Zjednoczenie Niemiec (1866–1871): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Historia: poprawa linków |
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK, drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
Linia 1:
[[Plik:German Reich1.png|thumb|
'''Zjednoczenie Niemiec (1866-1871)''' – kilkuletni proces jednoczenia państw niemieckich, zakończony proklamacją [[Cesarstwo Niemieckie|II Rzeszy]].
== Historia ==
[[Kongres wiedeński]] w
[[Plik:Wilhelm1.jpg|thumb
Wzrost nastrojów zjednoczeniowych przypadł na lata [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]]. Zawiązany wtedy ogólnoniemiecki [[parlament frankfurcki|parlament]], zwany od miejsca obradowania frankfurckim, podjął po długich debatach decyzję o zjednoczeniu Niemiec pod przewodnictwem Prus (tzw. koncepcja małoniemiecka) i ofiarowaniu korony cesarskiej [[Fryderyk Wilhelm IV Pruski|Fryderykowi Wilhelmowi IV]]. Król jednak odmówił jej przyjęcia, a w
[[Plik:Bismarck1894.jpg|thumb|left|
{{Historia Niemiec}}
W
Bismarck, który pragnął zjednoczenia ziem niemieckich, zdawał sobie sprawę, że nie obędzie się bez starć zbrojnych. Dlatego też rozpoczął reformy i dążył do unowocześnienia armii pruskiej. Twórcą potęgi armii pruskiej był [[Helmut Karl Bernhard von Moltke|Helmut von Moltke]]. Decyzje Bismarcka budziły nieufność zarówno wśród społeczeństwa, jak i parlamentu. Polityk jednak odrzucał skargi mówiąc:
Austria była groźnym wrogiem, dlatego Bismarck przygotował rozgrywkę militarno-dyplomatyczną mającą na celu kolejno pozyskanie, a później sprowokowanie Austrii do wojny. W
Doskonale wyekwipowana i wyszkolona pruska armia, dowodzona przez [[Helmut Karl Bernhard von Moltke|von Moltkego]] okazała się zaporą nie do przejścia i w [[bitwa pod Sadową|bitwie pod Sadową]] 3 lipca 1866 roku rozgromiła oddziały austriackie.
Bismarck zaproponował [[Pokój w Pradze (1866)|układ pokojowy]], który został zawarty w [[Praga|Pradze]], w tym samym roku. Wbrew obawom Austrii, premier Prus żądał od niej niewielkiej tylko kontrybucji (40 mln talarów) oraz rozwiązania [[Związek Niemiecki|Związku Niemieckiego]]. Sprzeciwił się propozycji króla i generalicji, by włączyć do Prus Saksonię i zabrać Austrii Czechy. Nie chciał bowiem uczynić z Austrii nieprzejednanego wroga, tylko wyeliminować z walki o wpływy w Niemczech. Ponadto
[[Plik:Napoleon3.PNG|thumb
Na drodze do zjednoczenia Niemiec został jeszcze jeden odwieczny wróg – [[Francja]]. [[Napoleon III Bonaparte|Napoleon III]] nie mógł zgodzić się dobrowolnie na powstanie silnych Niemiec. Od czasów [[Ludwik XIV|Ludwika XIV]] rząd francuski wolał mieć na swojej wschodniej granicy kilkanaście niegroźnych państw, aniżeli jedno silne.
Francja bała się osaczenia przez kolejną niemiecką rodzinę (wcześniej z Habsburgami toczyli nieustanną walkę o hegemonię w Europie). W tym okresie tron [[Hiszpania|Hiszpanii]] pozostawał nieobsadzony, Bismarck zaproponował więc dalekiego krewnego Wilhelma I, z rodziny [[Hohenzollern-Sigmaringen (ród)|Hohenzollern-Sigmaringen]]. Zaniepokojony Napoleon III wysłał do Wilhelma I posłów w celu wyjaśnienia pogłosek. Pruski monarcha, nie wiedząc nic o planach Bismarcka, uspokoił posłów odrzucając niedorzeczne pogłoski. Jednocześnie będąc lojalnym wobec swojego kanclerza, wysłał mu depeszę, w której przedstawił swoją odpowiedź dla Napoleona III. Rozwścieczony takim obrotem spraw Bismarck wykorzystał depeszę i sfabrykował ją tak, iż z treści jej wynikało, że to Francja prosi o obsadę hiszpańskiego tronu przez krewnego Wilhelma I.
Kanclerz zadbał by depesza ta (tzw. [[depesza emska]]) trafiła do prasy niemieckiej. Tak też się stało. Wkrótce przedrukowano ją w [[język francuski|języku francuskim]], wywołując tym samym oburzenie i [[wojna francusko-pruska|wojnę]] wypowiedzianą przez Francję
Szybka ofensywa armii pruskiej w bitwach pod [[Bitwa pod Sedanem|Sedanem]] i [[Oblężenie Metzu|Metzem]] (oblężenie twierdzy) pozbawiła Francję złudzeń. Skapitulowana, musiała podpisać [[preliminaria pokojowe]] w [[Paryż]]u (początek [[Komuna Paryska|komuny paryskiej]])
[[Plik:Okupacja1871.png|thumb|
W ramach układu pokojowego, Francja musiała oddać nowo powstałemu Cesarstwu Niemieckiemu terytoria [[Alzacja|Alzacji]] i część [[Lotaryngia|Lotaryngii]] o łącznej powierzchni 14 508 km² oraz zapłacić olbrzymią jak na tamte czasy sumę 5 miliardów franków w złocie. Do czasu spłaty kontrybucji, wojska niemieckie stacjonowały w północnej Francji, oczywiście na rachunek tejże.
[[Plik:Wernerprokla.jpg|thumb
W tym samym roku (1871) w pałacu [[Wersal]]skim doszło do podpisania dokumentu, który świadczył o zjednoczeniu ziem niemieckich. Wilhelm I koronował się na cesarza [[Cesarstwo Niemieckie|II Rzeszy]]. W skład zjednoczonych ziem niemieckich nie weszła Austria.
==
* Paluszyński Tomasz, ''Historia Niemiec i państw niemieckich. Zarys dziejów politycznych'', Oficyna Wydawnicza Wyższej Szkoły Języków Obcych w Poznaniu, wyd. II popr. i uzupełn., Poznań 2006, s. 386.
[[Kategoria:Historia Niemiec]]
{{
{{
{{
|