'''Grąd''' – wielogatunkowy i wielowarstwowy [[las liściasty]] zazwyczaj z przewagą [[Grab pospolity|grabu]] i [[Dąb szypułkowy|dębu]] i z udziałem różnych innych gatunków. W [[fitosocjologia|fitosocjologii]] zespoły leśne reprezentujące grądy wyodrębniane są w związek zespołów ''Carpinion betuli''{{r|slownik}}{{r|matuszkiewicz_2001}}. Na mapach [[Potencjalna roślinność naturalna|potencjalnej roślinności naturalnej]] [[Polska|Polski]], lasy grądowe dominują stanowiąc 41,6% powierzchni kraju. Ze względu na to, że wykształcają się na siedliskach żyznych – zostały w ogromnej większości zniszczone i zajęte przez grunty rolne lub zdegradowane z powodu uprawy drzew [[iglaste|iglastych]]{{r|matuszkiewicz_2001}}. Grądy stanowią [[siedlisko przyrodnicze]] chronione w sieci [[Natura 2000]]{{r|natura}}.
=== Występowanie ===
Lasy grądowe występują na rozległych obszarach Europy – od północnej [[Hiszpania|Hiszpanii]] na zachodzie po [[Ural]] na wschodzie oraz od południowej [[Finlandia|Finlandii]] na północy po [[Półwysep Apeniński]] i [[Półwysep Bałkański|Bałkański]] na południu{{r|matuszkiewicz_2001}}. W [[Polska|Polsce]] grądy są dość rozpowszechnione na terenie całego kraju z wyjątkiem jego północno-zachodniej części i wyższych położeń górskich{{r|matuszkiewicz_2001}}. Wykształcają się na [[gleba]]ch średnio żyznych i żyznych, nie zalewanych, zwłaszcza [[Gleby brunatnoziemne|brunatnych]]. Dostarczają więcej ściółki niż lasy iglaste. Powstała pod nimi gleba ma dość grube, stale przyrastające poziomy próchnicze. Grądy były najbardziej niszczone przez człowieka właśnie ze względu na zajmowane i tworzone gleby, a więc przydatne dla [[rolnictwo|rolnictwa]]. Tam gdzie kiedyś rosły grądy, teraz z reguły są pola uprawne. Resztki grądów zachowały się jedynie w miejscach trudnych do zajęcia ich pod uprawy rolne.
