Cymelia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Yaizela (dyskusja | edycje)
dodawanie informacji, dodanie bibliografii i linków zewnętrznych
Linia 1:
{{Źródła|data=2010-02 }}
[[Plik:Handschrift.karlsruhe.blb.jpg|thumb|Iluminowany rękopis - przykład cymelium]]
'''Cymelia''' (albo ''cimelia''; l.poj. ''cymelium'') – zbiory lub obiekty o szczególnej wartości, odpowiednio chronione i przechowywane; najcenniejsze druki i rękopisy w [[biblioteka|bibliotece]], często trzymane w sejfie bibliotecznym.
 
Cymelia to najstarsze i najrzadsze obiekty biblioteczne, posiadające własną historię, zawierające autograf lub odręczne notatki autora. Mogą stanowić również pamiątkowe przedmioty osobiste pisarza.
 
Są przechowywane i udostępniane zazwyczaj nie jako oryginały, lecz w postaci fotokopii, [[mikrofilm]]ów lub, ostatnio coraz częściej, w wersji cyfrowej. Często pokazuje się jako obiekty muzealne. Dostęp do szczególnie cennych oryginałów jest zarezerwowany na ogół dla ściśle określonej kadry bibliotecznej i naukowej.
 
Niekiedy w bibliotece tworzone są specjalne działy, w których umieszcza się cymelia (np. dział "rzadkich książek" w Związku Radzieckim i "rezerwy" w Belgii).
Do cimeliów zaliczamy m.in. [[rękopis]]y, [[inkunabuł]]y, druki bibliofilskie, [[ekslibris]]y.
 
Do cymeliów zaliczyć możemy: książki rękopiśmienne i drukowane, które wyróżniają się formą, treścią, pochodzeniem lub wiekiem, dzieła sławnych drukarni (np. [[Aldo Manuzio|Aldiny]], Elzewiry), druki i rękopisy o szczególnych walorach artystycznych, istotne dokumenty świadczące o przemianach społecznych, naukowych czy ideowych.W Polsce do cymeliów zaliczamy między innymi: najstarsze druki, zwłaszcza XVI w. cenne grupy pism z późniejszych okresów (np. literatura [[Arianizm|ariańska]]), fragmenty ciekawych zbiorów(np. Volsciana, biblioteka [[Zygmunt August|Zygmunta Augusta]]), ale również nowe książki, wybierane pod kątem rzadkości występowania, a także wyżej wymienionych walorów (np. prasa konspiracyjna).
 
Etymologia: [[język grecki|gr.]] ''keimēlia'' l.mn. od ''keimēlion'' - nieruchomość; kosztowności; skarb; klejnot (za [[Władysław Kopaliński|Władysławem Kopalińskim]]).
 
== Bibliografia ==
''Encyklopedia wiedzy o książce'', red. Aleksander Birkenmajer, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1971
 
== Linki zewnętrzne ==
[http://www.bn.org.pl/download/document/1236004281.pdf Nad złoto droższe. Skarby Biblioteki Narodowej]
 
 
[[Kategoria:Bibliologia]]