Odrodzone Królestwo Hanthawaddy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
m poprawa linków
Linia 99:
'''Odrodzone Królestwo Hanthawaddy''' ([[Język birmański|birm.]] ဟံသာဝတီ ပဲခူး တိုင်းပြည်) - królestwo władające terenem [[Dolna Birma|Dolnej Birmy]] i częścią obszaru [[Górna Birma|Górnej Birmy]] od roku 1740 do 1757. Powstało w konsekwencji buntu [[Monowie|Monów]], którzy w tym okresie stanowili większość ludności Dolnej Birmy, przeciwko [[Birmańczycy|birmańskiemu]] [[Dynastia Toungoo|królestwu Toungoo]] z [[Inwa (Mjanma)|Ava]] w Górnej Birmie. Skutkiem rebelii było odrodzenie upadłego [[Monowie|mońskiego]] [[Królestwo Hanthawaddy|Królestwa Hanthawaddy]], które władało obszarem Dolnej Birmy od roku 1287 do 1539. Wspierane przez [[Francuskie imperium kolonialne|Francuzów]], nowo powstałe królestwo szybko wykroiło dla siebie przestrzeń w Dolnej Birmie i kontynuowało ekspansję w kierunku północy. W kwietniu 1752 r. jego armia zdobyła Ava kończąc w ten sposób żywot liczącej 266 lat dynastii Toungoo<ref name=geh-211-217/>.
 
Wyzwaniem dla sił z południa stało się założenie w Górnej Birmie przez [[Alaungpaya|Alaungpayę]] nowej dynastii zwanej [[Dynastia Konbaung|Konbaung]] i rozpoczęcie przez nią w grudniu 1753 r. podboju Górnej Birmy. Po tym, gdy dokonany przez Hanthawaddy najazd na Górną Birmę zakończył się w roku 1754 porażką, królestwo zaczęło się rozpadać. Jego przywódca wykonał samobójcze kroki mordując królewską rodzinę Toungoo i prześladując rodowitych Birmańczyków na południu, co tylko wzmocniło Alaungpayę<ref name=vbl-202-206/>. W 1755 r. Alaungpaya najechał Dolną Birmę. Siły Konbaung zajęły w maju 1755 r. [[DeltaIrawadi Irrawadi(delta)|deltę IrrawadiIrawadi]], w lipcu 1756 r. broniony przez Francuzów port [[Thanlyin]] i w końcu, w maju 1757 r. stolicę królestwa - [[Pegu]].
 
Upadek Odrodzonego Królestwa Hanthawaddy był początkiem końca trwającej od wieków dominacji Monów w dolnej Birmie. Akcje odwetowe armii Konbaung zmusiły tysiące Monów do ucieczki do [[Królestwo Ayutthaya|Syjamu]]<ref name=tmu-97>Myint-U (2006): 97</ref>. Do początku XIX w. asymilacja, mieszane małżeństwa i masowa migracja birmańskich rodzin z północy spowodowały spadek liczebności populacji Monów do rozmiarów niewielkiej mniejszości<ref name=vbl-202-206/>.