ORP Sokół (1940): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Matrek (dyskusja | edycje)
→‎Charakterystyka taktyczno-techniczna: brak TDC i skutki malej prędkości nawodnej.
Linia 61:
„Sokół” był jednym z dwunastu okrętów drugiej serii typu U, których budowę rozpoczęto jeszcze w 1939 roku. Były to proste w konstrukcji, niewielkie, jednokadłubowe okręty przeznaczone do działań na morzach okalających Wielką Brytanię<ref name=Fontenoy>{{cytuj książkę|nazwisko=Fontenoy|imię=Paul E.|tytuł=Submarines: An Illustrated History of Their Impact|seria=Weapons and Warfare|miejsce=Santa Barbara, CA|rok=2007|isbn=978-1-85109-568-1|strony=28}}</ref>. W czasie II wojny światowej znaczna część okrętów typu U działała na Morzu Śródziemnym<ref name=Holicki/>. Miały nitowany [[kadłub statku wodnego|kadłub]] o całkowitej długości 58,6 metra i szerokości 4,9 metra oraz wyporności na powierzchni 540 [[tona#Długa tona|ton angielskich]] (ts), w zanurzeniu zaś – 735 ts. Konstrukcyjna dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 60 metrów. Okręt miał napęd diesel-elektryczny: stanowiły go dwa [[silnik elektryczny|silniki elektryczne]] [[General Electric]] o łącznej mocy 825 [[koń parowy|shp]], zasilane w energię elektryczną przez 2 [[generator elektryczny|generatory elektryczne]] [[silnik o zapłonie samoczynnym|Diesla]] Davey-Paxman o łącznej mocy 615 shp lub z baterii akumulatorów (w zanurzeniu), poruszające dwa [[wał (maszynoznawstwo)|wały napędowe]] z trójłopatowymi [[śruba okrętowa|śrubami]]. Prędkość maksymalna wynosiła 11,75 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzła]] na powierzchni i 10 węzłów w zanurzeniu. Zapas paliwa do generatorów wynosił 41 ton, co zapewniało zasięg 4050 [[mila morska|mil morskich]] przy prędkości 10 węzłów<ref name=Holicki/>. Pojemność akumulatorów elektrycznych zapewniała „Sokołowi” możliwość pływania podwodnego przez 60 godzin przy prędkości 2 węzłów<ref name=Fontenoy/>.
 
Podstawowe uzbrojenie stanowiły cztery [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutnie torpedowe]] kal. 533 mm, umieszczone w przedziale dziobowym<ref name=Holicki/>, z ośmioma [[torpeda]]mi [[Torpeda Mark VIII (brytyjska)|Mark VIII]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.navweaps.com/Weapons/WTBR_WWII.htm|tytuł=British Torpedoes of World War II |opublikowany=navweaps.com|język=en|data dostępu=2012-05-28}}</ref> czterema w wyrzutniach i czterema zapasowymi. Uzbrojenie artyleryjskie składało się z [[działo okrętowe|działa]] kal. 76 mm na pokładzie przed [[kiosk okrętu podwodnego|kioskiem]] oraz dwóch lub trzech [[karabin maszynowy Lewis|karabinów maszynowych Lewis]] kal. 7,7 mm montowanych na podstawach w [[kiosk okrętu podwodnego|kiosku]], z możliwością zdejmowania. Na wyposażenie nawigacyjne składały się dwa [[peryskop (przyrząd optyczny)|peryskopy]], wachtowy i bojowy, [[kompas żyroskopowy|żyrokompas]], [[sonar|ASDIC]] oraz radiostacja ze składanym masztem antenowym (usuniętym w 1943 roku)<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Piaskowski|imię=Stanisław M.|tytuł=Okręty Rzeczypospolitej Polskiej|strony=69}}</ref>.
 
Uzbrojenie artyleryjskie składało się z [[działo okrętowe|działa]] kal. 76 mm na pokładzie przed [[kiosk okrętu podwodnego|kioskiem]] oraz dwóch lub trzech [[karabin maszynowy Lewis|karabinów maszynowych Lewis]] kal. 7,7 mm montowanych na podstawach w [[kiosk okrętu podwodnego|kiosku]], z możliwością zdejmowania. Na wyposażenie nawigacyjne składały się dwa [[peryskop (przyrząd optyczny)|peryskopy]], wachtowy i bojowy, [[kompas żyroskopowy|żyrokompas]], [[sonar|ASDIC]] oraz radiostacja ze składanym masztem antenowym (usuniętym w 1943 roku)<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Piaskowski|imię=Stanisław M.|tytuł=Okręty Rzeczypospolitej Polskiej|strony=69}}</ref>. Załoga okrętu składała się z 3–4 oficerów oraz 33 podoficerów i marynarzy. Stan zapasów i warunki panujące na okręcie limitowały czas trwania patrolu do 12 dni, jednak w warunkach wojennych czas ten niejednokrotnie wydłużano<ref name=Holicki/>.
 
Jak w przypadku wszystkich brytyjskich okrętów podwodnych tego czasu, zwłaszcza zaś okrętów typu ''U'', Sokół pozbawiony był nowoczesnego systemu kontroli ognia, zaś brak kalkulatora torpedowego o możliwościach porównywalnych z tego typu urządzeniami we flotach niemieckiej, amerykańskiej, czy nawet japońskiej, znacznie ograniczał możliwości bojowe okrętu. Okręt nie mógł bowiem wystrzelić salwy torped w kierunku kilku celów, zamiast tego dowódca musiał celować całym swoim okrętem do jednego celu. Dodatkowo, niezwykle mała prędkość nawodna okrętów typu ''U'', czyniła te okręty niezbyt przydatnymi do zwalczania żeglugi, zwłaszcza szybkich i silnie bronionych konwojów na Morzu Śródziemnym, co znalazło swoje odbicie w całkowitej porażce brytyjskiej floty podwodnej na Morzu Śródziemnym, w okresie transportu do Afryki niemieckiego [[Afrika Korps]].
 
== Działalność operacyjna ==