Miłość romantyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Miłość" za pomocą HotCat
szablon
Linia 1:
{{Źródła|data=2013-11 }}
'''Miłość romantyczna''' - określa wielkie i wspaniałe uniesienia serca, odrywające od rzeczywistości świata, uczucia piękne i głębokie. Dla romantyków jednak miłość stanowiła gwałtowny żywioł, niszczący człowieka. Podstawową zasadą romantyzmu było uważanie za wielka wartość samo doświadczenie miłości, niezależnie czy przynosi ono szczęście, czy też dostarcza przykrych chwil. Romantyczna miłość prowadziła kochanków często do zguby. Przedstawiając w tej konwencji miłosne poczynania bohaterów literackich romantycy uzmysławiali ludziom, że miłość bywa przeżyciem niebezpiecznym, że grozi śmiercią lub nawet okaleczeniem umysłu.
 
== Filozofia miłości romantycznej ==
Linia 6 ⟶ 7:
== Literatura ==
* Temat miłości w [[romantyzm]]ie nie zawsze musi łączyć się z wątkiem romansowym – co jest jedną z najbardziej oryginalnych i charakterystycznych cech stylu. Podejmowany bywa jako tęsknota do miłości idealnej i doskonałej, której przedmiotem jest postać wymarzona lub utracona.
 
* Wielkim wzorem romantyków w ujęciu tematu miłosnego były ''[[Cierpienia młodego Wertera]]''. Bohaterowie romantyczni celowo podsycali własne cierpienie poprzez wybieranie kobiet już zaręczonych lub zamężnych. Świadomie zamieniali swoje uczucia w pasję – w namiętne, wszechogarniające, absolutne uczucie. Platoniczność romansu stawała się torturą.
 
* W pierwszej części ''[[Dziady (dramat)|Dziadów]]'', [[Adam Mickiewicz|Mickiewicz]] przedstawia miłość jako tęsknotę do nieznanych kochanków, którzy tylko przeczuwają swoje wzajemne istnienie. Młodzieniec i Dziewica są nawzajem dla siebie "odbiciami", szukają miłości, tęsknią do siebie, czując, że dopiero we wzajemnej miłości "odbije się" na ziemi Boski wzór.
 
* Złowrogim obrazem takiej miłości dla osoby nierealnej jest miłość hrabiego Henryka do Dziewicy, widma i tworu piekieł w ''[[Nie-Boska komedia|Nie-Boskiej Komedii]]'' [[Zygmunt Krasiński|Krasińskiego]].
 
* W ''[[Kordian (dramat)|Kordianie]]'' [[Juliusz Słowacki|Słowacki]] pokazuje konflikt między marzeniem bohatera o miłości idealnej a nieodwzajemnioną miłością do Laury i kupioną miłością Violetty.
 
* W IV cz. ''Dziadów'' miłość ujęta została jako uczucie, które nie jest faktem z życia ludzi, staje się natomiast ogromną, samoistną siłą kierującą ludźmi, mogącą ich doprowadzić do klęski lub do pełni szczęścia.
 
* Miłość utracona jest tematem poematu ''[[W Szwajcarii]]'' [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]] i jest rzeczą zupełnie nieważną, co stało się przyczyną rozstania kochanków.
 
* W sposób dyskretny i dramatyczny zarazem utracona miłość stanowi jeden z ważniejszych tematów ''[[Sonety krymskie|Sonetów krymskich]]'' [[Adam Mickiewicz|Mickiewicza]] – ale temat ten znajduje wyraz w przemilczeniach i sugestywnych aluzjach. To właśnie jest dla stylu charakterystyczne.
 
* Tym różni się od pisarstwa sentymentalnego, które przywiązywało wielką wagę właśnie do romansowej [[Fabuła|fabuły]] i śledziło dokładnie przebieg psychologicznych i losowych zawikłań. Natomiast romantycy upodobali sobie raczej formę niedokładnej i celowo niejasnej relacji o zakończonym tragicznie romansie.
 
== Losy miłości romantycznej ==
* W ''[[Śluby panieńskie|Ślubach panieńskich]]'' [[Aleksander Fredro|Fredry]] miłość jest niewątpliwie głównym tematem, jednak tutaj nie jest celem życia ani źródłem samobójstw. Kojarzona jest raczej ze szlachetnością, bezpieczeństwem i domowym ogniskiem. Jest ostoją, gwarantem wolności w kraju pod zaborami.
 
* W Polsce już drugie pokolenie romantyków mit miłosny wartościuje ujemnie, często ujmując go jako niegodną konkurencję postawy patriotycznej. Interesuje się raczej psychologią miłości i jej społecznymi skutkami.
 
* Bohater ''Poganki'' [[Narcyza Żmichowska|Żmichowskiej]] wpada w sidła miłości i zostaje w zamku pogańskiej Aspazji, zapominając o rodzinie, ojczyźnie i całym świecie. Uczucie zatem jest tu przedstawione jako swego rodzaju opętanie o niezwykłej, ale destrukcyjnej mocy.
 
== Czym jest miłość? ==
{{commonscat|Romance}}
* [[Romantyzm]] uważa za wartość samo doświadczenie miłości niezależnie od jej powodzenia. Czyni z niej podstawowy argument w polemice z [[natywizm|racjonalistyczną]] filozofią życia.
 
* Miłość jest nie tylko przeżyciem emocjonalnym i psychologicznym, ani celem dla siebie. Dzięki niej dla wszystkich ludzi staje się możliwe uczestniczenie w owej wyższej rzeczywistości, którą czują tylko wybrani, geniusze i święci.