Miłość platoniczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
Linia 9:
=== Miłość u Platona ===
{{Główny artykuł|Uczta (dialog)}}
W [[Starożytna Grecja|starożytnej Grecji]] rozróżniano kilka rodzajów miłości: ''[[eros (filozofia)|eros]]'' był miłością gwałtowną i pożądliwą (to znaczenie jest obecne w słowie ''erotyczny''), ''storgē'' miłością rodziców do dzieci, ''philia'' – miłością łagodną i przyjacielską (tłumaczoną też jako ''przyjaźń''), a ''[[agape]]'' – bezinteresowną życzliwością. Funkcjonowało również wiele koncepcji filozoficznych i [[mitologia grecka|opowieści mitologicznych]] na jej temat. W tym kontekście pojawiły się poświęcone miłości prace Platona. Swoje poglądy na miłość wyłożył on przede wszystkim w ''Uczcie'' i ''[[Fajdros (dialog)|Fajdrosie]]''.
 
''Uczta'', podobnie jak inne dialogi Platona, złożona jest z wypowiedzi różnych osób, wśród których centralną postacią jest [[Sokrates]]. Na dialog składają się mowy uczestników [[sympozjon]]u, mające chwalić [[Eros (mitologia)|Erosa]]. Kolejni mówcy prezentują odmienne koncepcje miłości. Fajdros i Pauzaniasz w swoich mowach chwalą miłość homoseksualną. Miłość mężczyzny i kobiety jest również możliwa, lecz jest rzeczą rzadką (Fajdros) lub ma charakter niższy, cielesny (Pauzaniasz). Z kolei Eryksimachos rozpatruje miłość z punktu widzenia medycyny i [[filozofia przyrody|filozofii przyrody]], traktując ją jako jeden z [[żywioły|elementów wszechświata]]. [[Arystofanes]] prezentuje w swojej mowie przypowieść o pochodzeniu miłości z rozpadu pierwszych istot ludzkich. Istoty te miały dwie twarze i dzieliły się na trzy płcie: męsko-męską, żeńsko-żeńską i męsko-żeńską. Ludzie sprzeciwiali się bogom, a w więc ci, aby ich ukarać, rozdzielili ich ciała na połówki. Miłość jest więc szukaniem swojej drugiej połowy o płci odpowiadającej pierwotnemu połączeniu. Kolejny z mówców, Agaton, wskazuje, że poprzednicy chwalili raczej samą miłość, a nie darzącego nią Erosa. W swojej mowie Agaton wygłasza pochwały pod adresem samego bóstwa<ref>{{cytuj książkę|autor=Platon|tytuł=Uczta|rok=2012|wydawca=sic!|miejsce=Warszawa|inni=Krzysztof Łapiński (tłum.)}}</ref>.