Szumbark, Sucha Dolna, Średnia i Górna, Stonawa, Cierlicko, Żywocice, Molowiec, Domasłowice, Sobieszowice zamieszkałych przez około 5200 luteran<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Schematismus der evangelischen Kirche Augsb. und Helvet. Bekenntnisses in den im österr. Reichsrathe vertretenen Königreichen und Ländern| miejsce = Wien| rok = 1875| url =https://ia600301.us.archive.org/34/items/schematismusder00obergoog/ }}</ref>.
 
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] i [[Wojna polsko-czechosłowacka|polsko-czechosłowackim konflikcie granicznym]] obszar zboru znalazł się w granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. Po 1920 wraz z pięcioma innymi polskojęzycznymi zborami luterańskimi utworzył odrębny Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania na Śląsku Wschodnim w Czechosłowacji, który został oficjalnie uznany w dniu 24 maja 1923. Kiedy w październiku 1938 Polska dokonała aneksji tzw. [[Zaolzie|Zaolzia]] zbory te połączono z [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP|polskim Kościołem ewangelicko-augsburskim]]. Już rok później, po włączeniu większości terenu Śląska Cieszyńskiego do [[III Rzesza|III Rzeszy]] podporządkowano je niemieckiemu [[konsystorz]]owi we [[Wrocław]]iu. Po drugiej wojnie światowej ŚKEAW ponownie uznano oficjalnie w 1948. W 1960 Błędowice włączono do Hawierzowa.
Linia 51 ⟶ 53:
 
[[Kategoria:Hawierzów]]
[[Kategoria:Zbory Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania|Błędowice]]