Unitarianizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Linki zewnętrzne: Poprawa niedziałającego linka
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Źródła|data=2013-09 }}
{{Dopracować|Zwodnicze}}
'''Unitarianizm''', obok [[luteranizm]]u, [[kalwinizm]]u i [[anglikanizm]]u, był jednymjeden z głównych nurtów [[reformacja|reformacji]]. Jego nazwa pochodzi od łacińskich słów ''"unus"'', czyli jeden i ''"unitas"'', czyli jedność.
 
Jednym z pierwszych jego głosicieli był [[Hiszpania|hiszpański]] lekarz i teolog [[Miguel Servet]], który pod naciskiem [[Jan Kalwin|Jana Kalwina]] został przez władze [[Genewa|Genewy]] skazany na karę śmierci i spłonął na stosie. Do Polski unitarianizm dotarł na początku lat 60. [[XVI wiek]]u. W latach [[1562]]-[[1563]] wyznający go [[bracia polscy]], stworzyli własny zbór, tzw. zbór reformowany mniejszy, który był owocem rozłamu w [[małopolska|małopolskim]] [[kalwinizm]]ie. Ośrodkiem działania braci polskich, wśród których najbardziej znani byli [[Piotr z Goniądza]], [[Grzegorz Paweł z Brzezin]] czy [[Szymon Budny]]. Odrzucali oni panujące powszechnie porządki [[feudalizm|feudalne]] i sami uprawiali ziemię. Sprzeciwiali się również służbie wojskowej, a na znak [[pacyfizm]]u nosili drewniane miecze.
Linia 8:
 
Zdaniem Socyna do zbawienia potrzebna jest wiara w niewielką ilość tzw. prawd koniecznych, które nie mogą być sprzeczne z zasadami rozumu (tak jak nie jest sprzeczne [[objawienie]]). Jeśli więc w doktrynie religijnej znajdą się [[dogmat]]y sprzeczne z rozumem to znaczy, że doktryna jest w tych punktach nieprawdziwa.
Socyn głosił człowieczeństwo [[Jezus Chrystus|Jezusa]], który został wybrany przez Boga do realizacji jego celów; zaprzeczał dogmatowi [[Trójca Święta|Trójcy Świętej]] oraz karom wiecznym: [[Piekłopiekło|piekłu]], [[Potępieniepotępienie|potępieniu]] czy mękom, które jego zdaniem są tylko przenośniami.
 
Socynianizm był jednym z najbardziej znienawidzonych [[Wyznaniewyznanie|wyznań]], i to nawet w krajach tradycyjnie tak [[Tolerancja|tolerancyjnych]] jak [[Polska]] czy [[Siedmiogród]]. Przykładowo jedynym wyznaniem, które nie wzięło udziału w konfederacji warszawskiej w [[1573]] roku, (którą to można określić jako wewnętrzny pokój pomiędzy wszystkimi wyznaniami-podpisał ją nawet jeden biskup katolicki), byli właśnie bracia polscy. Ostatecznym skutkiem było wygnanie arian z Polski w [[1658]] roku. Osiedlili się oni w [[Holandia|Holandii]], gdzie rozwinęli szeroko swoją działalność naukową i religijną, publikując m.in. ''[[Bibliotheca Fratrum Polonorum]]''.
Bracia polscy cieszą się obecnie coraz większą popularnością wśród historyków, pojawia się coraz więcej prac na ich temat, także monograficznych.
 
Linia 32:
 
[[Kategoria:Teologia protestancka]]
[[Kategoria:Unitarianizm|* ]]
[[Kategoria:Poglądy i wierzenia na temat sił wyższych]]