Ziemia śnieżka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Początki hipotezy: drobne redakcyjne
→‎Dane podstawowe hipotezy: drobne redakcyjne
Linia 11:
 
== Dane podstawowe hipotezy ==
Od [[Lata 60. XX wieku|lat 60. XX wieku]] wiadomo, że jedyny istniejący wtedy na Ziemi [[superkontynent]] [[Rodinia]] podlegał w okresie od 750 [[milion|mln]] do 580 mln lat temu [[Zlodowacenie|zlodowaceniu]]{{fakt|data=2010-03}}. [[Paleontologia|Paleontolog]] [[W. Brian Harland]] zauważył, że wszystkie osady lądowe, pochodzące z tego okresu, noszą ślady [[Lodowiec|lodowca]] i zaproponował istnienie w tym okresie [[Epoka lodowa|epoki lodowcowej]]{{fakt|data=2010-03}}. Jednak problemem okazało się to, że część ówczesnego kontynentu leżała na [[równik]]u{{fakt|data=2010-03}}. Większość pozostałych okresów zlodowaceń nie dotyczyło rejonów równikowych, bo zwykle było tam zbyt ciepło. Dalsze badania [[Wędrówka kontynentów|dryfu kontynentów]] wykazały, że 750 mln lat temu jedynie [[Rodinia]] leżała prawie całkowicie na równiku{{fakt|data=2010-03}}.
[[Plik:AntarcticaDomeCSnow.jpg|thumb|współczesna [[Antarktyda]] – tak wyglądać mogła powierzchnia Ziemi-śnieżki]]
W tym momencie pojawiła się teoria Ziemi-śnieżki. Jeżeli równik został pokryty lodem, oznaczało to pokrycie białą czapą całej planety. Podstawą tego rozumowania był fakt, że wzrost ilości [[lód|lodu]] podwyższa [[albedo]] powierzchni planety. Biały lód [[Odbicie fali|odbija]] znacznie więcej ogrzewającego planetę [[światło|światła]] słonecznego, niż [[woda]] czy ziemia. Jeżeli lodu zaczyna przybywać, to Ziemia odbija coraz więcej [[ciepło|ciepła]] w [[Przestrzeń kosmiczna|kosmos]] i lodu przybywa jeszcze więcej – pojawia się dodatnie [[sprzężenie zwrotne]]. Wyliczono, że przekroczenie przez lodowce [[równoleżnik]]a 30 stopni na obu półkulach lub 20 na jednej półkuli oznacza nieodwracalnie zamrożenie całej planety{{fakt|data=2010-03}}. W takiej sytuacji bowiem ilość energii absorbowanej jest już mniejsza od odbijanej przez czapę lodową.
 
Jeżeli stwierdzono obecność lodu na równiku oznacza to, że proces zamarzania Ziemi musiał osiągnąć swój szczyt i cała planeta zamieniła się w wielką "śnieżkę". Okres globalnego zlodowacenia trwał według różnych wyliczeń nieprzerwanie od 85 tysięcy do nawet 1.750 tysięcy lat{{fakt|data=2010-03}}. Pomiędzy okresami całkowitego zamarznięcia powierzchni Ziemi pojawiały się ograniczone w zasięgu, krótkotrwałe okresy ocieplenia (interglacjały), ale nie doprowadzały one do wycofania się lodowców poza granicę 30. stopnia szerokości geograficznej.
 
Hipoteza Ziemi-śnieżki wywołała ogromne kontrowersje{{fakt|data=2010-03}}. Niewyobrażalne wydawało się zamarznięcie całej planety. Na dodatek wiadomo, że przed epoką lodu i po niej istniało [[życie]]. Co więcej, niedługo po stopieniu lodu, na Ziemi miała miejsce tzw. [[eksplozja kambryjska]]. Planetę zasiedliła niezliczona ilość nowych wielokomórkowych organizmów, które pozostawiły ogromną ilość [[skamieniałości]]. Wszystkie te argumenty przemawiały przeciw hipotezie Ziemi-śnieżki.