Sicherheitsdienst: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika PGRG (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 83.12.9.122. |
uzup. |
||
Linia 5:
== Początki ==
[[Plik:SDJacke.jpg|thumb|left|upright|Marynarka mundurowa SS-Unterscharführera pełniącego służbę w SD]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-380-0069-37, Polen, Verhaftung von Juden, SD-Männer.jpg|thumb|Od lewej: [[Oberscharführer]] SD, [[Rottenführer]] [[Allgemeine SS]], [[Untersturmführer]] [[Waffen-SS]] i Oberscharführer SD w akcji, Polska, wrzesień 1939 roku]]▼
[[Plik:Bundesarchiv Bild 146-1971-067-07, Sicherheitsdienst in Polen, Razzia.jpg||thumb|Sicherheitsdienst podczas [[Łapanka|łapanki]] w Polsce, ok. 1940 roku]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 137-058157, Wartheland, Umsiedler aus Ostpolen.jpg|thumb|[[Scharführer]] SD przyjmuje niemieckich kolonistów przesiedlonych w ramach akcji [[Heim ins Reich]] – Wielkopolska w maju 1940 roku]]▼
Gdy na początku lat trzydziestych ruch [[narodowy socjalizm|narodowosocjalistyczny]] w Niemczech przybierał na sile, wzrastało jego zapotrzebowanie na informacje o przeciwnikach politycznych (zarówno na terenie [[Niemcy|Niemiec]], jak i za granicą). Utworzona w 1931 r. wewnątrz partii narodowosocjalistycznej [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] służba bezpieczeństwa operowała początkowo pod kryptonimem '''IC''', natomiast w sierpniu tego samego roku powstał '''Wydział IC''', który następnie przekształcony został w Służbę Bezpieczeństwa (''Sicherheitsdienst'', w skrócie SD). Organizatorem, a od 1932 r. szefem SD był [[Reinhard Heydrich]], który rozszerzał stopniowo zakres działalności informacyjno-wywiadowczej.
Pierwotnie zadaniem SD było oczyszczanie NSDAP z elementów wrogich nazizmowi i przeciwdziałanie ich dalszej penetracji wśród nazistów. Następnie SD zajęła się również inwigilacją organizacji społecznych i partii politycznych działających na terenie całego kraju. Heydrich dążył do powiększania zakresu kompetencji SD, aby po przejęciu przez nazistów władzy stała się kierowniczym rdzeniem [[Policja polityczna|policji politycznej]] w przyszłym [[Totalitaryzm|państwie totalitarnym]]<ref>[[Karol Grünberg]] ''SS Gwardia Hitlera'', wydanie 1994, str. 28-29</ref>.
Kolejnym krokiem było mianowanie Heydricha szefem Policji Bezpieczeństwa ([[Sicherheitspolizei|Sipo]]) – w ten sposób pod kontrolą SD znalazła się policja państwowa (w tym policja polityczna [[Gestapo]] oraz policja kryminalna [[Kriminalpolizei|Kripo]]). Sytuacja ta spowodowała konflikty kompetencyjne pomiędzy SD a [[Abwehra|Abwehrą]] (wywiadem wojskowym). W 1939 r. SD została włączona do Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy – [[Reichssicherheitshauptamt]] (RSHA), na czele którego stanął R. Heydrich.
Linia 19 ⟶ 22:
== II wojna światowa ==
▲[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-380-0069-37, Polen, Verhaftung von Juden, SD-Männer.jpg|thumb|Od lewej: [[Oberscharführer]] SD, [[Rottenführer]] [[Allgemeine SS]], [[Untersturmführer]] [[Waffen-SS]] i Oberscharführer SD w akcji, Polska, wrzesień 1939 roku]]
▲[[Plik:Bundesarchiv Bild 137-058157, Wartheland, Umsiedler aus Ostpolen.jpg|thumb|[[Scharführer]] SD przyjmuje niemieckich kolonistów przesiedlonych w ramach akcji [[Heim ins Reich]] – Wielkopolska w maju 1940 roku]]
W latach [[II wojna światowa|II wojny światowej]] rozbudowana do znacznych rozmiarów (biura lokalne w każdej większej miejscowości oraz działające pod komendą SD i Sipo bataliony bezpieczeństwa w całej okupowanej Europie) SD zajmowała się różnymi zadaniami dotyczącymi bezpieczeństwa Rzeszy Niemieckiej i na podbitych terytoriach.
Linia 38 ⟶ 39:
* [[Franz Alfred Six]] (szef SD na Wielką Brytanię)
== Bibliografia ==▼
{{Commonscat|Sicherheitsdienst}}
▲== Bibliografia ==
* Normam Polmar, Thomas B. Allen: ''Księga Szpiegów.'' Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
* [http://www.zukunft-braucht-erinnerung.de/drittes-reich/herrschaftsinstrument-staat/203.html shoa.de – Sicherheitsdienst (SD) des Reichsführers SS – Joachim Lerchenmueller]
* [http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/innenpolitik/sd/ dhm.de – Historia SD]
{{przypisy}}
{{Narodowy socjalizm}}
| |||