Grąd: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 37.109.83.29 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Kenraiz. |
bo tamto błaedy |
||
Linia 13:
'''Grąd''' – wielogatunkowy i wielowarstwowy [[las liściasty]] zazwyczaj z przewagą [[Grab pospolity|grabu]] i [[Dąb szypułkowy|dębu]] i z udziałem różnych innych gatunków. W [[fitosocjologia|fitosocjologii]] zespoły leśne reprezentujące grądy wyodrębniane są w związek zespołów ''Carpinion betuli''{{r|slownik}}{{r|matuszkiewicz_2001}}. Na mapach [[Potencjalna roślinność naturalna|potencjalnej roślinności naturalnej]] [[Polska|Polski]], lasy grądowe dominują stanowiąc 41,6% powierzchni kraju. Ze względu na to, że wykształcają się na siedliskach żyznych – zostały w ogromnej większości zniszczone i zajęte przez grunty rolne lub zdegradowane z powodu uprawy drzew [[iglaste|iglastych]]{{r|matuszkiewicz_2001}}. Grądy stanowią [[siedlisko przyrodnicze]] chronione w sieci [[Natura 2000]]{{r|natura}}.
==
Lasy grądowe występują na rozległych obszarach Europy – od północnej [[Hiszpania|Hiszpanii]] na zachodzie po [[Ural]] na wschodzie oraz od południowej [[Finlandia|Finlandii]] na północy po [[Półwysep Apeniński]] i [[Półwysep Bałkański|Bałkański]] na południu{{r|matuszkiewicz_2001}}. W [[Polska|Polsce]] grądy są dość rozpowszechnione na terenie całego kraju z wyjątkiem jego północno-zachodniej części i wyższych położeń górskich{{r|matuszkiewicz_2001}}. Wykształcają się na [[gleba]]ch średnio żyznych i żyznych, nie zalewanych, zwłaszcza [[Gleby brunatnoziemne|brunatnych]]. Dostarczają więcej ściółki niż lasy iglaste. Powstała pod nimi gleba ma dość grube, stale przyrastające poziomy próchnicze. Grądy były najbardziej niszczone przez człowieka właśnie ze względu na zajmowane i tworzone gleby, a więc przydatne dla [[rolnictwo|rolnictwa]]. Tam gdzie kiedyś rosły grądy, teraz z reguły są pola uprawne. Resztki grądów zachowały się jedynie w miejscach trudnych do zajęcia ich pod uprawy rolne. ▼
▲=='''''Lasy grądowe występują na rozległych obszarach Europy – od północnej
=== Gatunki charakterystyczne ===▼
: '''ChCl.''' ''[[Querco-Fagetea]]'': [[klon polny]] ''Acer campestre'', [[klon zwyczajny]] ''Acer platanoides'', [[podagrycznik pospolity]] ''Aegopodium podagraria'', [[zawilec gajowy]] ''Anemone nemorosa'', [[kłosownica leśna]] ''Brachypodium sylvaticum'', [[dzwonek pokrzywolistny]] ''Campanula trachelium'', [[turzyca palczasta]] ''Carex digitata'', [[leszczyna pospolita]] ''Corylus avellana'', [[kruszczyk szerokolistny]] ''Epipactis helleborine'', [[trzmielina pospolita]] ''Euonymus europaea'', [[trzmielina brodawkowata]] ''Euonymus verrucosus'', [[jesion wyniosły]] ''Fraxinus excelsior'', [[przylaszczka pospolita]] ''Hepatica nobilis'', [[łuskiewnik różowy]] ''Lathrea squamaria'', [[wiciokrzew pospolity]] ''Lonicera xylosteum'', [[perłówka zwisła]] ''Melica nutans'', [[wiechlina gajowa]] ''Poa nemoralis'', [[jaskier różnolistny]] ''Ranunculus auricomus'', [[porzeczka alpejska]] ''Ribes alpinum'', [[szałwia lepka]] ''Salvia glutinosa'', [[cebulica dwulistna]] ''Scilla bifolia''.▼
=='''''niema '''''==
==<nowiki/>==
▲
: '''ChO.''' ''[[buczyna|Fagetalia sylvaticae]]'': [[piżmaczek wiosenny]] ''Adoxa moschatelina'', [[czosnek niedźwiedzi]] ''Allium ursinum'', [[zawilec żółty]] ''Anemone ranunculoides'', [[sałatnica leśna]] ''Aposeris foetida'', [[kopytnik pospolity]] ''Asarum europaeum'', [[jarzmianka większa]] ''Astrantia major'', [[żurawiec falisty]] (mech) ''Atrichum undulatum'', [[turzyca leśna]] ''Carex sylvatica'', [[kokorycz pusta]] ''Corydalis cava'', [[kokorycz wątła]] ''Corydalis intermedia'', [[kokorycz drobna]] ''Corydalis pumila'', [[wawrzynek wilczełyko]] ''Daphne mezereum'', [[nerecznica samcza]] ''Dryopteris filix-mas'', [[wilczomlecz migdałolistny]] ''Euphorbia amygdaloides'', [[wilczomlecz słodki]] ''Euphorbia dulcis'', [[dzióbkowiec bruzdowany]] (mech) ''Eurhynchium striatum'', [[ziarnopłon wiosenny]] ''Ficaria verna'', [[złoć mała]] ''Gagea minima'', [[gajowiec żółty]] ''Galeobdolon luteum'', [[przytulia wonna]] ''Galium odoratum'', [[niecierpek pospolity]] ''Impatiens noli-tangere'', [[zdrojówka rutewkowata]] ''Isopyrum thalictroides'', [[groszek wiosenny]] ''Lathyrus vernus'', [[lilia złotogłów]] ''Lilium martagon'', [[tojeść gajowa]] ''Lysimachia nemorum'', [[szczyr trwały]] ''Mercurialis perennis'', [[prosownica rozpierzchła]] ''Milium effusum'', [[gnieźnik leśny]] ''Neottia nidus-avis'', [[czworolist pospolity]] ''Paris quadrifolia'', [[zerwa kłosowa]] ''Phyteuma spicatum'', [[kokoryczka wielokwiatowa]] ''Polygonatum multiflorum'', [[pierwiosnek wyniosły]] ''Primula elatior'', [[miodunka ćma]] ''Pulmonaria obscura'', [[miodunka plamista]] ''Pulmonaria officinalis'', [[jaskier kaszubski]] ''Ranunculus cassubicus'', [[jaskier kosmaty]] ''Ranunculus lanuginosus'', [[żankiel zwyczajny]] ''Sanicula europaea'', [[trędownik bulwiasty]] ''Scrophularia nodosa'', [[czyściec leśny]] ''Stachys sylvatica'', [[przetacznik górski]] ''Veronica montana'', [[fiołek leśny]] ''Viola reichenbachiana''.
Linia 26 ⟶ 29:
=== Podział grądów ===
* ''Tilio-Carpinetum betuli'' – [[grąd subkontynentalny]]
* ''Galio-Carpinetum betuli'' – [[grąd środkowoeuropejski]]
| |||